België: Waals consument van de toekomst is uit op gemak, is flexitariër en eet minder seizoensgebonden.

Tijdens de jaarlijkse conferentie van de ‘Union Wallonne des Agricultrices’ presenteerden het Waalse  ‘Observatoire de la Consommation’ en het marktonderzoeksbureau GfK de laatste trends in de Waalse voedingsconsumptie (cijfers voor mei 2022). Algemene trend: de positieve effecten van Covid-19 op de consumptie van duurzame voeding zijn tijdelijk van aard gebleken. Daarentegen staan de huidige voedingsaankopen sterk onder invloed van de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Maar ondanks de hoge prijzen van vegetarische voedingsproducten begint ook in Wallonië de eiwittransitie aan consumentenzijde vorm te krijgen.

Impact van inflatie op Waalse voedingsbestedingen

België kent een automatische loonindexering, die de Belg beschermt tegen koopkrachtverlies in tijden van hoge inflatie. Daardoor bleef in 2022 in Wallonië de koopkrachtdaling officieel beperkt tot 0,2%. Toch gaf in een peiling van ‘Observatoire de la Consommation’ 70% van de Waalse bevolking aan een daling in de koopkracht te ervaren. Uiteraard blijft dit niet zonder gevolgen voor de voedingsbestedingen in Wallonië:

  • Bijna de helft van de Waalse bevolking geeft aan 20% meer aan voeding kwijt te zijn;
  • Daarnaast geeft 36% van de Waalse bevolking aan te besparen op voedingsbestedingen door naar goedkopere merken, hard discounters en winkels in het buitenland uit te wijken.

Al met al is sinds begin 2022 de prijs als beslissingscriteria in belang toegenomen bij de voedingsaankopen, waardoor biologische voeding een daling van 22% in de aankoop registreerde. Opvallend is dat lokale afkomst niet aan belang heeft ingeboet als beslissingscriteria bij voedingsaankopen. 60% Van de Waalse consumenten geeft namelijk aan nog altijd bereid te zijn om lokale producten in korte keten winkels te kopen. Om goed op deze bereidheid te kunnen inspelen, moet de voedingsketen volgens het Waalse ‘Observatoire de la Consommation’ vooral inzetten op:

  • duidelijke communicatie over het consumentengedrag naar aanbieders van duurzame voedingsmiddelen;
  • duidelijke communicatie over de positieve impact van de aankoop van lokale producten naar consumenten;
  • promoten van diversificatie van de verkoopkanalen voor lokale producten.
Klant betaalt aankoop fruit op markt
Beeld: ©Canva

De bestedingen in de korte keten vertegenwoordigen in België een marktaandeel van slechts 1% en de korte keten is als verkoopkanaal vooral populair onder 50-plussers. In Wallonië, o.a. vanwege het sterkere agrarische karakter van deze regio en de sterkere band met “le terroir”, geniet de korte keten een grotere populariteit en kent het een jonger cliënteel. Vooral producten als vlees, vleeswaren, groenten, gevogelte en klein fruit worden in Wallonië goed afgenomen via de korte keten.

Laatste trends in de Waalse voedingsconsumptie

Over de lange termijn onderscheidt GfK 3 tendensen:

1. Gemaksvoeding

Producten die zorgen voor tijdsbesparing zoals bereide maaltijden en voorgesneden fruit kenden een ware opmars over de afgelopen 5 jaar (respectievelijk +13% en +100%).  Ook rijst, pasta en bereide aardappelen (bevroren, voorgekookt, geschild,….), die relatief snel te bereiden zijn, registreerden een volumegroei, dit in tegenstelling tot bulkaardappelen. Maar ook de categorie maaltijdboxen profiteerde van deze verschuiving naar gemaksvoeding (+70% tussen 2018-2022).

Gemaksvoeding
Beeld: ©Canva

2. Flexitarisme

De trend naar meer plantaardige eiwitten is ook in Wallonië ingezet, althans over de lange termijn bekeken. Vooral de jongere generatie staat er open voor. De hoge inflatiecijfers sinds 2022 hebben weliswaar voor een terugval in aankopen gezorgd, doordat vleesvervangers soms tot 50-60% duurder zijn. Desalniettemin namen de vleeswarenvervangers, smeerpasta’s, maaltijdsalades en vegetarische vleesconserven wel toe in populariteit. De verwachting is echter dat in 2023 de vegetarische bestedingen weer een opgaande lijn zullen laten zien. Immers, het flexitarisme, dat vooral populair is onder de jongere generatie, heeft de demografische ontwikkelingen mee.

3. Kloof tussen de jongere en oudere generatie

De Waalse oudere generatie eet nog vrij traditioneel (wild, wijn, boter, verse vis,….) en vertegenwoordigt anno 2023 nog 27% van de huishoudens. De jongere generatie (onder de 30 jaar) is met 6% van de huishoudens nog een relatief kleine bestedingsgroep, maar wel één die bepalend is voor de toekomstige voedingsbestedingen. Deze groep heeft een voorkeur voor tussendoortjes en kant-en-klare maaltijden zoals maaltijdboxen, energiedranken, vleesconserven en “junk food”.

Volgens GfK zal daarom de Waalse voedingsconsument van de toekomst een voorkeur hebben voor gemaksvoedsel, zal hij flexitarisch zijn en minder volgens de seizoenen eten.

Zie ook:

Congrès 2023 - Impact de la baisse du pouvoir d’achat sur la consommation des Belges francophones (uniondesagricultriceswallonnes.be)

Congrès 2023 - 5 tendances qui vont déterminer nos achats alimentaires dans le futur (uniondesagricultriceswallonnes.be)