Extreem weer op komst in Mexico

Klimaatverandering heeft wereldwijd impact op de landbouw. Ook de Mexicaanse landbouw heeft te maken met nieuwe klimatologische omstandigheden, en dan vooral met de gevolgen van steeds vaker voorkomende extreme weersomstandigheden, zoals extreme droogte en orkanen. Naast problemen biedt dit ook kansen voor technologieën op het gebied van climate-smart agriculture en watermanagement.

Met haar ligging tussen twee oceanen is Mexico erg kwetsbaar voor klimaatverandering en extreme weersomstandigheden. Het Mexicaanse Nationale Instituut voor Ecologie en Klimaatverandering (INECC) schat dat 1.385 gemeenten in Mexico momenteel kwetsbaar zijn voor extreme weersomstandigheden als overstromingen, landverschuivingen, droogte en hittegolven. Voor wat betreft de landbouw heeft het Noorden van Mexico vooral te lijden onder waterschaarste, terwijl het Zuiden vaak wordt geplaagd door tropische stormen.

Verliezen in de landbouw

In 2019 ging door droogte een derde van de ananasproductie in de deelstaat Veracruz verloren en ook de limoenteelt in de staat Tamaulipas had veel te lijden onder de extreme droogte. Ook de productie van mais, Mexico’s meest traditionele gewas, heeft te lijden onder watertekorten: In de vallei van Tehuacán, waar de mens zo’n 9.000 jaar geleden voor het eerst mais begon te verbouwen, en die daarom wordt beschouwd als de bakermat van de mais, is tussen 2015 en 2019 zo’n 40.000 hectare (of 18% van het totaal) aan mais-landbouwgrond verloren gegaan door de droogte. Ook elders in Mexico, stappen kleine boeren i.v.m. de droogte over van traditionele gewassen als bonen en mais naar gewassen die beter tegen de droogte bestand zijn.

Meer droogtes en orkanen

Ook in 2020 voorspellen experts weer extreem weer. In sommige delen van het land wordt meer neerslag dan gemiddeld verwacht, terwijl in andere delen van het land grote droogte wordt voorspeld. Behalve grote droogte wordt ook rekening gehouden met een zwaarder dan gemiddeld orkanenseizoen voor de rest van 2020. Volgens recente meteorologische voorspellingen zullen ten minste 4 van de 16 verwachte orkanen zeer intens zijn. Boeren in het gehele land staan dus voor grote uitdagingen.

Sub-optimaal watergebruik

De uitdagingen die worden veroorzaakt door klimaatveranderingen worden versterkt door sub-optimaal watergebruik in de Mexicaanse landbouw: overexploitatie van grondwaterreserves, inefficiënte irrigatiesystemen van vooral de kleine boeren, het gebrek aan financiële middelen, en verontreinigd oppervlakte- en grondwater zijn veel voorkomende problemen. Wat nodig is, aldus experts, zijn moderne en efficiënte irrigatiesystemen voor kleine boeren (grote landbouwbedrijven hebben hier vaak wel beschikking over), technologie om afvalwater her te gebruiken, en het terugdringen van waterverontreiniging.

Beter bodembeheer

Ook kunnen betere landbouwpraktijken boeren beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Zo heeft het Centro Internacional de Mejoramiento de Maíz y Trigo (CIMMYT) nieuwe landbouwpraktijken ontwikkeld en geïntroduceerd die bijdragen aan de aanpassing aan klimaatsverandering en het verminderen van de effecten ervan. Met behulp van het, reeds eerder in de special over bodemverbetering vermelde, Mas Agro Project  van het Mexicaanse Ministerie van Landbouw en Plattelandsontwikkeling en CIMMYT, zijn deze praktijken inmiddels overgenomen door bijna 300.000 Mexicaanse producenten.

Een voorbeeld van één van de praktijken is het behouden van stoppelgrondbedekking. Dit zorgt enerzijds voor een reductie van broeikasgassen aangezien de achtergebleven gewasresten niet worden verbrand, maar anderzijds zorgt het ook voor het opbouwen van stevigere, gezondere, vruchtbaardere en meer bestendige, landbouwsystemen.

Kansen voor de Nederlandse sector

Ook voor Nederland liggen er kansen om de Mexicaanse landbouwsector beter bestendig te maken voor uitdagingen die worden veroorzaakt door klimaatverandering. Denk bijvoorbeeld aan bedrijven die actief zijn in grondbeheer, watermanagement, afvalwaterbehandeling, climate smart agriculture of precisielandbouw. Het landbouwteam op de Nederlandse Ambassade in Mexico-Stad is dan ook van plan later in 2020 een digitaal evenement te organiseren voor dit soort Nederlandse bedrijven die graag actief willen worden op de Mexicaanse markt.

Beeld: Gobierno de México

Voor de huidige droogtesituatie in Mexico kunt u de droogtemonitor raadplegen: Monitor de Sequía en México

De orkanenvoorspelling vindt u hier.