Frankrijk: reeks innovaties mogelijk met zeewier en algen

Met zeewier en algen is een scala aan innovatieve producten te produceren. Het kan een impuls geven aan de Nederlands-Franse samenwerking op het vlak van ‘seagriculture’.

Zeewier en algen leveren een ‘vloed’ op aan innovatieve producten. Zo betitelt Frankrijk deze veelbelovende ontwikkeling. Algen en zeewier zijn ‘biomassa met hoog potentieel’.

Het algen- en wierenonderzoek staat nog in de kinderschoenen, maar biedt grote exploitatiekansen. Tot nu toe zijn slechts twintig tot dertig soorten op toepassingsmogelijkheden onderzocht, met nu al verrassende uitkomsten. Algen en zeewier bieden een schat aan groene moleculen én alternatieve eiwitten. Het is óók in Frankrijk een hot item voor food- en non-foodtoepassingen.

Prima partner

Frankrijk kan voor Nederlandse bedrijven een uitstekende partner zijn. Op initiatief van het landbouwteam in Parijs is voor het eerst verkend wat Frankrijk op dit gebied te bieden heeft. Dat leverde verrassende en veelbelovende uitkomsten op. Er werden twee werkbezoeken georganiseerd voor Wageningen UR, TNO en onderzoeksinstituut IMARES.

Frankrijk (en overzeese gebieden), het land met een zeer lange kustlijn, investeert volop in fundamenteel onderzoek naar algen en wieren. Het werkt ook hard aan het ontwikkelen van toepassingen op het gebied van farmacie, voeding, gezondheid, cosmetica en sanitair.
Deze verkenning maakt duidelijk dat Frankrijk en Nederland elkaar goed kunnen aanvullen. Frankrijk heeft een schat aan fundamentele kennis opgebouwd, terwijl de kracht van Nederland ligt in toepassing van deze kennis en ontwikkeling van productiesystemen.

Twee onderzoeks- en innovatieclusters

Frankrijk kent een met ons vergelijkbare opzet van gouden driehoeken, georganiseerd rond zogenoemde ‘pôles de compétitivité’ voor onderzoek en innovatie. Twee clusters zijn hier van belang: ‘Pôle Mer Bretagne Atlantique’ en ‘ Pôle Mer Méditerranée’. In Bretagne ligt de nadruk op macro-algen ofwel zeewier; in Zuid-Frankrijk ligt de focus meer op micro-algen. Beide clusters werken nauw samen, ook bij het gebruikmaken van EU Interreg en/of FP-7 programma’s.

Roscoff Marine Station, aangesloten bij de Pôle Mer Bretagne, is een essentiële pijler voor het innovatieplatform. Er vindt indrukwekkend fundamenteel onderzoek plaats. Enkele grote, lopende programma’s van de ‘pôles’, met cofinanciering van het Regeringsfonds voor Innovatie FUI (Fonds Unique Interministériel) op terrein van zeewier zijn: IDEALG (EU-project gericht op genetische kennis van zeewier), ALGOLIFE, ULVANS, VB2. Voor micro-algen ITM en STUDIMA; voor bijproducten BRAINBOOSTER. Speciaal voor cosmetica (o.a. tegen UV-straling): RIVAGE.

Er is ook veel aandacht voor verwerking en handel. MKB-deelnemers worden actief gesteund in de ontwikkeling van patenten. De Pôle Méditerranée besteedt veel aandacht aan energietoepassingen van micro-algen. Ook zijn er al beroepsopleidingen op het mariene vlak voor algen. Er moeten voor de toekomst immers nú mensen worden opgeleid.

Veel aanknopingspunten

Er zijn vele aanknopingspunten voor samenwerking tussen onderzoek in Nederland, de bezochte Franse R&D-instituten en bedrijven op gebied van zeewieren en microalgen. De praktische kennis van Nederland sluit goed aan bij de (fundamentele) expertise van de (potentiële) Franse partners.

Concrete samenwerkingsprojecten kunnen worden vormgegeven binnen bestaande EU-programma’s zoals Horizon 2020, en regionale fundingprogramma’s. Frankrijk kan ondersteunen bij de vormgeving van samenwerkingsprojecten via: inhoudelijke ondersteuning, partnersearch/matchmaking en advies over funding. De Franse pôles beschikken over een zogenoemd ‘ecosysteem’ van legal professionals, investeerders en business developers die projecten kunnen faciliteren en erin deelnemen. Zo’n aanpak is ook voor Nederland interessant.

Landbouwteam Parijs

Oktober 2016

Websites