India lijkt rijp voor opschaling bedekte teelt

Indiase boeren passen bedekte teelt, ondanks de vele voordelen, nog maar beperkt toe. Hoewel de Indiase overheid subsidies geeft voor investeringen in (eenvoudige) kassen, is er sprake van gebrek aan georganiseerde retail en laag bewustzijn onder consumenten. De situatie lijkt echter te veranderen door de COVID-19 pandemie. Er ontstaan kansen voor professionele, grootschalige bedekte teelt met inbreng van Nederlandse bedrijven en investeerders.

De COVID-19 pandemie heeft in India geleid tot een sterke groei van online-verkoop en vraag naar veilige producten. Ook grijpt de Indiase overheid de pandemie aan om het landbouwbeleid te liberaliseren. Steeds meer jonge Indiase (ICT-)ondernemers begeven zich in het tuinbouwdomein. Zij trekken investeringen aan om moderne technologieën toe te passen voor de teelt van hoogwaardige producten voor het hogere marktsegment en voor export. Dat biedt kansen voor Nederland.

Lees verder onder foto

Kasteelt
Beeld: ©Adobe Stock

Groot producent van groente en fruit

Land- en tuinbouw zijn belangrijk voor India: zo’n 60% van de bevolking werkt in deze sector, die goed is voor 18% van het BBP. India is ’s werelds op een na grootste producent van groenten en fruit. Duurzame productie van veilige groenten en fruit draagt bij aan verschillende Duurzame Ontwikkelingsdoelen zoals ‘zero hunger’ (SDG 2), goede gezondheid (SDG 3) en duurzame productie en consumptie (SDG 12). De Indiase overheid heeft ambitieuze doelen om het boereninkomen en de landbouwexport te verdubbelen, en India zelfvoorzienend te maken. Dit vraagt beter uitgangsmateriaal, training van boeren en (aangepaste) technologie.

Uitdagingen in de open teelt

Indiase boeren hebben te kampen met factoren waarop ze geen invloed hebben, zoals droogte, waterschaarste, temperatuurschommelingen en onregelmatige moessons. Ook zijn er uitdagingen zoals ziektes en plagen, lage gewasopbrengsten en resistentie tegen gewasbeschermingsmiddelen.

India staat in de top 10 van kwetsbaarste landen voor klimaatverandering. Bedekte teelt kan de Indiase tuinbouw weerbaarder maken. Deze teeltvorm biedt bescherming tegen weersextremen, vraagt minder gebruik van water, land en gewasbeschermingsmiddelen, en kan tegelijk de uitstoot per eenheid product verlagen. Onderzoek door het Centre for Research in Rural and Industrial Development (CRRID) wijst uit dat de opbrengst van groenten en bloemen in bedekte teelten 5 tot wel 10 keer hoger ligt dan in vollegrondsteelt. Dit komt onder andere door het beheersbare microklimaat en bescherming tegen extreme weersomstandigheden. Ook biedt bedekte teelt boeren de kans om te produceren in het laagseizoen en zo een betere prijs te krijgen. Bovendien kunnen boeren met de juiste kennis en instrumenten de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen omlaag brengen.

Areaal bleef lang achter

Ondanks deze voordelen zijn nog maar weinig boeren in India overgestapt op bedekte teelt. Dit komt deels doordat er voor veel groenten die in India worden gegeten, geen geschikte rassen voor teelt in kassen beschikbaar zijn. Ook geeft de Indiase consument minder om het uiterlijk van het product, aangezien vrijwel alle groenten worden gekookt. De Indiase consument is weinig bereid om meer te betalen voor een kwalitatief beter product en is slechts beperkt bewust van voedselveiligheid.

Daarnaast zijn er uitdagingen op gebied van stabiele levering van elektriciteit, beperkte koelfaciliteiten, een gefragmenteerd landbouwareaal, beperkte kennis onder boeren en een groot aandeel verkoop in door de overheid gereguleerde landbouwmarkten (met doorverkoop in informele kanalen zoals kleine groentekramen).

