Frankrijk: regering wil verschuiving naar preventie in beleid dierziekten
Minister van landbouw Genevard heeft met de ‘Assises du sanitaire’, het overleg over de basisprincipes van diergezondheid ingeluid. De bedoeling is om met alle betrokken partijen het beleid voor de belangrijkste besmettelijke dierziekten te herzien. Daarbij wordt een verschuiving naar meer preventie gewenst door de minister, om o.a. de kosten te kunnen beperken.
Achtergrond
Frankrijk heeft de laatste jaren erg veel schade geleden door uitbraken van besmettelijke dierziekten zoals vogelgriep, blauwtong en Epizootische hemorragische ziekte. De Franse overheid heeft een deel van de financiële schade van de boeren vergoed. Tegelijkertijd kampt de Franse overheid met grote financiële beperkingen (begrotingstekort en staatsschuld zijn uit de hand gelopen), en moet er flink worden bezuinigd. Tenslotte wordt de huidige situatie ook ethisch als onwenselijk geacht (op grote schaal doden en ruimen van dieren).
Frankrijk heeft met succes preventieve vaccinatie ingezet bij de bestrijding van een aantal besmettelijke dierziekten: vaccinatie van eenden tegen vogelgriep en van herkauwers tegen blauwtong en Epizootische hemorragische ziekte. De Franse overheid coördineerde de aanschaf van vaccins en de vaccinatiecampagnes. Tegelijkertijd heeft de Franse overheid geprobeerd de kosten van vaccinatie in toenemende mate bij de dierlijke sectoren neer te leggen.
Tegen deze achtergrond acht de Franse minister van landbouw Genevard het wenselijk om een grondig debat aan te gaan met alle stakeholders, om het beleid voor dierziekten verder te ontwikkelen in de richting van preventie, en kosten te reduceren. Dit gebeurt in het kader van de ‘Assises du sanitaire’.
Assises du sanitaire
Het overleg is officieel op 30 januari van start gegaan. De zogenaamde Assises du sanitaire moeten leiden tot een efficiëntere preventie van dierziekten (o.a. biosecurity), en tot beheersing van de financiële kosten voor de overheid, maar ook voor de boeren en andere stakeholders (‘1 euro uitgegeven aan preventie scheelt 10 euro aan bestrijdingskosten’). De bedoeling is om tegen het einde van het jaar te komen tot afspraken (‘contracten’) per sector, met oplossingen voor de verschillende verbeterpunten.
Een veertigtal organisaties uit de agrarische wereld heeft input kunnen leveren op een aantal thema’s: governance, financiering, preventie, surveillance, early warning, bestrijding en ‘soevereiniteit’ (onafhankelijkheid van import). Op basis hiervan konden reeds de eerste verbeterpunten worden geïdentificeerd: slechte aansluiting tussen ICT-systemen, afkalving van het landelijke netwerk aan (praktiserende) dierenartsen, en gebrek aan mankracht voor de taken rond dierziektepreventie- en bestrijding.
Per thema starten nu werkgroepen die gaan werken aan sectorafspraken. Speciale aandacht krijgt de verdeling van de kosten tussen overheid en stakeholders. Waar vanouds de overheid en de boeren de kosten dekten, wordt nu ook gedacht aan een financiële bijdrage van schakels verderop in de keten, tot aan de consument toe.
Het FMSE-fonds
Het reeds bestaande dierziektefonds, het ‘Fonds de mutualisation du risque sanitaire et environmental’, (FMSE) zou wat de boeren betreft een centrale rol kunnen houden in de nieuwe situatie. Het fonds zou, naast de kosten van uitbraken van dierziekten (huidige situatie) mogelijk ook een deel van de kosten van vaccinatie kunnen dekken, inclusief financiële garantie bij de aanschaf van vaccins voor dierziekten bij farmaceutische bedrijven.
De boeren dragen op dit moment al financieel bij aan het FMSE, bijvoorbeeld 12 cent per gehouden rund en 2 cent per schaap of geit. Vertegenwoordigers van de boerenbonden geven zelf aan dat die bijdragen mogelijk omhoog zouden mogen, als er ook preventie mee wordt gefinancierd. De gewetensvraag is: ‘welke actiemiddelen gunnen we onszelf in tijden van groeiende risico’s van dierziekten door klimaatverandering en andere factoren?’, aldus één van de boerenleiders.