Frankrijk heeft een bloeiende moutsector en is de eerste exporteur ter wereld. Ook de top drie grootste moutbedrijven zijn Frans. Menig Nederlands biertje wordt gebrouwen met Franse mout. Maar hoe ziet deze sector er uit?
Mout
Mout is één van de hoofdbestanddelen van de bierproductie. Mout wordt in ver weg de meeste gevallen gemaakt van gerst, waarbij de gerst een aantal stappen doormaakt: eerst een proces van bevochtiging, waardoor de gerst kan gaan ontkiemen; daarna de eigenlijke ontkieming, tot een bepaald stadium; die ontkiemde gerst wordt dan gedroogd waardoor het proces van ontkieming tot stilstand komt; de mout wordt gezuiverd door het verwijderen van kiemresten (kleine wortels); eventueel kan de mout daarna nog worden geroosterd (voor de productie van Guinness, bepaalde andere bieren en whisky).
Een klein deel van de mout wordt gemaakt van tarwe, bijvoorbeeld voor de productie van witbier. Verder kunnen in uitzonderingsgevallen ook rogge, spelt en andere granen worden gebruikt voor de moutproductie.
De gerst valt weer te onderscheiden in wintergerst en lentegerst. Traditioneel wordt voor de mouterij (en dus het brouwen van bier) vooral wintergerst gebruikt, maar er is een tendens om meer lentegerst te gaan gebruiken. Naast het gebruik voor het brouwen van bier, vindt gerst ook afzet in de productie van veevoer (een beetje afhankelijk van de streek in Frankrijk gaat de gerst meer naar het één als naar het ander). Vooral in de regio Ile-de-France (rond Parijs), in de Bourgogne en delen van de Champagnestreek wordt veel gerst geproduceerd voor de productie van mout.
Frankrijk werkt voortdurend aan de veredeling van gerst, waarbij een aantal soorten veel worden gebruikt voor de productie van mout (zoals RGT Planet). De teelt van gerst vraagt bovendien de juiste bodems; er mag niet teveel eiwit in de gerst zitten, en de bodem moet dus niet te rijk zijn. Dat vraagt om precisie bij de bemesting (waardoor in de praktijk helaas vooral kunstmest wordt gebruikt). Arvalis is het Franse kenniscentrum (instituut voor toegepast onderzoek, en voor de verspreiding van kennis aan boeren) dat zich o.a. toelegt op de productie van gerst en de mouterij.
De logistiek is ook gunstig georganiseerd; de gerst komt uit Frankrijk zelf en veel mout kan via spoor en binnenwateren vervoerd worden naar grote havens zoals die van Rouen.
Grote spelers
75% van de Franse moutproductie, geschat op 1,4 miljoen ton, wordt geëxporteerd.
De drie Franse giganten Soufflet Malt, Malteurop en Boortmalt claimen een derde van de wereldproductie voor hun rekening te nemen. Deze bedrijven produceren echter niet alleen in Frankrijk. Voor Soufflet Malt, de nummer 1 producent ter wereld, geldt dat van de 3,7 miljoen ton die jaarlijks wordt geproduceerd, ‘slechts’ 870.000 ton in Frankrijk wordt geproduceerd, met name dankzij de recente overname van United Malt. Hetzelfde geldt voor Malteurop, nummer 2 op de wereldraglijst, dat jaarlijks 2,2 miljoen ton mout produceert, waarvan een flinke 400.000 ton in Frankrijk. De drie Franse reuzen zijn overigens alle drie eigendom van coöperaties, respectievelijk In Vivo, Vivescia en Axéréal.
Soufflet Malt is actief in 20 landen, met 41 mouterijen. In Frankrijk zijn er 8 vestigingen. De grootste bevindt zich in Nogent-sur-Seine, tevens de plaats waar het hoofdkwartier van Soufflet is gevestigd, met een capaciteit van 274.000 ton. De mouterij in Nogent-sur-Seine heeft een ideale situatie: de gerst is afkomstig uit een omtrek van slechts enkele tientallen kilometers en het Seine-kanaal loopt langs de fabriek. Soufflet heeft ook in Straatsburg een grote mouterij, die de helft van zijn productie levert aan Heineken, vooral per binnenvaartschip vanaf Straatsburg.