Droogte in de Portugese Algarve is de ergste ooit

Van de tien droogste jaren waren er zes na het jaar 2000. Portugezen zullen het in de toekomst met minder water moeten doen.

Portugal kent heden twee verschillende realiteiten op het gebied van regenval en watervoorziening. Terwijl ten noorden van Portugals grootste de rivier de Taag de dammen op een gemiddeld niveau van 75 procent staan, is er beneden de Taag veel minder regen gevallen. In de afgelopen 20 jaar viel er minder  20% minder regen.

Voornamelijk de Algarve kampt met de nodige problemen. Een jaar geleden zaten de stuwmeren nog op 45 procent van hun capaciteit. Dit komt overeen met een vermindering van 90 miljoen kubieke meter water (90 mld. liter).

Beeld: SNIRH (8 januari 2024)

Gezien deze kritieke situatie heeft de Permanente Commissie voor de Preventie, de Monitoring en de Follow-up van de gevolgen van de droogte (onder leiding van de Portugese ministeries van Landbouw en Milieu), de volgende maatregelen genomen:

Publieke voorziening:

  • Een vermindering van 15% van het stedelijk verbruik in de regio ten opzichte van het voorgaande jaar;

Agrarische voorziening:

  • Een totale vermindering van het verbruik met 25 procent, bestaande uit:          

- Vermindering met 50% van het water dat wordt gebruikt voor irrigatie in de zone van Sotavento. Deze vermindering zal worden gecompenseerd door de heractivering van waterputten in gebieden waar de grondwaterlagen zich niet in een kritieke situatie bevinden.  Ook wordt ingezet op het hergebruik vanwater;
- Een vermindering van ongeveer 40% (in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar) in het gebruikte water voor irrigatie vanuit het Funcho reservoir;
- Een vermindering van 15 procent van de grondwateronttrekking voor irrigatie.

Toerisme:

  • 15 procent minder verbruik in toeristenoorden;
  • 15 procent minder onttrekking van grondwater.

Naast deze maatregelen zijn er nog andere structurele maatregelen in uitvoering zoals de bouw van een ontziltingsinstallatie en het reduceren van verliezen van stedelijk gebruik. 30% van het water gaat verloren door oude/lekkende waterleidingen.

Commissie voor de Duurzaamheid van de Watervoorziening in de Algarve (CSHA)

Deze aangekondigde maatregelen hebben ernstige gevolgen voor de landbouwproductie in de regio en hebben zodoende de sector ertoe aangezet de Commissie voor de Duurzaamheid van de Watervoorziening in de Algarve (CSHA) op te richten. Deze Commissie bekritiseert deze maatregelen en stelt en enkele alternatieven voor. Deze commissie bestaat uit 120 producenten, boeren en irrigatieverenigingen in de Algarve.

De vermindering van de watertoevoer voor de landbouw met 25% is slechts een cosmetische ingreep. In sommige gevallen kan de verlaging oplopen tot 50 procent," aldus de Commissie. Ook is er kritiek op het vergunningenbeleid. Terwijl in de landbouwsector een verbod geldt voor nieuwe irrigatiegebieden, is dit verbod niet van toepassing op de toerismesector.

Als gevolg van de, door de regering genomen, maatregelen, voorspelt de commissie de volgende scenario’s:

  • De geplande waterbesparingen voor de landbouw bedreigen de productie van 95.000 ton fruit (88.000 ton sinaasappels, 6.500 ton avocado's, 850 ton bessen);
  • Verlies van 130 mln. euro aan omzet in 2025;
  • Een totale ondergang van de sierteeltsector in 2025 (voornamelijk sierplanten - ± 228 ha);
  • Gevaar voor ongeveer 24.000 dieren, waaronder runderen, schapen en geiten;
  • Verlies van 1000 banen.

De CSHA heeft zelf enkele alternatieve maatregelen voorgesteld aan de regering, waaronder maatregelen om verliezen te beperken, het gebruik van mobiele ontziltingsinstallaties, het reactiveren van gemeentelijke waterputten met beschikbaar water en/of de bouw van dammen.

Citrus is het belangrijkste gewas in de Algarve met ongeveer 15.000 hectare. Andere producten zijn: andere avocado’s (3.000 ha) en kakivruchten (500 ha). Spanje is de grootste afzetmarkt van citrus en avocado’s.