Nederlandse technologie in Ghanees kenniscentrum tuinbouw

Verhoging van de productie van groenten heeft in Ghana hoge prioriteit. Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen zetten zich in om het kennisniveau in de Ghanese tuinbouwketen te verhogen. Een Ghanees-Nederlands samenwerkingsverband bouwt komend jaar een demonstratie- en trainingscentrum in Dawhenya, niet ver van de hoofdstad Accra.

De Ghanese tuinbouwsector kan niet voldoen aan de toenemende vraag naar hoogwaardig voedsel als gevolg van de groeiende bevolking en stijgende welvaart. De vraag naar groenten in steden als Kumasi en Accra wordt deels ingevuld door kleine boeren. Daarnaast importeert Ghana veel voedsel uit Europa en ook uit omliggende landen zoals Burkina Faso.

Er is een aantal private initiatieven om de voedselketens te professionaliseren. Deze richten zich vooral op de toelevering van verse groenten aan hotels, restaurants en grotere supermarktketens. De aanvoer van groenten op lokale markten is beperkt en onregelmatig. Deze markten vormen wel een belangrijk afzetkanaal voor veel boeren.

Lees verder onder foto

Grondwerkzaamheden voorafgaande aan bouw van demokassen
Grondwerkzaamheden voorafgaande aan bouw van demokassen

Gebrek aan kennis

De Ghanese overheid is zich bewust van deze situatie en investeert volop in de agrarische sector. Incidenteel zijn er initiatieven gericht op de bedekte teelt, maar deze verlopen meestal niet succesvol. Dat is grotendeels te wijten aan het gebrek aan kennis. Het besef groeit dat een gecombineerde aanpak noodzakelijk is: geen kennis zonder goede technologie, geen technologie zonder kennisverspreiding.

Nederland biedt hierin een helpende hand met kennis en technologie. De Sustainable Development Goals van de VN vormen een praktisch kader om de doelen en resultaten van deze samenwerking zichtbaar en meetbaar te maken.

‘Kennisopbouw gebeurt via learning while doing’

Van lokale technologie tot moderne tuinbouwkas

Een samenwerkingsverband van Delphy en het Nederlandse en Ghanese bedrijfsleven bouwt komend jaar in Dawhenya een Demonstratie, Training en Research Center (DTRC) bestaande uit drie kastypen met een verschillend technologieniveau:

  1. Een lokale kas, opgebouwd uit lokale materialen, de zogeheten bamboo-kas.
  2. Tunnels, die momenteel het meest worden gebouwd in Ghana. Met deze tunnels kan in het huidige klimaat worden geteeld. Echter, de bedrijfseconomische haalbaarheid wisselt sterk en is afhankelijk van financieringsmogelijkheden en het kennisniveau van de boer.
  3. Een moderne tuinbouwkas van 5.000 vierkante meter met Nederlandse tuinbouwtechnologie.  Hier wordt onderzoek gedaan naar de toepasbaarheid van deze technieken onder de lokale omstandigheden. Deze multispan-kas is qua watergebruik het meest efficiënt. Ook vanuit economisch oogpunt is deze kas rendabeler dan beide andere kassen. De eerste oogst vindt naar verwachting in maart 2021 plaats.

Lees verder onder foto

Medewerkers van Delphy overleggen met lokale partners
Medewerkers van Delphy overleggen met lokale partners

Kennisoverdracht aan boeren

Het project heeft naast de doelstelling om Nederlandse technologie te presenteren ook als doel om tuinders inzicht te geven in de verschillen in investeringen en opbrengsten tussen de drie technologische oplossingen. Met deze aanpak kan de Ghanese tuinbouwsector doorgroeien naar een hoger technologisch niveau met een efficiënte en duurzame productie.

De klimatologische omstandigheden in Dawhenya zijn uitdagend. De dag- en nachttemperatuur en de luchtvochtigheid zijn hoog. De moderne kas wordt niet alleen voor demonstraties ingezet, maar ook voor onderzoek naar de toepasbaarheid van de technologie en inputs, zoals zaden en biologische gewasbescherming, onder Ghanese omstandigheden.

Kassen
Kassen

Nederlandse kennis

Al tijdens de constructie van de moderne kas start de kennisopbouw bij een lokaal technisch team. Dat is gebaseerd op het ‘learning while doing’-concept: theorie en praktijk worden in de trainingen gecombineerd. Het lokale team bouwt de kas onder leiding van een ervaren supervisor van de partner Bosman van Zaal.  

Na de start van de teelt draagt een ervaren Nederlandse teeltmanager in samenwerking met de Ghanese partner zorg voor kennisoverdracht over de teelt, inzet van technologie en gebruik van hoogwaardige inputs. Lokale boeren, studenten, landbouwwetenschappers en geïnteresseerde bedrijven zijn de belangrijkste doelgroepen. Tevens wordt in het partnerschap geëxperimenteerd met nieuwe technologieën en inputs om de voedselproductie in Ghana te verduurzamen.

Activiteiten landbouwteam Ghana

Het landbouwteam van de Nederlandse ambassade in Ghana zoekt actief naar dwarsverbanden tussen alle tuinbouwactiviteiten in Ghana. Het Nederlandse programma HortiFresh speelt hierbij een belangrijke rol. De ambassade organiseert samen met het programma beurzen en missies. In 2021 wil het landbouwteam meer impactclusters en/of SDGP-projecten in de Ghanese tuinbouw van de grond tillen.

Landbouwteam Ghana, Ivoorkust en Nigeria
E-mail: ACC-LNV@minbuza.nl
Twitter: @Agri_WestAfrica

December 2020

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial Bedekte voedingstuinbouw. Via onderstaande link kunt u alle overige bijdragen lezen over dit thema.