'Voedselproductie past zich aan aan de groeiende vraag'

Roel Jongeneel was vanuit Wageningen UR gedetacheerd bij het directoraat handel en landbouw van de Oeso (eerste kwartaal 2018). Hij heeft gewerkt aan de OECD-FAO Agricultural Outlook 2018-2027.

Roel Jongeneel
Roel Jongeneel

De  OECD-FAO Agricultural Outlook 2018-2027, wat is dat?
"De Outlook is een jaarlijkse, gezamenlijke uitgave van OECD en FAO. De Outlook Agricultural Outlook geeft een projectie over hoe de landbouwmarkten zich de komende 10 jaar in de wereld gaan ontwikkelen, als rekening wordt gehouden met wat we op dit moment weten over het landbouw-, handels- en milieubeleid dat landen voeren en ook met wat er aan macro-economische ontwikkelingen wordt verwacht (groei van bruto binnenlands product, ontwikkeling wisselkoersen, het verloop van de olieprijs en de bevolkingsgroei). Het gaat om een zogenaamde consensus-based inschatting. Dat wil zeggen dat er aan de ene kant gebruikt wordt gemaakt van een wereld-model van landbouwmarkten (AGLINK-COSIMO), dat het gedrag van producenten, verwerkers en consumenten meeneemt en zorgt dat er consistentie is (bijvoorbeeld dat er op wereldschaal nooit meer kan worden geconsumeerd dan er wordt geproduceerd). Aan de andere kant wordt er informatie van sector-, markt- en landenexperts gebruikt, die aanvult of corrigeert waarin modellen tekortschieten."

Wat is het verband met voedselzekerheid, dat mensen voldoende te eten hebben?
"De Outlook geeft informatie over de wereldvoedselvoorziening in de toekomst. Wat opvalt is dat de voedselproductie zich vrij gemakkelijk, en ook sneller dan gedacht, heeft aangepast aan de groeiende vraag. Dat betekent niet dat er met betrekking tot voedselzekerheid nog problemen zijn, maar de kern van die problemen ligt niet zozeer aan het aanbod van voedsel."

Welke bedreigingen of kansen zijn er? Gaat het de goede kant uit of ….
"Aan de ene kant zijn er structurele onzekerheden (bijvoorbeeld inkomensgroei in Afrika, olieprijsontwikkeling, klimaatrisico’s, ziekten en plagen, de potentiele impact van precisielandbouw). Daarnaast is er sprake van beleidsonzekerheden (bijvoorbeeld het biobrandstoffenbeleid van China, de regulering rond de nieuwe plantenverdelingstechnieken, de handelsconflicten, de Brexit). De beleidsonzekerheden zijn toegenomen en dat creëert risico’s voor een vrij en open handelssysteem."

Welke politieke uitdagingen zijn er en zie je een rol voor NL?
"Het instandhouden en bevorderen van de multilaterale samenwerking is van belang, juist nu er ontwikkelingen zijn die het vertrouwen in het internationale handelssysteem dreigen te ondermijnen. Nederland is een handelsland en heeft tegelijkertijd duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Dat vraagt om een slimme combinatie van landbouw-, handels- en milieubeleid. Op dat punt kunnen we van de OECD dingen leren en hebben we de internationale gemeenschap ook dingen te bieden."

In welke gebieden in de wereld zijn de uitdagingen voor de lokale landbouwsector het grootst wat welke uitdagingen zijn dat?
"De Outlook besteedde dit jaar special aandacht aan de landbouwproductie en voedselconsumptie in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De landbouwproductie blijft daar achter bij de groei in de voedselconsumptie. De importafhankelijkheid van die regio neemt toe. De voedselzekerheid wordt verder nog bedreigd door de instabiliteit en conflicten. Een beleid dat minder insteekt op de ondersteuning van granen en juist meer inzet op armoedebestrijding en tuinbouwproductie zou ook bij kunnen dragen aan verbetering van de voedselzekerheid."

"In Sub Sahara Afrika is zowel de noodzaak (vanwege relatief snelle bevolkingsgroei) als de potentie om de gewasproductie te verhogen aanwezig. De verwachtingen rond productiegroei zijn voor deze regio positief, maar dat is wel omgeven met onzekerheden over klimatologische omstandigheden, de toegang tot verbeterde zaden, de inzet van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen, investeringen in irrigatie en techniek en politieke stabiliteit."