Brazilië haalt Nederland in als tweede landbouwexporteur ter wereld – een ontwikkeling met ook nadelen?

Groeide de Nederlandse exportwaarde van de landbouw in 2021 met 10 % (WUR 2022) en overtrof het voor het eerst de EUR 100 mrd. mijlpaal, de Braziliaanse groeide maar liefst met 20 % in dat zelfde jaar.

Soja
Beeld: Foto: Publiciteit / Confederação Nacional da Agropecuária

Ook in Brazilië zijn het vooral prijseffecten. Brazilië exporteerde EUR 106 mrd. aan landbouwgoederen waarmee het twee miljard hoger uitkomt dan Nederland. Voor het eerst gaat het daarmee, naast volume, Nederland ook in waarde van de landbouwexport voorbij.  Deze groei steekt sterk af tegen de ontwikkeling van de rest van Braziliaanse economie waar de groei door inflatie, problemen bij de autoproductie, COVID, droogte en tegenvallend consumentenvertrouwen juist tegenviel. Daarmee is het een welkome meevaller op het totale economie maar er kleven ook nadelen aan deze ontwikkeling.

De gemiddelde Braziliaan voelt vooral de stijgende prijzen van voedsel (+10%). Inkomen is een belangrijke factor voor voedselzekerheid en de helft van de bevolking heeft inmiddels te maken met matige of zelfs ernstige voedselonzekerheid. Daarnaast heeft een groter aandeel van landbouw commodities in de export/economie van Brazilië een minder grote bijdrage aan het aantal banen in de steden (waar ze nodig zijn) dan de industrie. Groei in de commodities draagt daardoor minder bij aan welvaart en vooral het tegengaan van de inkomensongelijkheid. Tenslotte waarschuwen veel analisten voor de gevolgen van de overstromingen en droogte in Brazilië voor de soja oogsten. De productiecijfers –die eerst voor 2022 ook records voorspelde-  worden bijgesteld. Een grote afhankelijkheid van een klein aantal commodities maakt Brazilië kwetsbaar. Behoud van de diverse economie is cruciaal voor stabiele en inclusieve economische groei. Bovendien voorkomt het extra druk op landgebruik en ontbossing.

Voor de Nederlandse landbouwinzet in Brazilië is dit een extra argument om meer in te zetten op samenwerking op groenten en fruit, voedselverwerking en landbouwinnovatie/bio economie. Deze sectoren dragen bij aan meer banen, voedselzekerheid en een duurzame ontwikkeling van de Braziliaanse landbouw.