Partners in goede zaden voor toekomstige voedselvoorziening

In de toekomst wil Nederland zijn sterke positie van zaaizaadland verder gebruiken om bij te dragen aan mondiale voedselzekerheid en economische ontwikkeling. Wat zijn daarbij de uitdagingen, en de kansen?

Marien Valstar en Geert Westenbrink

Om ook in de toekomst de groeiende wereldbevolking te kunnen voeden, moet de landbouw meer opbrengst gaan geven, minder milieubelastend worden en zich aanpassen aan klimaatverandering. Ontwikkeling en gebruik van goed zaaigoed is de sleutel hiertoe, concluderen Marien Valstar en Geert Westenbrink van het Nederlandse ministerie van Economische Zaken in een gezamenlijke verkenning van de toekomst. “Beter zaaigoed heeft de potentie om de wereldbevolking beter te voeden. De uitdaging is die potentie werkelijkheid te maken door nieuwe rassen te ontwikkelen en zaden bij de boer te krijgen. De ervaring leert ook dat introductie van goed zaaigoed door de hogere oogst en betere kwaliteit van de tuinbouwproducten een keten van veranderingen in gang zet in de rest van de landbouwsector. Goed zaaizaad is een katalysator van verandering.”

Brochure Nederland, uw partner in goede zaden

De Nederlandse zaaizaadsector is wereldwijd koploper. Zaaizaadbedrijven opereren op wereldschaal. Ook de Nederlandse overheid is erg actief met ondersteunend beleid. De Engelstalige brochure The Netherlands, your partner in quality seed biedt een beknopt overzicht van de internationale rol van Nederlandse bedrijven, beleidsmakers en onderzoekers op het gebied van zaaizaad.

Brede sectorbenadering

Kenmerk van de zaaigoedsector is haar diversiteit. Een land heeft verschillende boeren in verschillende omstandigheden en al die boeren hebben verschillende behoeften aan zaden. Nieuwe rassen moeten afgestemd zijn op de lokale omstandigheden, zegt Valstar. “De genetische potentie moet passen bij de lokale teeltomstandigheden en -methoden.” In sommige situaties is een robuust ras innovatiever dan een high yielding ras. De kracht van Nederland, concluderen Westenbrink en Valstar, is dat bedrijven, beleidsmakers, en kennisinstellingen ervaring hebben met een brede sectorbenadering, inclusief de dynamiek die hoort bij een grote diversiteit van typen veredeling en zaaizaadbedrijven.

‘Goed zaaizaad is een katalysator van verandering’

“Nederland is een klein land. Onze boeren hebben geleerd op een klein oppervlak precies dat te telen waar in de grote steden in eigen land, maar ook in het Duitse Ruhrgebied of Londen behoefte aan is. Dat moest op een intensieve en tegelijkertijd duurzame manier”, zegt Valstar. “Daardoor hebben we een goede samenwerking en overlegstructuur tussen overheid en bedrijfsleven, en een sterke sector. Die wordt ondersteund door goed onderzoek, onderwijs en regulering”, voegt Westenbrink toe. Dat verklaart mede de internationaal sterke positie.”Op basis daarvan spelen we een belangrijke rol in veel internationaal overleg over bijvoorbeeld kwekersrecht en toegang tot genetische bronnen.”

Internationalisering stimuleren

De Nederlandse overheid zal in de toekomst de internationalisering van het zaaizaadbedrijfsleven verder stimuleren en ondersteunen. Bedrijven zullen hun distributie en marketing in nog meer landen uitbreiden en verder gaan met veredeling van rassen die aangepast zijn aan de lokale behoeftes, ook bij klimaatverandering. Daarmee bereiken nog meer goede zaden de boer, wereldwijd.

Uitgangsmateriaal
Beeld: ©Rijk Zwaan
Demoproject Rijk Zwaan

Daarnaast zal Nederland andere landen blijven steunen bij het versterken van hun zaaizaadsector. Zoals in publiek-private onderzoeksprojecten, of met de PVP toolbox van Naktuinbouw. Met de Integrated Seed Sector Development (ISSD) benadering zijn Nederlandse experts met beleidsmakers van diverse landen om de tafel gegaan om in een integrale benadering te kijken waar de belangrijkste uitdagingen en oplossingen liggen. Een goed voorbeeld is de road map, ontwikkeld voor versterking van de zaaizaadsector van Myanmar. “Door ondersteuning van andere landen helpen we ook barrières weg te halen voor ons eigen bedrijfsleven in die landen”, zegt Valstar. “Dat is een win-win situatie. Want Nederlandse bedrijven hebben alleen kans als hun activiteiten bijdragen aan en samengaan met economische ontwikkeling in de landen waar ze actief zijn.” Nederlandse zaaizaadbedrijven kijken daarbij verder dan hun directe eigen belang, voegt Westenbrink toe. “Zaaizaadbedrijven hebben lokale vestigingen en zijn lokaal ingebed. Ze hebben corporate social responsibility hoog in het vaandel en worden dan ook veelal gezien als welkome spelers.”

Toegang tot goed zaaizaad

‘Een ander kenmerk van de zaaizaadsector is de grote maatschappelijke belangen die ermee gemoeid zijn. We moeten de genetische bronnen goed benutten, en het is van groot belang dat boeren toegang hebben tot goed zaaigoed. Er zijn op dit gebied veel internationale verdragen waar overheden en bedrijven rekening mee moeten houden. Bovendien spelen er in de sector grote private belangen. Dit alles maakt het complex. Met de ervaring op het gebied van bedrijfsvoering, overheidsbeleid en internationale wetgeving kunnen Nederlandse bedrijven en experts andere landen wegwijs maken in deze complexiteit.

Westenbrink: “We verwachten dat Nederland, met zijn sterke uitgangspositie en internationaal netwerk, in de toekomst een nog grotere rol gaat spelen in zaaizaad ontwikkeling, en daarmee zal bijdragen aan de verandering die de landbouw door moet maken.”

Via onderstaande link kunt u de complete Engelstalige brochure "The Netherlands, your partner in quality seed" downloaden.

Juni 2017