Trainings- en demonstratiekas

De afgelopen jaren heeft een cluster toeleverende bedrijven en kennisinstellingen onder de naam ‘HortiTechIndia’ de Indiase markt voor bedekte teelt verkend en bijgedragen aan de oprichting van een trainings- en demonstratiekas in de regio rond Bangalore. Hoewel de bedrijven op deelterreinen goede kansen signaleerden voor bijvoorbeeld het leveren van groentezaden (komkommer, paprika) en teeltsubstraat, was de conclusie van het consortium dat India nog niet klaar is voor grootschalige adoptie van (hoogwaardige) kassentechnologie. De kassen die er op dit moment zijn, zijn voornamelijk van kunststof en van Indiase of Chinese makelij. Import van kassen wordt belemmerd door hoge invoertarieven en er wordt weinig geïnvesteerd in teeltverbetering. Bovendien is het kennisniveau vaak laag.

'Bij ontwikkeling van bedekte teelt moet niet worden gedacht aan glazen kassen, maar eerder aan een professionelere uitvoering van een ‘polyhouse’, zoals tunnelkassen'

COVID-19 zorgt voor omslag

Door COVID-19 vindt er echter een omslag plaats richting meer online-aankopen en meer aandacht voor veilig, kwalitatief goed voedsel. Deze trend wordt versterkt door een groeiende en verstedelijkende middenklasse. De vraag naar hoogwaardige groente en fruit neemt niet alleen toe in metropolen, maar ook in kleinere steden (bijvoorbeeld Indore in Maharashtra). Ook de vraag naar biologische producten groeit.

Daarnaast heeft de Indiase overheid recent het beleid voor vermarkting van landbouwproducten versoepeld. Voorheen moesten boeren hun producten, vaak via een tussenpersoon, op een door de overheid gereguleerde markt verkopen. Hierdoor vond er geen goede afstemming plaats tussen vraag en aanbod. Boeren hadden weinig kennis van waar de consument behoefte aan heeft, en retailers en voedselverwerkende bedrijven konden hun wensen niet vertalen naar de boeren.

Cherrytomaten uit India, geproduceerd in de Nederlandse kas ´Nature´s Miracle´
Cherrytomaten uit India, geproduceerd in de Nederlandse kas ´Nature´s Miracle´

Direct aan afnemers leveren

Het gebrek aan voorspelbaarheid beperkte de prikkel om te investeren, bijvoorbeeld in het terugbrengen van verliezen (van wel 30% voor sommige producten) en verbeteringen in landbouwpraktijken. Door de beleidsverandering mogen boeren voortaan zelf bepalen waar ze hun producten verkopen, mogen ze op basis van vooraf opgestelde contracten produceren en direct aan afnemers leveren, en is meer opslag toegestaan.

Georganiseerde retail (zoals Reliance Retail, Heritage, Big Bazaar, Nilgiris en Safal) is inmiddels goed voor 15% van het marktaandeel in Zuid-Indiase steden zoals Bengaluru. De Nederlandse kas ‘Nature’s Miracle’ nabij New Delhi levert cherrytomaten (‘crafted by Dutch technology’) aan retailketen Food Hall. Ook fastfoodketens groeien snel en willen hun risico’s minimaliseren. De Indiase foodservice-sector was (voor COVID-19) goed voor zo’n $ 64 miljard en zal in 2024 richting $ 96 miljard groeien.

Ook is de laatste jaren veel durfkapitaal geïnvesteerd in startups zoals Ninjacart, WayCool, Big Basket en Kamatan, die end-to-end-technologie gebruiken voor hun distributiemodellen en online verkoopkanalen. Nieuwe internationale spelers zoals Walmart, Metro Cash & Carry begeven zich op hetzelfde terrein.

Kas in Centre of Excellence Horticulture Baramati

Kansen in grootschalige, bedekte teelt

Door deze ontwikkeling ontstaan in India kansen voor professionele, grootschalige bedekte teelt. Hierbij moet over het algemeen niet worden gedacht aan glazen kassen, maar eerder aan een professionelere uitvoering van een ‘polyhouse’, zoals tunnelkassen. Zo is het bedrijf SimplyFresh in Hyderabad recent begonnen met de productie van ‘exotische’ (voor Indiase begrippen) en medicinale gewassen in Cravo-kassen op een areaal van 48 hectare. De financiering komt van een Amerikaanse investeerder, terwijl het Indiase ministerie van Voedselverwerking ondersteuning biedt voor de koelketen. In de kas zit Nederlandse technologie zoals klimaatcomputers. De producten worden deels geëxporteerd naar Europa en het Midden-Oosten, en deels geleverd aan luxe hotels en retailers in India.

