Brazilië weet tot op 10 m2 wat er op het land gebeurt!

Tussen 1985 en 2022 ging het percentage natuurlijke vegetatie in Brazilië van 75% naar 64%. Voor toekomstige ontwikkeling is het belangrijk om te weten waar de vegetatie verdween, waar herstel plaatsvond en welke functies het land nu heeft.

Om inzicht te krijgen in deze veranderingen in landgebruik kunnen instrumenten zoals satellietbeelden worden ingezet om de veranderingen in kaart te brengen. MapBiomas is in Brazilië een van de voornaamste platformen die steeds nauwkeuriger de situatie weergeeft en inzicht biedt aan iedereen wat er zich afspeelt in dit uitgestrekte land. Inmiddels kan dat op het niveau van 10 m2.

Mapbiomas is een groep van NGO’s, universiteiten en technische bedrijven dat het landgebruik en de verandering daarvan in Brazilië in kaart brengt. Onder de partners bevinden zich organisaties zoals het Amazon Environmental Research Institute (IPAM), World Resources Institute (WRI), Google en de Universiteit van São Paulo. Met behulp van satellietbeelden, met name die van de Landsat-satellieten beheerd door NASA en USGS, gebruikt MapBiomas algoritmen om verschillende soorten landbedekking en landgebruik te identificeren. Deze gegevens worden gevalideerd door experts en jaarlijks bijgewerkt. De organisatie kan met deze gegevens waardevolle inzichten geven om ontbossing en landconversie te begrijpen en tegen te gaan.

MapBiomas
Beeld: Website MapBiomas

Een voorbeeld: bovenstaande afbeelding laat zien dat er een toename van sojaproductie (licht roze) plaatsvond in de periode 2012-2022. In dit geval vond een deel plaats op al bestaande landbouwgrond maar ging een deel ten kosten van bos en natuurlijke begroeiing.

Begin september heb ik als Rijkstrainee samen met mijn collega’s van het LNV Attaché Netwerk de mogelijkheid gehad om de lancering van de 8ste collectie van MapBiomas te mogen bijwonen. Deze gegevens worden jaarlijks bijgewerkt en bevatten een historische dataset die teruggaat tot het jaar 1985. Deze datasets zijn gratis toegankelijk voor iedereen via deze website. 

Foto MapBiomas
Beeld: Max Garcia Hoogland

Lancering van 8ste collectie van MapBiomas kaarten in September 2023

PRODES en DETER - INPE

MapBiomas haalt aanzienlijke hoeveelheden informatie uit PRODES en DETER, de twee overheidsprogramma's die in Brazilië als fundament dienen en leidend zijn bij het monitoren van veranderingen in landgebruik en ontbossing. Beide programma’s zijn eigendom van de Braziliaanse overheid en worden beheerd door het nationale instituut voor ruimteonderzoek INPE.

Deze programma's richten zich op ontbossing, zij het op verschillende manieren. PRODES legt de nadruk op jaarlijkse rapportage en nauwkeurige metingen. PRODES publiceert de officiële jaarlijkse ontbossingscijfers voor de verschillende biomen in Brazilië, en kan ontbossing al meten vanaf een grootte van 6,25 ha.

DETER zich richt op real-time detectie en waarschuwingen van recente ontbossing (zoals door branden) en illegale activiteiten in de Amazone. DETER doet al metingen vanaf 3 ha.

Grafiek Prodes
Beeld: Website PRODES

Ontbossingscijfers juridische Amazonegebied van Brazilië in de periode 1985-2023. Gegevens afkomstig van PRODES.

Het belang van de twee INPE-systemen kan niet worden onderschat en worden tevens door talloze andere organisaties in Brazilië gebruikt. De programma's spelen daarom een cruciale rol bij het behoud van de Amazone en dragen bij aan de ontwikkeling van milieubeleid.