Steun Nederland bij groene stadsontwikkeling in Servië

In Servië groeien de steden in rap tempo. De regering heeft ambitieuze plannen om ervoor te zorgen dat de verstedelijking op een duurzame manier gebeurt. Dat biedt kansen voor Nederlandse bedrijven.

Verstedelijking in Servië is in de tweede helft van de 20e eeuw op gang gekomen, en nam vooral in de jaren negentig een vlucht als gevolg van het gewapende conflict op de Balkan. Volgens de statistieken van de Wereldbank woonde in 2020 bijna 44% van de Servische bevolking in plattelandsgebieden. Er is sprake van een dalende tendens.

Hans Buster
Hans Buster

Uitdagingen

De Servische regering is zich bewust van de uitdagingen die dat met zich meebrengt. Daarom is in 2019 een strategie voor duurzame stedelijke ontwikkeling aangenomen. Een van de belangrijkste ambities in die strategie is om 25% van de Servische steden uit groene gebieden te laten bestaan. De strategie is verder uitgewerkt in een actieplan.

Samenwerking Nederlandse bedrijven

De transitie naar groene stedelijke gebieden biedt kansen voor de private sector. Om die te verzilveren, hebben zeven Nederlandse bedrijven en de Nederlandse ambassade in Servië hun krachten gebundeld in het door Partners for International Business (PIB)-gefinancierde Green Cities Serbia-project. We spraken met Hans Buster, de projectcoördinator.

Welke transitie maken de Servische steden door?

“Steden in Servië ontwikkelen zich snel. Er wordt veel gebouwd en overal in het land zijn infrastructuurprojecten in uitvoering. Het is een ware ‘building boom’. Neem bijvoorbeeld Belgrado, de stad is zichtbaar aan het veranderen. De skyline ziet er om de maand anders uit en nieuwe gebouwen schieten als paddenstoelen uit de grond.

De Servische autoriteiten zijn zich bewust van het belang van duurzame en leefbare steden. Zij zien erop toe dat deze snelle overgang ook echt een groene overgang wordt. De regering streeft ernaar om 25% van de Servische steden uit groene ruimte te laten bestaan. Servië heeft bovendien de groene agenda van de EU aangenomen. Dat is in feite een afspraak met de EU is om een breed scala aan duurzaamheidsthema’s op de westelijke Balkan aan te pakken. Daarvoor is ook budget beschikbaar. Een van de doelstellingen van de groene agenda is de stedelijke omgeving klimaatbestendiger te maken. Andere internationale partners zoals de Wereldbank hebben hiervoor ook financiële middelen vrijgemaakt. Dus zowel ambitie als geld zijn de drijvende kracht achter de ingezette verandering.

Onze projectpartners werken samen met alle belanghebbenden om ambitie om te zetten in realiteit en ervoor te zorgen dat de meest duurzame en innovatieve oplossingen worden geïmplementeerd.”

'Ik ben er trots op dat we het afgelopen jaar een aantal prestigieuze projecten hebben opgestart en zelfs afgerond, zoals een nieuw retailpark in Belgrado met bijna 25.000 planten en bomen'

In december 2020 besloot een groep Nederlandse bedrijven hun krachten te bundelen om de economische kansen op het vlak van stedelijke vergroening in Servië optimaal te benutten. Hoe is dat tot stand gekomen?

“Eigenlijk begon het allemaal in 2019 toen verschillende Nederlandse bedrijven samenwerkten aan de bouw van een nieuw winkelcentrum met veel groen, zowel binnen als buiten. Bijvoorbeeld in de vorm van groene daken en groene muren. De succesvolle samenwerking tijdens dat project leidde tot het gezamenlijke idee van de Nederlandse ambassade in Belgrado en mijn bedrijf Vita Verde om een conferentie te organiseren. Daar spraken deze Nederlandse bedrijven met investeerders, architecten, hoofdaannemers en andere geïnteresseerden.

