Frankrijk: Macron kondigt Pact aan voor de toekomst van de Landbouw
Vergrijzing van de landbouw is in Frankrijk een groot probleem. De gemiddelde leeftijd van de agrarisch ondernemer ligt boven de 50 jaar en veel ondernemers hebben geen opvolger in de familie. Tussen nu en 2030 zal een kwart van de boeren met pensioen gaan en 100.000 bedrijven zullen moeten worden overgenomen. De Franse overheid ziet dit als een risico voor de zogenaamde ‘voedselsoevereiniteit’ (zelfvoorzieningsgraad voor voedsel) en voor de leefbaarheid van het platteland.
Op 9 september heeft president Macron, tijdens de jaarlijkse grote bijeenkomst van jonge boeren Terres de Jim, een ‘pact’ aangekondigd voor de toekomst van de Franse landbouw. Dit pact zou de komende 6 maanden tot stand moeten komen, op basis van overleg tussen alle betrokken partijen en in de verschillende regio’s van Frankrijk. Het zou zich moeten richten op vestiging van boeren, bedrijfsovername, klimaatadaptatie en ecologisch transitie; zo zal het o.a. gaan over opleiding van boeren, levensvatbaarheid en toekomstbestendigheid van ondernemingen en grondpolitiek. Doel van het pact is met name om het aantal boeren dat zich jaarlijks vestigt te verhogen van de huidige 13.000 naar gemiddeld 20.000 per jaar. Daarbij wordt noodzakelijkerwijs niet alleen gedacht aan jonge boeren afkomstig uit de agrarische wereld maar zeker ook aan toetreders van buiten de landbouw. Ook zal de aandacht worden gericht op het brede scala van bedrijfstypen, van gespecialiseerd tot multifunctioneel.
Macron geeft aan dat de agrarische sector en de agrarische productie vitaal zijn voor Frankrijk; als die verwaarloosd worden moet er meer worden geïmporteerd, en die producten (uit derde landen) zouden niet voldoen aan dezelfde standaarden voor duurzaamheid en veiligheid als de Franse producten.
Eerlijke prijs en hulp voor startende boeren
Belangrijk onderdeel van het pact is dat de boer een eerlijke prijs krijgt voor zijn producten, want anders kan het beroep van boer nooit aantrekkelijk zijn voor nieuwe generaties en andere toetreders. Daarom worden bestaande maatregelen voor een gegarandeerd en eerlijk inkomen van de boer, zoals de zogenaamde Egalim-wetten (zie eerdere publicatie op Agroberichten Buitenland, link onder dit artikel), tegen het licht gehouden en zo nodig herzien.
Het financieel helpen van startende boeren, o.a. met de kosten van grond en omschakeling naar duurzamere bedrijfstypen, zal ook een belangrijk onderdeel zijn van het pact. Startende boeren zullen ook extra worden begeleid door het netwerk van regionale landbouwkamers (Chambres d’ agriculture), o.a. om het bedrijfstype te vinden dat het beste bij hen past.
Financiële middelen en een nieuwe wet in 2023
Om dit pact handen en voeten te geven wordt 400 miljoen euro vrijgemaakt, en zal er een speciale wet worden opgesteld, aldus Macron.
Overigens heeft Macron tegelijkertijd aangekondigd dat de overheid voor een groter deel bij zal dragen aan de brede weersverzekeringen die in ontwikkeling zijn voor de agrarische wereld.
Zoals gezegd zal tot het voorjaar een traject van consultatie plaats vinden, leidend tot het Pact, en wordt de nieuwe wet in de tweede helft van 2023 verwacht.