Saoedisch GDP toont economische groei & diversificatie, kansen in veerkrachtige landbouw- en voedselsector
De economie van Saoedi-Arabië groeit en is op weg minder olie-afhankelijk te worden. De diversificatie van de economie is terug te zien in het aandeel van de non-olie sector in Saoedi-Arabië’s GDP.
Q1 van 2021 was het derde kwartaal op rij waarin het non-olie gerelateerde aandeel van het GDP toenam. Met 62,8% werd zelfs het hoogste niveau sinds 20 jaar bereikt. Het herstel van economische activiteit in Q1 van 2021 vond in verschillende sectoren plaats. Landbouw, bosbouw en visserij droeg met maar liefst 3,2% bij aan de groei van KSA’s GDP in Q1-2021 (afb. 1).
Buitenlandse directe investeringen (FDI) nemen met een stijgende lijn toe, met een record aantal van $1.9bln (€1.61bln) in Q4 van vorig jaar (afb. 2). In Q1 werden maar liefst 114 nieuwe vergunningen toegekend aan buitenlandse investeerders, waarvan 3,5% in de sector landbouw, bosbouw en visserij.
De olie sector (ruwe aardolie & aardgas) droeg met 33% bij aan KSA’s GDP, maar ten opzicht van Q4 van vorig jaar toont dit een afname van -2%, passende bij de Saoedische visie en strategie om minder olie-afhankelijk te worden. Bovendien lag het productieniveau van aardolie in Saoedi-Arabië veel lager wegens afspraken gemaakt door de OPEC+ om de wereldwijde oliemarkt te stabiliseren.
Voedselzekerheid en herstel na COVID-19
In Q1 van 2021 liet de Saoedische economie bovendien weer een jaarlijkse groei (+2,9%) zien, voor het eerst sinds het begin van de pandemie. De landbouw- en voedsel sector is een van de sectoren die met name tijdens de pandemie diens veerkracht heeft bewezen, door veel in werking te zetten om voedselzekerheid te kunnen blijven garanderen; export nam toe en importregelingen werden (tijdelijk) versoepeld om de continue aanvoer van landbouw- en voedselproducten te kunnen garanderen. De garantie van voedselimport is echter maar een deel van het plan, dat op de korte termijn resultaten biedt. Op de langere termijn wenst Saoedi-Arabië minder importafhankelijk te worden en focust daarom op het verhogen van lokale productie om daarmee het zelfvoorzieningsniveau te doen toenemen. Het Saoedische Ministry of Environment, Water & Agriculture (MEWA) publiceerde recentelijk nog inmiddels 38% zelfvoorzienend te zijn in de productie van groenten en fruit. Een aantal voorbeelden uit de voedselproductie zijn:
- Fruit & groenten:
Dadels: 111%, aubergine: 105%, vijgen: 104%, komkommer: 99%, watermeloen: 98%, aardappel: 88%, meloen: 81%, tomaat: 73%, druif: 58%, mango: 52%, ui: 46%, wortel: 25%, citrusvrucht: 13%, banaan: 4% - Peulvruchten
Bonen: 116% - Vlees & vis/schaaldieren
Garnaal: 105%, rood vlees: 41%, vis: 37%,
Vooruitblik & kansen
Volgens Tim Callen (IMF Mission Chief voor Saoedi-Arabië) zal de niet-olie gerelateerde economische groei naar verwachting met 3,9% toenemen dit jaar. Factoren die de diversificatie en groei van de Saoedische economie niet alleen moeten doen toenemen, maar het ook aantrekkelijker moet maken voor buitenlandse partijen te investeren zijn o.a.; de inwerktreding van de privatiseringswet, de geplande positionering van Saoedi-Arabië als regionale economische hub en de ontwikkeling van zogenaamde Special Economic Zones (SEZ’s).
Met het oog op de diversificatie van de Saoedische economie en het verbeteren van diens voedselzekerheid is het voor de Nederlandse landbouw-, tuinbouw- en voedselsector interessant op de hierop volgende sectoren in te springen:
- Export van kennis & technologie; met focus op waterbesparende productie
Het Ministry of Environment, Water, and Agriculture (MEWA) onderneemt in rap tempo stappen om de binnenlandse productie te doen toenemen, waarbij watergebrek de grootste uitdaging is. Om die reden heeft MEWA programma’s ontwikkeld om investeringen in geavanceerde bedekte teelt te stimuleren en subsidiëren, waarin het graag samenwerkt met internationale partners, bedrijven en kennisinstellingen om veelbelovende moderne technologieën te introduceren; maar verwacht wel dat deze partijen ook zelf mee investeren. - De biologische sector
Saoedi-Arabië is voornemens diens biologische markt verder te ontwikkelen, om de toenemende vraag naar biologische producten te kunnen bijbenen. Recentelijk nog heeft MEWA een MoU ondertekend om de lokale biologische sector kracht in te blazen. - Megaprojecten
Een van de speerpunten van Saoedi-Arabië’s economische diversificatie strategie is de ontwikkeling van megaprojecten, zoals Neom, the Red Sea Project, Amaala, Qiddiya, etc. Hoewel ieder anders van aard, biedt een aantal van deze projecten interessante kansen voor de Nederlandse landbouw- en voedsel sector. Saoedi-Arabië positioneert zichzelf bovendien als de drijvende kracht achter de “groene transformatie” van niet alleen het koninkrijk zelf (Saudi Green Initiative – het planten van 10 miljard bomen & planten in KSA), maar het Midden-Oosten als regio (Green Middle-East – het planten van 40 miljard bomen & planten in de regio). Bovendien is het project Riyadh Green al afgetrapt, waar men er naar streeft 7.5miljoen bomen en planten te planten voor het jaar 2030, om de leefbaarheid van de stad te doen toenemen. De focus ligt hierbij op het realiseren van lokale kwekerijen.
Dit artikel is gebaseerd op het rapport Investment Highlights – Spring 2021 (door Invest Saudi) en het artikel How Self Sufficient is Saudi Arabia when it comes to Food? (Al-Arabiya, 15 augustus, 2021)