Polen: groei verwerkte aardappelproducten

Op de Poolse markt komen meer verwerkte aardappelproducten beschikbaar. Farm Frites is daar tijdig op ingesprongen en scoort daarmee goed.

Reeds in 1993 hebben twee Nederlandse bedrijven (Aviko b.v. en Farm Frites b.v.) besloten om zich op de Poolse markt te begeven. In 1994 begon Farm Frites in de Pomorskie-regio, in het noorden van Polen, met een fabriek om aardappelen te verwerken tot frites. Op dat moment waren de Poolse aardappelrassen nog niet geschikt voor dit soort productie en voldeden niet aan de eisen van het bedrijf. Daarom heeft Farm Frites destijds besloten om een voormalig staatsbedrijf over te nemen en op een oppervlakte van 4.000 hectare te starten met de productie van geïmporteerde aardappelrassen die geschikt waren voor de productie van frites.

Aardappelketen

Nummer 2 in Europa

Polen is momenteel een van de grootste aardappelproducenten ter wereld, het is de nummer 8 in de wereld en de nummer 2 in de EU, na Duitsland. De productie in 2017 wordt geschat op 9 miljoen ton.

Alhoewel de consumptie van aardappelen over de afgelopen jaren gedaald is, eten Poolse consumenten graag aardappelen en zijn aardappelen nog regelmatig op de Poolse borden te vinden. Naast gewone gekookte aardappelen zijn ook diverse traditionele soorten aardappelknoedels zeer populair. Inmiddels ligt de consumptie van aardappelen jaarlijks op circa 100 kilo per persoon, terwijl dit in andere EU-landen gemiddeld 50% minder is. Circa twintig jaar geleden bedroeg de consumptie nog 135 kilo per persoon. 
 
Gezien de populariteit van aardappelproducten is het verrassend dat kant-en-klaarmaaltijden, gemaakt met en van aardappelen, nauwelijks aanwezig zijn op de Poolse markt. Ook halfproducten van aardappelen, zoals bijvoorbeeld geschilde en gekookte aardappelen met kruiden, zijn niet populair in Polen. Dit blijkt uit een beperkt aanbod van dit soort producten op de Poolse markt. In de toekomst zullen halfproducten mogelijk wel populairder worden, zeker onder jongeren die weinig tijd willen besteden aan koken.

Gefragmenteerde productie

Ondanks de populariteit van aardappelen in Polen, is de structuur van de aardappelproductie gefragmenteerd. Professionele productie voor de markt en voor de verwerkende industrie wordt op een oppervlakte van circa 72.000 hectare geteeld, terwijl de totale oppervlakte van de Poolse aardappelteelt circa 300.000 hectare bedraagt. Meer dan 200.000 hectare van het areaal waarop aardappelen geteeld worden, zijn landbouwpercelen van slechts circa 1 hectare waar kleine boerenbedrijven voor eigen consumptie en voor de lokale markten aardappelen telen.

De verwerkende industrie heeft jaarlijks ongeveer 1.100.000 ton aardappelen nodig en de huidige productie van aardappelen is voldoende om de vraag van de verwerkingsindustrie te dekken. De industrie is in Polen zeer geconcentreerd, slechts enkele bedrijven spelen een rol in de verwerking en dit aantal is de laatste jaren redelijk stabiel. De productie van verwerkte producten bedraagt jaarlijks 160.000 ton frites,  60.000 ton chips en 20.000 ton gedroogde aardappelen. Deze producten worden grotendeels gebruikt voor de export, hoewel de consumptie ervan steeds populairder wordt in Polen, ondanks de trend om gezond te eten.

Farm Frites

Farm Frites heeft zichzelf in de loop der jaren goed ontwikkeld in de Poolse markt, op het huidige totale oppervlakte van 3.500 hectare worden op zo’n 950 hectare aardappelen geteeld met een opbrengst van circa 47 ton/ hectare. (in Polen is dit gemiddeld slechts 20 ton/hectare).

Regionaal heeft het ook een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling en professionalisering van de aardappelteelt. De oppervlakte van het bedrijf is onvoldoende om aan de eigen behoefte van de fabriek te voldoen en daarom wordt er naast de eigen productie nog ongeveer 5.000 hectare gecontracteerd. Farm Frites is een belangrijke leverancier voor McDonalds, waardoor Poolse aardappelen in de vorm van Nederlandse frites in twaalf verschillende EU-landen geconsumeerd worden.

Landbouwteam Warschau
Maart 2018