Het bedrijf FutureFarms in Chennai gebruikt kunstmatige intelligentie in haar software.  Hiermee kan het data uit verschillende bronnen integreren om besluitvorming over klimaatbeheersing en irrigatie te optimaliseren. FutureFarms heeft 50 productielocaties opgezet in India, Bhutan en Sri Lanka. In dit model wordt de productie ook zo veel mogelijk afgestemd op vraag van bijvoorbeeld fastfoodketens. Door samenwerkingen aan te gaan met buitenlandse toeleverende bedrijven, combineert het bedrijf internationale en Indiase technologie voor een kosteneffectieve aanpak.

Center of Excellence in Baramati
Center of Excellence in Baramati

Studie naar kansen in Zuid-India

Opvallend is dat deze aanpak vooral van de grond lijkt te komen in het rijkere, meer ontwikkelde zuiden van India. Daarom liet de ambassade een studie uitvoeren naar de kansen voor tuinbouw in deze regio. De regio is tevens een hotspot voor informatietechnologie, data-innovatie, kunstmatige intelligentie en startups. Kennis die ook kan bijdragen aan de toekomst van de kas in Nederland. Om die reden werkt de Nederlandse ambassade aan het verbinden van de innovatie-ecosystemen in beide landen. Bijvoorbeeld in de recente innovatiemissie klimaatslimme landbouw, en door binnenkort een Indiaas-Nederlands platform voor landbouwtechnologie en innovaties te lanceren.

Daarnaast werken veel partijen aan het verbeteren van de productiviteit van kleine boeren. Startups zoals Kheyti adviseren boeren over betaalbare verbeteringen van bestaande eenvoudige plastic kassen. Clover Ventures gebruikt (met Nederlandse investering) kunstmatige intelligentie om de vraag in de horeca te koppelen aan de productieplanning van de boeren, waardoor zij kunnen investeren in training en verbetering van hun productiecapaciteit.

Het Ministerie van LNV heeft met de Indiase overheid afgesproken om met behulp van PUM Centers of Excellence op te richten. Daar worden nieuwe kassentechnologieën gedemonstreerd en boeren getraind om deze toe te passen. Op 5 november jl. vond de virtuele bezegeling plaats van het besluit om het zevende Center of Excellence te vestigen in deelstaat Kerala.

Video Opening van het Center of Excellence in Kerala, India

Bezoek aan Greentech

De Nederlandse ambassade staat in contact met beleidsmedewerkers van het Indiase ministerie van Landbouw. Ook is er goed contact met de Indiase Autoriteit voor Voedselveiligheid en verkent de ambassade of deze ondersteuning kan bieden bij het verbinden van progressieve Indiase telers en bijvoorbeeld GlobalGAP-certificering. Volgend jaar wordt een (virtueel) bezoek naar Greentech en de Nederlandse tuinbouwketen georganiseerd voor Indiase investeerders, retailers en overheid. Ook blijft de ambassade Nederlandse bedrijven verbinden aan Indiase partijen, en Nederland positioneren op relevante evenementen.

Via het nieuw opgerichte AgTech platform informeert de ambassade innovatieve startups over kansen om zich in Nederland te vestigen of op andere wijze bij te dragen aan de kassen van de toekomst. De ambassade hoopt dat er ook een samenwerking tot stand komt om een kosteneffectieve Indo-Nederlandse kas te ontwikkelen. Hoewel zakendoen in India een kwestie is van een lange adem, lijkt de tijd er rijp voor.

Landbouwteam India
E-mail: nde-lnv@minbuza.nl
Twitter: @NLagro_india

December 2020

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial Bedekte voedingstuinbouw. Via onderstaande link kunt u alle overige bijdragen lezen over dit thema.