Ruimte voor groei bedekte teelt in Verenigd Koninkrijk

De bedekte teelt in het Verenigd Koninkrijk kent een grote diversiteit. Het is een innovatieve sector binnen de Britse tuinbouw. Toch voorzien Britse telers in niet meer dan ongeveer 60% van het aanbod van groente in het land. Sectorspecialisten geloven daarom dat er ruimte is voor groei van de binnenlandse productie onder de juiste markt- en beleidsomstandigheden.

In het Verenigd Koninkrijk heeft de bedekte teelt evenals in Nederland een lange geschiedenis. De commerciële glastuinbouw nam een vlucht in de tweede helft van de negentiende eeuw na uitvinding van de boiler en afschaffing van heffingen op vensterglas.

Moderne tomatenkas in aanbouw
Moderne tomatenkas in aanbouw

Regionaal verspreid

Aan het begin van de 20e eeuw telde de Lea Valley in Noordoost-Londen al meer dan 350 ha aan kassen. De Lea Valley werd een belangrijk productiegebied voor Londen, maar in de tweede helft van de 20e eeuw zette een neergang in onder druk van de woningbouw, en door hoge energieprijzen en goedkopere groente-import. Vooral de laatste twee factoren spelen nog altijd een belangrijke factor in de ontwikkeling van de bedekte teelt in het land.

Tegenwoordig telt de Lea Valley nog maar 100 ha aan kassen en is het relatief belang van andere regio’s toegenomen. Een kwart van de Britse productie van groenten en fruit in de kas vindt nu plaats in de regio Yorkshire and the Humber, ongeveer 20% in de West Midlands, 12% in Londen en regio South East, en 11% in de regio North West England.

'Het VK voorziet zelf in niet meer dan 60% van het aanbod van groente in het land'

Lage zelfvoorzieningsgraad

Het VK voorziet zelf in niet meer dan 60% van het aanbod van groente in het land. Geïmporteerde tomaten voorzien in maar liefst 80% van de vraag naar verse tomaten, met de meerderheid van de geïmporteerde tomaten en paprika’s afkomstig uit Spanje en Nederland.

Sectorspecialisten geloven daarom dat er ruimte is voor groei van de binnenlandse productie, onder de juiste markt- en beleidsomstandigheden. Door een toegenomen vraag naar premium tomaten en een impuls voor meer home-grown productie geloven zij bijvoorbeeld dat er kansen zijn voor uitbreiding van de binnenlandse tomatenteelt.

Maar de Britse tuinbouw staat ook voor structurele uitdagingen. Zo kampt ze in het algemeen met schaarste aan personeel en is de vrees dat die situatie door een streng immigratiebeleid post-Brexit enkel verslechtert.

Oppervlakte bedekte teelt 2019 in het Verenigd Koninkrijk en Nederland (hectare)
Verenigd Koninkrijk Nederland
Groente en fruit 2.217 5.432
Sierteelt 476

4.331

Bron: National Statistics 2019, Agrimatie 2020.

Innovatieve sector

De glastuinbouw is een innovatieve sector binnen de Britse tuinbouw, niet in de laatste plaats door buitenlandse invloeden. De glastuinbouwtoeleveringsketen is goed ontwikkeld met veel leveranciers, ook Nederlandse, die turn-key projecten leveren.

Nederlandse kassenbouwers en toeleverende bedrijven zijn al decennialang actief op de Britse markt. Er is een lange geschiedenis van investeringen van kapitaal en overdracht van kennis en technieken uit Nederland. Britse bedrijven die in de vorige eeuw door Nederlandse telers zijn opgericht zijn bijvoorbeeld Mill Nurseries en Jan Bezemer & Sons Ltd in East Yorkshire, en Tangmere en Madestein in West Sussex. Het meest bekende kassencomplex in het land, Thanet Earth in Kent, is een joint venture van Fresca Group, Kaaij UK, Rainbow Growers en A&A.

