Turkije wil landbouw robuuster maken

Op allerlei fronten werkt Turkije eraan om de landbouw te verduurzamen en zo efficiënter en milieuvriendelijker te maken. Tevens zijn er stevige inspanningen om de gevolgen van klimaatverandering op onder meer de landbouw zo goed mogelijk te ondervangen.

Turkije maakt al zo’n vijftien jaar beleid en voert maatregelen uit die nodig zijn om een duurzame ontwikkeling te waarborgen. In de afgelopen jaren, toen de klimaatverandering steeds meer merkbaar werd, zijn allerlei aspecten van energie, economie en ecologie met elkaar gecombineerd. Dit wordt de 3E-theorie (Energy-Economy-Ecology) genoemd. De belangrijkste maatregelen van Turkije zijn gericht op sectoren zoals energie, industrie, transport, landbouw, reststromen en het hergebruik daarvan, en bosbouw.

Voedselzekerheid

OESO-lid Turkije neemt sinds 2004 deel aan het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) en in 2009 onderschreef het land het Kyotoprotocol. Turkije heeft echter geen gekwantificeerde emissiebeperking of reductieverplichting, maar draagt wel bij aan inspanningen om de klimaatverandering tegen te gaan. Daarvoor werd in 2010 de Nationale Strategie voor Klimaatverandering goedgekeurd.

Op agrarisch gebied zijn er vele inspanningen om de landbouw efficiënter, milieuvriendelijker en beter bestand tegen de klimaatveranderingen te maken. We zetten er hier een aantal op een rijtje.

Voedselzekerheid

Droge gebieden

Een van de belangrijkste onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten die zich in Turkije richten op het aanpakken van klimaatgevolgen op de landbouw is het ICCAP-project. Dat staat voor Impact van klimatologische verandering op de landbouwproductie in droge gebieden. Naast dit grootschalige project zijn er nog veel andere kleinere projecten.

Speciaal met betrekking tot de bestrijding van droogte werd het Aridity Test Centre opgericht in Konya.

Dit is het derde grootste ter wereld en het eerste droogte-testcentrum van Turkije. Het centrum richt zich op de effecten van de droogte die de afgelopen jaren zijn toegenomen en op de ontwikkeling van droogteresistente gewassoorten.

Voedselzekerheid

58 centra voor klimaatverandering

Er zijn ook Research & Development-activiteiten die indirect verband houden met klimaatverandering. Hiervoor heeft het ministerie van Landbouw en Bosbouw 58 centra opgericht om onderzoeken uit te voeren over een breed scala aan kwesties die betrekking hebben op de productie van gewassen, veehouderij, bodem en water.

In deze centra richten R & D-inspanningen zich op een verscheidenheid aan kwesties in verband met klimaatverandering, zoals vermindering van energieverbruik, duurzaam gebruik van hulpbronnen, verbetering van irrigatiehulpmiddelen en -technieken, verbetering van grondbewerkingstools en -technieken, correct gebruik van meststoffen, veeteelt, dierlijke mest en stoppelverbranding na de oogst.

Voedselzekerheid

Ruilverkaveling

Ruilverkaveling wordt in Turkije nog steeds uitgevoerd in de meest elementaire betekenis. De laatste jaren zet de overheid ruilverkaveling ook in als instrument om andere problemen op het platteland op te lossen, zoals het tekort aan water.

Ruilverkaveling in Turkije begon in 1961 en duurde tot eind 2008. In die periode betrof het ongeveer 1 miljoen hectare landbouwgrond dat werd herverkaveld. In het kader van het door de EU gesteunde GAP-actieplan (het Groot-Anatolië Project) werd in 2009-2010 begonnen met de herverkaveling van nog eens 2 miljoen hectare grond. Tegelijkertijd startte LC in aanvulling op de inspanningen in de GAP-regio de herverkaveling voor nog eens 450.000 hectare in andere regio's.

Special voedselzekerheid

Milieuvriendelijk landbouwprogramma

In 2005 werd het milieuvriendelijk landbouwprogramma voor landbescherming ÇATAK gelanceerd als onderdeel van het ARIP-project (Project voor de uitvoering van landbouwhervorming. De doelen van ÇATAK zijn de duurzaamheid van natuurlijke hulpbronnen te waarborgen, passende bebouwing, irrigatie en andere teeltmaatregelen bevorderen, de negatieve gevolgen van landbouwactiviteiten te verzachten, erosie te voorkomen en de producenten bewust te maken van de verbanden tussen landbouwactiviteiten en het milieu.

Drainage en landverbetering

In Turkije is een gebied van in totaal drie miljoen hectare waar problemen zijn die worden veroorzaakt door verkeerde irrigatietechnieken en natuurlijke fenomenen. Drainageproblemen effenen ook de weg voor andere milieuproblemen, zoals te hoge grondwaterniveaus. Op 1,5 miljoen hectare landbouwgrond kampt Turkije  bovendien met een te hoog zoutgehalte. Dit komt overeen met 31% van alle geïrrigeerde oppervlakten.

Gegevens- en informatiesystemen

Onder leiding van het ministerie van Land- en Bosbouw en andere instellingen in de landbouwsector worden tevens GIS-systemen en databases opgezet. Enkele voorbeelden zijn:

  • Farmer Registry-systeem
  • Database voor landbouwbekkens in Turkije
  • Bodemgegevensbank
  • Databank voor landconsolidering en plattelandsinfrastructuur
  • Database voor plattelands- en landbouwinfrastructuurdiensten (een database met gegevens over dorpen en plattelandsgebieden)
  • Kaarten over landbedekking en landgebruik (CORINE en STATIP)
  • Database voor monitoring van nitraatvervuiling

Zero-Tillage of Reduced-Tillage

En heel concreet, tenslotte, ondersteunt het ministerie van Landbouw en Bosbouw zogeheten zero-tillage voor drie jaar voor 25.000 hectare landbouwgrond in verschillende provincies. Zero-tillage is direct zaaien met plantmachines, zonder enige grondbewerking vooraf. Zero-tillage-productie vermindert de grondbewerking aanzienlijk, waardoor er minder energie nodig is. Het kan ook zorgen voor meer organische stof in de bodem, waardoor de bodemgezondheid verbetert.

Ugur Isin,
Jaap Satter
Landbouwteam Turkije
Twitter: @AnkaraAgri

November 2018