Ethiopië zet in op reductie naoogst-verliezen

Ethiopië werkt hard aan de reductie van voedselverliezen, vooral de verliezen die na de oogst optreden. Het Oost-Afrikaanse land zet in op verbetering van het management en de dagelijkse praktijk rond opslag, transport, verwerking en verpakking. Voor Nederland biedt dit kansen. De Afrikaanse Unie organiseert in september vanuit Addis Abeba een groot internationaal congres over naoogst-verliezen en duurzame voedselsystemen.

Ondanks het grote landbouwpotentieel importeert Ethiopië jaarlijks nog een aanzienlijk volume aan agrarische producten voor de ruim 115 miljoen inwoners. De bevolking groeit snel. Ethiopië probeert de situatie rond voedselzekerheid en gezonde voeding in het land te verbeteren. Doel van de overheid is dat voedsel voldoende beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar is. De inspanningen in Ethiopië zijn daarbij vooral gericht op de verbetering van het management en het praktisch handelen, met name in het deel van de agrofoodketen na de oogst.

tekst gaat onder foto verder

Afval

Gebrek aan management

Onderzoek van de Food and Agricultural Organisation (FAO) toont namelijk aan dat management en de praktijk rond opslag, koeling, transport, verwerking en verpakking matig zijn. Ook is er een gebrek aan management-, kwaliteit- en informatiesystemen en kennis rond voedselveiligheid.

Dit alles leidt in Ethiopië tot aanzienlijke voedselverliezen en –verspilling. Zo gaat minstens 40% van het fruit en de groenten na de oogst verloren. Reden genoeg voor de Ethiopische overheid om alle pijlen te richten op de reductie van voedselverliezen na de oogst en te komen tot duurzame voedselsystemen.

Investeringen

De Ethiopische landbouwsector bestaat voor het overgrote deel uit kleine boeren, die tegelijkertijd vaak samenwerken in coöperaties. Gezamenlijk investeren zij in bijvoorbeeld nieuwe machines en opslagfaciliteiten. Daarnaast zijn er Ethiopische en buitenlandse investeerders die zich richten op de productie van kwalitatief hoogwaardige producten voor export.

Agroparken

De Ethiopische overheid heeft afgelopen jaren geïnvesteerd in de opzet van agroparken verspreid over het land met als doel investeerders in de agrofoodketen aan te trekken. De verwachting is dat deze investeringen en de bijbehorende technologische ontwikkelingen leiden tot minder voedselverlies.

Het gevolg is dat meer kwalitatief hoogwaardiger producten voor zowel de Ethiopische markt als voor de export beschikbaar komen. De export is voor de economie van wezenlijk belang, omdat er een schrijnend tekort is aan harde valuta, die weer nodig zijn om de noodzakelijke input voor de landbouw te importeren.    

Infrastructuur en transport

Voor wat betreft de export is er de laatste tijd veel geïnvesteerd in infrastructuur en transport, waaronder gekoeld transport via het spoor tussen de hoofdstad Addis Abeba en de havenstad Djibouti. Ook zijn er ideeën om op centrale locaties in het land een netwerk van opslag- en koelfaciliteiten op te zetten die vervolgens in verbinding staan met de goederenterminals net buiten Addis. Verse producten, zoals groenten en fruit, kunnen daar vervolgens worden gesorteerd, verwerkt en verpakt voor export, alvorens deze producten in gekoelde containers naar Djibouti worden vervoerd en van daaruit verscheept.

‘Er is veel geïnvesteerd in infrastructuur en transport, waaronder gekoeld transport via het spoor tussen de hoofdstad Addis Abeba en de havenstad Djibouti’

Mogelijkheden voor Nederland

De genoemde investeringen en logistieke plannen in Ethiopië bieden kansen voor Nederlandse bedrijven die actief zijn in opslag, koeling, transport, verwerking en verpakking, evenals voor bedrijven die kennis overdragen op het terrein van management, kwaliteit & certificering, informatiesystemen en voedselveiligheid.

Er zijn diverse programma’s in Ethiopië die zich richten op de ontwikkeling van meer duurzame en efficiënte voedselsystemen. HortiLife voor tuinbouw, Bridge voor zuivel, Flying Swans voor logistiek, CBI voor de teelt en export van groenten en fruit en SeedNL voor plantaardig uitgangsmateriaal zijn daar voorbeelden van. Voor nieuwe bedrijven is het raadzaam om aan te sluiten bij deze programma’s en projecten.

Verder neemt het landbouwteam op de Nederlandse ambassade in Addis initiatieven om samen met Nederlandse agrobedrijven een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van duurzame pluimvee- en zuivelketens. Terugdringing van voedselverliezen en -verspilling maakt daar deel van uit.

Bijproducten en diervoeder

Vermeldenswaard is dat in Ethiopië steeds meer gebruikmaakt van bijproducten uit de voedselverwerkende industrie. De reststromen worden aangewend als diervoeder. Zo wordt melasse van de suikerindustrie en bierborstel van brouwerijen als ingrediënt gebruikt om hoogwaardig diervoeder te produceren. Net als bij voedsel, leidt dit tot meer beschikbare, toegankelijke en beter betaalbare diervoeders voor Ethiopische veehouders. Bovendien levert dit een bijdrage aan de ontwikkeling van een duurzame dierlijke keten in Ethiopië.

‘Ethiopië maakt steeds meer gebruik van bijproducten uit de voedselverwerkende industrie’

De Topsector Agri & Food, Wageningen University & Research (WUR) en de Nederlandse ambassade in Addis steunen deze ontwikkeling van harte. Een korte video, die tijdens de Africa Business Week eind mei dit jaar werd getoond aan de deelnemende bedrijven, geeft een aardig beeld van de laatste ontwikkelingen op dit vlak in Ethiopië: video over Ethiopië.

Afrikaanse Unie

De Commissie van de Afrikaanse Unie zit van 13 tot 17 september 2021 vanuit de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba de derde All Africa Postharvest Congress and Exhibition (AAPHCE) voor. Het evenement wordt georganiseerd door diverse partijen, waaronder partijen van de overheid, kennis- en onderzoeksinstellingen, private sector en Ngo’s. Het congresthema is: Postharvest Loss Reduction for Sustainable Food Systems.

Het reduceren van voedselverliezen en –verspilling is cruciaal voor het terugdringen van honger in de wereld. Duurzame voedselsystemen spelen daarbij een belangrijke rol. Vanwege de COVID-19 situatie vindt het congres voor een groot deel virtueel plaats. Meer informatie is te vinden op de AAPHCE- website.

Landbouwteam Ethiopië
E-mail: add-lnv@minbuza.nl
Twitter: @AgriEthiopia

Juni 2021

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial Mondiale aanpak van voedselverliezen. Via onderstaande link kunt u alle overige bijdragen lezen over dit thema.