Veel Britse glastuinbouwers gebruiken Nederlandse teelttechnieken en technologische innovaties als een vanzelfsprekendheid. Maar er is ruimte voor verdere ontwikkeling. Zo is bijvoorbeeld nog altijd 20% van de oppervlakte van beschermde tomaten in de winter onbelicht door HPS-lampen of ledlampen.

Oppervlakte bedekte groenteteelt in Verenigd Koninkrijk (in hectare)
2010 2018
Tomaat 213 184
Komkommer 114 102
Sla 222 431
Paprika 72

86

Bron: Defra 2019.

Tomaten, 'grown in the UK'
Tomaten, 'grown in the UK'

Verticale landbouw wint terrein

In het Verenigd Koninkrijk neemt de belangstelling voor verticale landbouwsystemen toe. Het is een relatief nieuwe ontwikkeling in het land met veel startende bedrijven zonder landbouwachtergrond. Oprichters hebben vaak een achtergrond in de tech-sector of marketing.

Een nieuw project in het Schotse Dundee, Intelligent Growth Solutions, haalde kapitaal op bij twee Amerikaanse fondsen. Andere voorbeelden van bedrijven die actief zijn in deze sector zijn Cambridge HOK, Shockingly Fresh, Grow Up Urban Farms en Vertical Future. Veel verticale landbouwbedrijven zijn nog in een vroege fase van commercialisering. De focus ligt op hoogwaardige saladegroenten, kruiden en microgroenten.

Grote glastuinbouwprojecten

Een van de grootste nieuwe glastuinbouwprojecten zijn de twee kassen die momenteel in aanbouw zijn op twee locaties in Norfolk en Suffolk. De kassen met een totaaloppervlak van 29 ha zouden ongeveer 10% van de Britse tomatenproductie moeten gaan leveren. De kassen worden gebouwd naast waterzuiveringsinstallaties die warmte leveren. Dit jaar is ook een nieuwe kas van 5,6 ha geopend nabij Ipswich in Suffolk. Dit bedrijf levert cherrytomaten aan supermarkten, maar ook aan lokale winkels onder de merknaam Suffolk Sweet Tomatoes.

Toekomst na Brexit

Hoe de bedekte teelt in de komende jaren verder ontwikkelt, is onzeker. Belangrijke factoren zijn bijvoorbeeld de valutakoers, die een grote rol speelt in de aanbouw- en toeleveringskosten, maar ook de ontwikkeling van energiekosten en de internationale handelsafspraken die het VK sluit.

Desalniettemin zullen arbeidsbesparende technologieën en innovaties die bijdragen aan efficiënt water- en energiegebruik komende jaren een belangrijke rol spelen in het succes van de sector. Met subsidies uit het Industrial Strategy Challenge Fund stimuleert de Britse overheid daarom de komende jaren de ontwikkeling van een nieuwe generatie van autonome teeltsystemen en wil ze de productiviteit in verticale landbouwsystemen bevorderen.

Ruimte voor nieuwe ontwikkelingen

De laatste initiatieven in de bedekte teelt laten zien dat er ruimte is voor nieuwe ontwikkelingen in het land. De landbouwraad in Londen stimuleert de dialoog tussen Britse en Nederlandse stakeholders met een focus op duurzame productiviteitsgroei in de land- en tuinbouw. De landbouwraad in Londen promoot de Nederlandse sector als de go-to partner voor technologische oplossingen en innovatiesamenwerking, en kan bedrijven en andere stakeholders met elkaar in contact brengen.

De landbouwraad in Londen organiseert een Nederland-paviljoen op de nieuwe FPC Future beurs. Deze wordt gehouden in Lincoln op 10 juni 2021. De beurs is gericht op technologische innovaties in de fresh produce sector. Voor meer informatie neem contact op met het landbouwteam van de Nederlandse ambassade in Londen.

Landbouwteam Verenigd Koninkrijk
E-mail: lon-lnv@minbuza.nl
Twitter: @AgriLondon

December 2020

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial Bedekte voedingstuinbouw. Via onderstaande link kunt u alle overige bijdragen lezen over dit thema.