Coronavirus: gevolgen voor veeteeltsector en maatregelen voor zuivelsector in VK
De coronaviruscrisis heeft grote gevolgen voor het dagelijks leven in het Verenigd Koninkrijk. Het land is sinds 23 maart in lockdown: de bevolking wordt opgedragen zo veel mogelijk binnen te blijven en niet-essentiële bedrijven hebben hun deuren moeten sluiten. In een eerder artikel werden al de gevolgen voor de zuivelsector beschreven (zie link onderaan deze pagina). De Britse regering is de sector ondertussen gedeeltelijk tegemoet gekomen, maar niet met een financiële regeling. In de veeteeltsector zijn de zorgen vooral gericht op een daling in de prijs van vlees.
Zuivel
De zuivelmarkt lijkt zich voorzichtig te herstellen, met in de laatste twee weken geen berichten meer over melk die niet opgehaald kon worden en gestabiliseerde (maar nog wel lage) prijzen op de spotmarkt. De National Farmers’ Union (NFU) stelt dat niettemin een kwart van de melkveehouderijen in acuut gevaar is. Ze zal zich gesterkt voelen in haar positie door het nieuws dat Arla, de grootste zuivelverwerker in het VK, per 1 mei z’n melkprijs verlaagt met 1 pence per liter. Tot nu toe was Arla één van de weinige goed-nieuws-verhalen in de zuivelsector: boeren kregen er in maart zelfs 1 pence per liter bij en in april hield Arla de melkprijs ongewijzigd.
Brancheorganisaties Dairy UK en Royal Association of British Dairy Farmers hebben de regering om een steunpakket gevraagd, met bijvoorbeeld een rechtstreeks uitbetaalde vergoeding van de productiekosten. De NFU vroeg om een hele reeks acties: 1) voor alle door coronagerelateerde marktverstoringen geraakte bedrijven in de agrarische sector toegang tot het Retail and Hospitality Grant Scheme (tot 25.000 pond cash) of een vergelijkbare regeling; 2) overleg met de Europese Commissie over het activeren van interventiemaatregelen; 3) nalopen van inkoopcontracten van de overheid om ervoor te zorgen dat de zorg, defensie en gevangenissen verse melk afnemen; 4) eventueel vervroegen van uitbetaling van de directe inkomenssteun; 5) bevestiging dat de tijdelijke versoepeling van de mededingingsregels ruimte biedt voor aanbodregulering.
Vooralsnog is de regering de sector en de NFU maar op één punt tegemoet gekomen (en de Europese Commissie heeft marktbeheermaatregelen aangekondigd). De regering heeft besloten tijdelijk elementen van de mededingingswetgeving te gaan versoepelen. Dit maakt het mogelijk om bijvoorbeeld arbeidskrachten en productiefaciliteiten te delen, afspraken te maken over tijdelijke reductie van de productie en gezamenlijk vast te stellen waar capaciteit beschikbaar is om melk te verwerken tot andere producten als kaas en boter.
Landbouwminister Eustice heeft een financiële steunregeling voor de zuivelsector uitgesloten. Volgens de minister is in tegenstelling tot bij de zuivelcrisis in 2015 slechts sprake van een tijdelijke ontwrichting in de markt (door vraaguitval in de foodservice) en is een grote meerderheid van de ongeveer 10.000 melkboeren blijven leveren tegen de contractueel vastgelegde prijs.
Veeteelt
Voor de veeteeltsector zijn de gevolgen van de coronaviruscrisis vooral te merken in de prijs voor slachtrunderen. De vraag naar vlees vanuit de foodservicesector, die normaliter de betere stukken vlees afneemt, is sterk gedaald en de vraag vanuit de retailsector, die vooral veel gehakt afneemt, is toegenomen. Hierdoor krijgen boeren uiteindelijk minder geld voor een karkas. In de afgelopen perioden zijn er dalingen waargenomen van 5 tot 15 pence per kilo. Ook het aantal geslachte dieren is gedaald, onder andere vanwege een verminderde capaciteit in de slachthuizen door uitval van personeel i.v.m. coronavirus. Vooral in Noord-Ierland is de situatie nijpend. Noord-Ierse boeren luiden de noodklok en vragen om overheidsinterventie.
Veemarkten stelden ondertussen nieuwe regels voor hygiëne en social distancing in. Alleen bekende kopers mogen naar binnen en de verkoop van fokvee werd per direct voor minstens drie weken gestopt. Defra heeft echter aangekondigd dat het de verkoop van fokvee vanaf 27 april weer toestaat. De nieuwe regels voor hygiëne en social distancing blijven wel van kracht.
Ook het aanbod en de prijs van Brits lamsvlees zakt hard weg vanwege teruglopende vraag i.v.m. de Franse lockdown.