De ervaring was zo positief dat het landbouwteam op de ambassade toen voorstelde om de krachten te bundelen in een PIB-project. Dat werd positief ontvangen en eind 2020 zijn we formeel gestart met het project.”

Lees verder onder foto

Groen dak op Ada Mall in Belgrado
Groen dak op Ada Mall in Belgrado

Welke kennis en innovatie biedt het consortium aan die in Servië niet te verkrijgen is? En waarom Nederlanders?

“De Nederlanders bieden het volledige pakket: van ideeën en planning tot uitvoering van landschappelijke projecten. De projectpartners zijn wereldwijd toonaangevend en brengen elk hun eigen expertise in: landschapsarchitectuur, stedenbouw, plantmateriaal, producten die boomputten verbeteren en de omliggende infrastructuur beschermen en groene daksystemen. Bovendien presenteren wij oplossingen die onder alle weersomstandigheden goed presteren, zelfs in het moeilijke Servische klimaat, met zeer hete zomers en koude winters.”

Wat zijn de belangrijkste successen tot nu toe?

“Hoewel de start van het programma een uitdaging was vanwege de Covid-pandemie zijn we nu goed op weg. We hebben deelgenomen aan een belangrijke bouwbeurs in Belgrado en zijn net terug van een studiebezoek van Servische stedenbouwkundigen en beleidsmakers aan Nederland. We hebben de beste praktijken in het hele land laten zien en de Floriade bezocht.

Onze inspanningen werpen vruchten af. Ik ben er trots op dat we het afgelopen jaar een aantal prestigieuze projecten hebben opgestart en zelfs afgerond, zoals een nieuw retailpark in Belgrado met bijna 25.000 planten en bomen, verschillende winkelcentra en andere commerciële en residentiële complexen. Momenteel werken we aan een daktuin en verticale tuinen voor de nieuwe flagship store van een grote supermarktketen. We zijn ook in onderhandeling met verschillende partners over enkele nieuwe projecten verspreid in het land.”

Lees verder onder foto

Stedenbouwkundige Marcus Olthuis geeft de Servische delegatie uitleg over de stedelijke uitdagingen van Tilburg tijdens recent studiebezoek aan Nederland.
Stedenbouwkundige Marcus Olthuis geeft de Servische delegatie uitleg over de stedelijke uitdagingen van Tilburg tijdens recent studiebezoek aan Nederland.

Wat kan de rol van uw bedrijf en dat van het consortium zijn komende jaren?

“Met de combinatie van ambitieuze strategieën, financiën en ontwikkeling in zowel de private als de publieke sector geloof ik dat Servië nog steeds veel kansen biedt voor het project en voor de hele Nederlandse sector. Als algemeen directeur van Vita Verde, een lokaal bedrijf, zitten we boven op de laatste ontwikkelingen en kunnen we snel reageren. Tegelijkertijd biedt het cluster van Nederlandse bedrijven alle ondersteuning voor de Servische belanghebbenden, waardoor we een zeer sterk team in de markt vormen. Om onze projectportefeuille uit te breiden, plannen we binnen het Green Cities Serbia-project verdere activiteiten in de tweede helft van 2022, zoals een handelsmissie vanuit Nederland en een groen symposium in Servië.”

Zijn er plannen om verder uit te breiden in de Balkan?

“In de Balkan zijn er tal van mogelijkheden om uit te breiden. Via onze partnerschappen krijgen we steeds meer verzoeken uit buurlanden. We werken al aan projecten in Montenegro en hebben ervaring met projecten in Griekenland en Noord-Macedonië. De kracht van de PIB-aanpak is de goede samenwerking en de bereidheid om elkaar en onze lokale partners te helpen. Met dat in het achterhoofd ben ik er zeker van dat we onze samenwerking geografisch zullen uitbreiden.”

Contact

Landbouwteam Servië
E-mail:
BEL-LNV@minbuza.nl

Juni 2022

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial Groene en gezonde steden. Via onderstaande link kunt u alle overige bijdragen lezen over dit thema.