Duitse toekomstcommissie voor landbouw publiceert rapport

Op 6 juli presenteerde de toekomstcommissie voor landbouw haar afsluitende advies aan Bondskanselier Merkel die deze toekomstcommissie eind 2019  in het leven geroepen had. Redenen hiervoor waren o.a. de vastgelopen discussie over verduurzaming van de landbouw en de grootschalige boerenprotesten. Merkel gaf een duidelijke opdracht mee: “Zeg ons wat we moeten doen om de landbouw duurzamer te maken”.

Rapport Zukunftskommission Landwirtschaft
Beeld: ©Zukunftskommission Landwirtschaft Geschäftsstelle
Eindrapport van de toekomstcommissie landbouw

Commissie unaniem

De commissie telde 32 vertegenwoordigers uit de landbouw, handel, voedingsmiddelenindustrie, consumenten-, milieu- en dierenbescherming alsook de wetenschap. Eén commissielid stapte voortijdig op, de overige 31 leden zijn succesvol in dialoog gegaan over de centrale vraag: Hoe kan een maatschappelijk gewaardeerde veehouderij en een toekomstbestendige akkerbouw eruitzien?

De commissieleden waren het er unaniem over eens dat de landbouw voor de uitdaging staat om de levensmiddelenproductie te waarborgen en tegelijkertijd aan de maatschappelijke vraag naar meer dierenwelzijn en milieu-, natuur- en klimaatbescherming te voldoen. Daarom moet aan alle belangenbehartigers gehoor gegeven worden, om vanuit een consensus verder te komen. De breedte en reikwijdte van deze dialoog is voor de Duitse landbouw uniek, waar het landbouwdebat de afgelopen jaren vooral sterk gepolariseerd was.

Twaalf richtsnoeren

Nu geeft de commissie in een rapport van maar liefst 190 pagina’s advies aan de Bondsregering. Daarin worden drie doelen verenigd: economische haalbaarheid, ecologische verantwoording en sociale acceptatie. De commissie heeft zich daarbij laten leiden door een toekomstbeeld dat is opgesteld vanuit de jongerenorganisaties Bund der Deutschen Landjugend (vergelijkbaar met de NAJK) en Jugend im Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland (vergelijkbaar met de NJN).

In twaalf richtsnoeren vat de commissie de maatregelen samen die de landbouw duurzamer zullen maken:

  • Meer klimaat- en milieubescherming binnen de landbouw;
  • Verbetering van dierenwelzijn, minder consumptie van dierlijke producten en betere verdeling van de veehouderij;
  • Grotere markttransparantie van agrarische producten;
  • Ondersteuning van diverse bedrijfsmodellen, bijvoorbeeld directe verkoop;
  • Faire handelsrelaties tussen landbouw, verwerkende sectoren en de handel;
  • Doelgerichte financiering van maatschappelijke uitdagingen aan de landbouw door de overheid, bijvoorbeeld middels een aanpassing van de directe betalingen binnen het GLB;
  • Planningszekerheid voor landbouwbedrijven, bijvoorbeeld voor investeringen.

Transformatie heeft gevolgen

De commissie maakt tegelijkertijd duidelijk dat het transformatieproces met hogere kosten verbonden is. Levensmiddelen zullen duurder worden. Via een compensatieregeling moeten de hogere prijzen voor huishoudens met een lager inkomen worden verzacht om iedereen in de transformatie mee te nemen.

De leden van de commissie zijn tevreden over het proces en het resultaat. Het is echter nog verre van duidelijk wat de Bondsregering nu met het rapport gaat doen. Veel daarvan blijft politiek en aanstaande september vinden in Duitsland de Bondsdagverkiezingen plaats waarna een nieuwe regering zal aantreden. Zij zullen met de uitkomsten van de toekomstcommissie aan de slag moeten om de discussie niet weer op te laten bruisen. De commissieleden hebben aangekondigd dat ze actief willen participeren aan de formatie van de toekomstige regering.