Sri Lanka wil organisch worden

Wat zijn de gevolgen tot nu toe van Sri Lanka's ambitieuze plan op 100% organisch over te stappen? Wat is hierin de mogelijke inzet van Nederlandse partijen?

Sri Lanka

De landbouwsector is sindsdien sterk in beweging, waarbij boeren het moeilijk vinden hun dagelijkse landbouwactiviteiten voort te zetten. Zowel de hoeveelheid als de kwaliteit van de levering van groenten aan distributiecentra is afgenomen door het uitblijven van een geleidelijk omschakelingsproces. Aan de andere kant is op sommige plaatsen begonnen met de productie van compostmeststoffen op commerciële schaal. In sommige provincies zijn boeren aan hun belangrijkste teeltseizoen begonnen na de garantie van de overheid dat ze boeren een vergoeding zal betalen als hun opbrengst daalt door het gebruik van organische mest.

Inbreng Nederlandse kennis en technologie

Sri Lanka heeft een gedegen plan en voorbereiding nodig om mogelijke voedseltekorten te voorkomen. Nederlandse kennis en technologie kunnen op langere termijn een cruciale rol spelen om het (overmatige) gebruik van agrochemicaliën en kunstmest terug te dringen, terwijl de productiviteit nog steeds kan groeien, maar duurzamer en meer biologisch. Geïnteresseerde Nederlandse partijen wordt aangeraden de situatie nauwlettend te volgen en contact te houden met de ambassade over mogelijke kansen en ondersteuning.

SL organic 3
Dutch supported agricultural fields in Sri Lanka

Hoe het begon

De overheid van Sri Lanka heeft het lovenswaardige streven de landbouwsector duurzaam te maken. In april 2021 besloot Sri Lanka op 100% organisch over te stappen en verbood als eerste maatregel de import van kunstmest en agrochemicaliën. Dit plotselinge verbod kan ook ingegeven zijn om de druk op de aanhoudende buitenlandse valuta crisis te verlichten. Sri Lanka geeft jaarlijks zo'n 400 miljoen US dollar uit aan de import van kunstmest. Een andere reden voor het verbod kan de populaire aanname zijn dat het gebruik van landbouwchemicaliën en chemische meststoffen samenhangt met de chronische nierziekte met onbekende etiologie (CKDu), die sinds het midden van de jaren 90 de bevolking in vijf provincies in Sri Lanka treft. Echter, de juistheid van dergelijke beweringen wordt door veel wetenschappers, zowel lokaal als internationaal, in twijfel getrokken.

Landbouwdeskundigen waarschuwden onmiddellijk voor een mogelijke voedsel- en bestaanscrisis, omdat het land er niet klaar voor is om op organisch over te stappen. Binnen enkele maanden braken brede protesten van boeren en telers uit de plantagesector uit in het hele land. Als gevolg van het verbod zijn de prijzen van veel lokaal geteelde landbouwproducten gestegen. De thee-industrie lijdt aanzienlijke schade door het verbod; een belangrijke exportsector van Sri Lanka. Dit plaatst ondernemers en boeren (die sinds maart vorig jaar al te lijden hebben onder een reeks importverboden) voor grote uitdagingen.

Het verbod op kunstmest en agrochemicaliën werd echter in augustus 2021 weer deels ingetrokken. Ondanks de gedeeltelijke intrekking maakte het ministerie van Landbouw bekend dat het overheidsbesluit om 100% organisch te gaan ongewijzigd blijft. Volgens het ministerie blijft ureummest, dat veel wordt gebruikt in de thee- en rijstteelt, nog steeds verboden. In plaats daarvan zullen plantenvoedingsstoffen rijk aan stikstof worden toegestaan onder vergunning.

Noodwet afgekondigd

Te midden van de onrust veroorzaakt door het verbod op kunstmest en agrochemicaliën, heeft de regering in september 2021 een noodwet afgekondigd met als doel te voorkomen dat handelaren voedselvoorraden gingen hamsteren en om de steeds stijgende voedselprijzen onder controle te krijgen. De maatregel volgde op strikte prijscontroles die de regering had aangekondigd op de levering van essentiële goederen; inflatie, depreciërende valuta en buitenlandse schuldenlast hebben het land de afgelopen jaren geplaagd. Volgens de statistieken van het Department of Census and Statistics stijgen de prijzen van essentiële voedingsmiddelen zoals suiker, rijst, uien en linzen nog steeds. De prijzen van LPG en brandstof zijn onlangs ook aanzienlijk verhoogd. De regering verzekerde echter dat er voldoende voedselvoorraden in het land zijn en dat alle essentiële voedselproducten direct beschikbaar zouden zijn. Desondanks zijn er lange wachtrijen voor de staatssupermarkten, terwijl de schappen bij andere supermarkten bijna leeg zijn.

