[Potato] Centrum motor voor ketenontwikkeling in Tanzania

Een verhoging van de aardappelproductie in Tanzania met 25% in de komende vijf jaar. Dat is een van de doelen van het nieuwe Potato Center in Mbeya, een regio in de zuidelijke hooglanden van Tanzania. Bedrijven en overheden uit Nederland en Tanzania zijn initiatiefnemers van dit educatie- en onderzoekscentrum.

De activiteiten in en vanuit het nieuwe Potato Center in Mbeya zijn gericht op ketenontwikkeling in de aardappelsector, van teelt tot en met verwerking en afzet. In januari 2018 is een aantal demoprojecten gestart op bestaande agrarische bedrijven in de wijde omgeving van het centrum. Op de proefvelden krijgen lokale aardappeltelers voorlichting over pootgoedrassen, bemesting, onkruidbestrijding en bijvoorbeeld mechanisatie. Met een betere teelttechniek kan de opbrengst van zo’n 10 ton per hectare in een aantal jaren stijgen naar 25 ton.

De Nederlandse betrokkenheid in de aardappelsector heeft veel positieve media aandacht gekregen in de Tanzaniaanse media. Voorbeelden hiervan zijn de Daily News, TanzaniaInvest en the Guardian.

aardappelketen

Prima klimaat voor aardappelen

De aardappelsector is sterk in ontwikkeling in Oost-Afrika. In Tanzania wordt op dit moment op zo’n 200.000 hectare aardappelen geteeld, vooral in de hoger gelegen gebieden tussen 1.000 en 2.000 meter boven zeeniveau. Op die hoogte zijn de klimaat- en bodemomstandigheden uitstekend voor de teelt van aardappelen. Voor boeren is de teelt aantrekkelijk omdat de geoogste aardappelen al na circa 90 dagen na het poten kunnen worden verkocht. De opbrengstprijzen zijn gemiddeld genomen goed. Inmiddels is de aardappel na maïs het tweede gewas in Tanzania. De populariteit van aardappelen onder consumenten neemt toe, zeker in de midden- en hogere inkomensklassen.

Uitdagingen voor Tanzania is het tekort aan pootgoed van hoogwaardige kwaliteit en er is veel verlies in de keten door transport en opslag. Daarnaast is er een tekort aan kennis met betrekking tot teelttechnieken. Deze kansen en uitdagingen zijn in kaart gebracht in een studie (Mei 2017) in opdracht van het Landbouwbureau te Dar es Salaam. 

aardappelketen
Mbeya i n Tanzania

Aardappelcentrum Mbeya

Naast trainingen en demonstratievelden zal het centrum zich ook richten op het versterken van de keten. Zo zijn er bijvoorbeeld onlangs drie nieuwe Nederlandse aardappelgewassen op de Tanzaniaanse rassenlijst opgenomen en zijn elf andere nog in beproeving. Deze gewassen zullen lokaal vermeerderd worden en met behulp van de demonstratievelden geïntroduceerd worden bij de Tanzaniaanse boeren. Hierbij worden ook trainingen gehouden over essentiële aspecten, zoals bewaring en verwerking. Door het gebruik van dit verbeterde uitgangsmateriaal, mechanisatie en bemesting kan de oogst sterk toenemen.

Een andere activiteit van het centrum is bedoeld voor bedrijven die actief zijn in de rest van de Tanzaniaanse aardappelketen. Ondernemers kunnen op het centrum begeleiding krijgen bij een opzet van een businessplan of kredietaanvraag. Het centrum richt zich op verbetering van het ondernemerschap en de oplossing van concrete problemen bij bedrijven uit de keten.

Aardappelketen
Frank Wijnands

Win-winsituatie

Er zijn veel partijen bij het centrum betrokken. Er is sprake van een publiek-private samenwerking met partijen uit Nederland (zie kader) en Tanzania. Een win-winsituatie, volgens Frank Wijnands van Wageningen UR en projectleider van het aardappelcentrum. “Het centrum zal de ontwikkeling van de Tanzaniaanse aardappelketen bevorderen door het demonstreren van nieuwe methodes, het trainen van professionals en het ondersteunen van Tanzaniaanse bedrijven. Op deze manier kunnen Tanzaniaanse aardappelgroeiers toegang verkrijgen tot de technologie om de productiviteit van het aardappelgewas te vergroten. Als het investeren in deze technologie hun productie verdubbelt of zelfs verdriedubbelt, dan zullen ze zeker de voordelen zien. Op hetzelfde moment kunnen de bedrijven die bijdragen aan het centrum, de ‘founding fathers’, bekend worden met de Tanzaniaanse markt en sterke banden vormen met mogelijke lokale partners”.

Een groep Nederlandse bedrijven is actief betrokken bij het aardappelcentrum in Mbeya. Het gaat  om Agrico, HZPC, Europlant, Grimme, Hanse Staalbouw, Tolsma en Koppert & Bayer. Daarnaast neemt Yara Tanzania en de de NMB bank in Tanzaia deel aan het consortium. De Nederlandse landbouwraad voor Tanzania, Ingrid Korving (gevestigd in Nairobi), heeft een belangrijke faciliterende rol bij de totstandkoming van het centrum.

Voor meer informatie over dit artikel of Tanzania kunt u een bericht sturen naar dar-lnv@minbuza.nl

Landbouwraad Tanzania
Maart 2018