Vanwege de voedseltekorten veroorzaakt door de prijscontroles, moest de regering een einde maken aan de prijscontroles op essentiële voedingsmiddelen, waardoor de voedselprijzen sterk konden stijgen. De noodwet werd na september niet verlengd.

Lokale productie van organische mest en import

Als gevolg van het regeringsbesluit om de invoer van anorganische meststoffen te verbieden, begonnen velen compostmest te produceren voor commercieel gebruik. Bronnen van het Ministerie van Landbouw duiden er op dat alleen al vorig jaar en dit jaar 27 nieuwe compostproducenten zijn geregistreerd. De regering heeft in augustus van dit jaar 3,8 miljard Sri Lankaanse roepies gereserveerd om organische mest van lokale producenten te kopen voor het belangrijkste teeltseizoen. Ook werd besloten organisch verkregen nutriënten te importeren ter verrijking van de lokaal geproduceerde compostmeststoffen.

In een andere ontwikkeling werd een zending compostmest uit China tegengehouden, nadat de National Plant Quarantine Service (NPQS) stelde dat micro-organismen en ziekteverwekkers die in de voorraad werden aangetroffen, schadelijk waren voor de bodem, planten en mensen. De Chinese ambassade heeft de staats Volksbank op de zwarte lijst geplaatst vanwege schending van de voorwaarden voor kredietbrieven. De Chinese leverancier eist 8 miljoen US dollar van de NPQS als vergoeding voor het verlies en de schade die het bedrijf heeft opgelopen. Deze situatie benadrukt nog eens dat een grondige voorbereiding nodig is als je over wilt stappen naar volledig organisch.

Recente Nederlandse inzet in landbouw Sri Lanka

Nederland is en zal zich actief bezig blijven houden met de Sri Lankaanse agrarische sector om de overdracht van Nederlandse kennis en technologie te faciliteren. Er zijn veel programma's uitgevoerd, waaronder bilaterale missies, webinars, trainingsprogramma's voor capaciteitsopbouw, exposure-tours, fellowship-programma's enz. De ambassade voert deze activiteiten uit als onderdeel van de Nederlandse doelstelling om duurzame, circulaire en klimaatbestendige landbouw wereldwijd te bevorderen. Daarbij kan overstappen naar organische landbouw een belangrijke stap zijn. Nederlandse kennis en technologie zouden een cruciale rol kunnen spelen in de Sri Lankaanse landbouw om het overmatige gebruik van agrochemicaliën en kunstmest terug te dringen en tegelijkertijd de productiviteit te verhogen én duurzamer en organisch te worden.

De toekomst

Het is nog steeds niet duidelijk wat de concrete effecten zullen zijn van Sri Lanka's ambitieuze doel om in korte tijd geheel organisch te worden. Velen vrezen een grote voedselcrisis, aangezien de meerderheid van de boeren nog niet aan het belangrijkste teeltseizoen is begonnen en het seizoen verloren dreigt te gaan. Aan de andere kant klagen degenen die wel met de teelt zijn begonnen dat hun gewassen gevaar lopen door een gebrek aan meststoffen en chemicaliën. De prijzen van rijst en bederfelijke waren zijn al torenhoog. De voedselzekerheid staat onder druk, aangezien zowel de beschikbaarheid als de betaalbaarheid van voedsel dagelijks verslechteren. Belangrijkste nu is de landbouwsector weer op het goede spoor te krijgen om de voedselzekerheid van het land en het levensonderhoud van boeren te waarborgen. De vraag is hoe snel dit zal gebeuren? En hoe Nederland daaraan kan bijdragen? Een voedselcrisis als gevolg van de beslissing om onvoorbereid organisch te gaan, zal een negatief voorbeeld zijn voor de inspanningen elders in de wereld om organisch te produceren. Kan Sri Lanka dit vermijden? De wereld zal het snel genoeg weten.

For English version, please check the link below: Going Organic in Sri Lanka