Bulgarije en Nederland hebben samenwerkingspotentieel in duurzame landbouw

Bulgarije en Nederland kunnen succesvol samenwerken op het gebied van duurzame landbouw, aldus de Nederlandse ambassadeur in Bulgarije Bea ten Tusscher tijdens de opening van de internationale conferentie "Biologische landbouw in Bulgarije: lukt het ons het systeem opnieuw op gang te zetten?" op 20 februari in Plovdiv. De conferentie was in het kader van de internationale landbouwbeurs AGRA 2020.

BIO Bulgaria Conference
Beeld: Bioselena Foundation

Bulgarije en Nederland kunnen succesvol samenwerken op het gebied van duurzame landbouw, aldus de Nederlandse ambassadeur in Bulgarije Bea ten Tusscher tijdens de opening van de internationale conferentie "Biologische landbouw in Bulgarije: lukt het ons het systeem opnieuw op gang te zetten?" op 20 februari in Plovdiv. De conferentie was in het kader van de internationale landbouwbeurs AGRA 2020.

Nederland is het speciale gastland van deze zesde editie van het forum. Nederland - bijna drie keer zo klein als Bulgarije, maar met bijna drie keer zoveel inwoners - speelt wereldwijd een leidende rol op het gebied van landbouwtechnologieën, inclusief de biologische landbouw. Nederland heeft de ambitie om in 2030 een wereldleider in kringlooplandbouw te zijn en juist hier liggen kansen voor samenwerking met Bulgarije. De Nederlandse strategie beoogt de voedselproductie te optimaliseren en tegelijkertijd de natuur te beschermen. Nederland is wereldwijd de tweede exporteur van landbouwproducten, maar dat is niet altijd duurzaam. Daarom gaat het land op zoek naar samenwerking met Bulgarije, wiens landbouw in veel opzichten duurzamer is dan de Nederlandse,” aldus ambassadeur Ten Tusscher. “Belangrijk is om het evenwicht te zoeken tussen milieubescherming en winst. Boeren moeten ernaar streven groen en rijk te zijn!”

Bulgarije en Nederland werken traditioneel goed samen in de landbouw, met name in de biologische landbouw. Tijdens de conferentie werd erop gewezen dat sommigen van de eerste producenten in Bulgarije door het Nederlandse MATRA-programma werden ondersteund. De Nederlandse biologische producenten ontvangen als enigen in de Europese Unie geen oppervlaktegebonden steun voor biologische productie. Dat is een waardevolle ervaring voor Bulgaarse biologische producenten. De Bulgaarse Vereniging Bioproducts stelde voor om een Organische Nederlandse Dag in Bulgarije te organiseren.

 “Biologische landbouw is erg belangrijk voor ons,” zei Chavdar Marinov, viceminister van Landbouw, Voedsel en Bossen. De strategie voor de ontwikkeling van biologische productie tot 2027, opgesteld door het ministerie samen met de sector, zal worden opgenomen in het Landelijk Strategisch Plan voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Het meerjarige financiële kader is nog niet ondertekend, maar onze beleidsfocus zal biologische productie zijn. Er zal prioriteit worden gegeven aan de steun voor biologische producenten, aldus de viceminister. Tijdens de besprekingen werd biologische landbouw genoemd als één van de snelst groeiende sectoren in Bulgarije: het aantal bio-exploitanten is in de afgelopen tien jaar meermaals toegenomen en de bio-markt blijft groeien. Viceminister Marinov verwacht dat de biosector zal blijven groeien dankzij de maatregelen die het ministerie onderneemt. Het aandeel van de biologische gewasproductie is 3 – 3,2% en die van de biologische veehouderij 2 – 2,7%. Deze resultaten gaan volgens Marinov door de genomen maatregelen snel verdubbelen: “We hebben absoluut adequate maatregelen genomen met betrekking tot de controle en monitoring van biologische productie. De Bulgaarse bio-markt is nieuw en klein, maar ontwikkelt daarentegen bijzonder.”

Tijdens de conferentie toonden gegevens van het ministerie van LVB aan dat 6,350 boeren in 2019 als bio-exploitanten in Bulgarije geregistreerd stonden.

Gegevens per 31-12-2018

Voornamelijk tarwe, maïs, gerst en haver wordt van de granen geteeld, op een oppervlakte van 21 019,4 ha, 26,6% meer is dan het voorgaande jaar.

De oppervlakten gezaaid met industriële gewassen volgens het controlesysteem in 2018 omvatten 31.272,72 ha (inclusief gebieden met oliehoudende rozen, aromatische planten, medicinale gewassen en kruiden). De toename is 8.274,36 ha ten opzichte van 2017.

Het teeltareaal van aromatische planten, medicinale gewassen en kruiden groeit aanzienlijk en bereikte 20.548,05 ha, wat meer dan 21,8% meer is dan in 2017 (16.859,22 ha).

De toename van het areaal van duurzame weiden en grasland is bijna 2,08%. Eind 2018 was dat al 40.751 ha, vergeleken met 39.921 ha in 2017.

Het areaal bezet door op een biologische wijze geteelte meerjarige gewassen bedraagt in 2018 38.188,46 ha, wat 7.703,56 ha meer is dan in het voorgaande jaar.

De conferentie 'Biologische landbouw in Bulgarije: lukt het ons het systeem opnieuw op gang te zetten?' wordt op een belangrijk moment voor de Bulgaarse biologische sector gehouden. Eén van de grootste uitdagingen voor Bulgaarse biologische producenten is dat de markt op de productie blijft voorlopen. Na commoties, veranderingen in de regelgeving en enkele jaren zonder financiële steun, wordt vanaf 2020 de opening van een nieuwe steunfaciliteit voor biologische producenten verwacht. Er wordt veertig miljoen euro geoormerkt voor biologische boeren in de komende drie jaar, maar wel op basis van aanvullende voorwaarden.

Een nieuwe verordening m.b.t. de biologische productie, gepubliceerd door de Europese Commissie, treedt vanaf 2021 in werking. Eén van de doelstellingen van de strategie ‘van boer tot bord’, waarvan de Commissie naar verwachting binnenkort meer details zal verstrekken, is de toename van de biologische productie. IFOAM, de Internationale Federatie van Biologische Landbouwbewegingen, roept op om deze doelstelling te koppelen aan specifieke meetbare indicatoren, bijvoorbeeld om 20% van de EU-landbouwgrond tegen 2030 biologisch te laten worden (in 2017 was dit 7,2%).

Russka Boneva is producent van biologische watermeloenen, meloenen en ander fruit. Als voornaamste problemen voor de biologische landbouw in Bulgarije ziet zij de administratieve onvolkomenheden, gevolgd door sancties tegen producenten. Zij noemt ook andere uitdagingen, zoals het gebrek aan mankracht, problemen op de markt en de prijzen. Producenten in de groothandel worden vaak gedwongen om hun producten tegen detailprijzen aan te bieden. Ze is desalniettemin optimistisch over de sector, nadat de dialoog met het ministerie eerder dit jaar aanzienlijk was verbeterd.

Nieuwe ontwikkelingen in de wetgeving en de regels ter ondersteuning van Bulgaarse biologische producenten, goede biopraktijken, nieuwigheden en innovaties, nieuwe producten en mogelijkheden voor de realisatie ervan, evenals de meest recente resultaten van wetenschappelijke onderzoeken in biologische boerderijen kwamen verder tijdens de conferentie aan de orde. Speciale aandacht werd besteed aan het "succesverhaal" van de beste Bulgaarse biomerken. De geslaagde resultaten van in Bulgarije uitgevoerde projecten zoals "Het gemeenschappelijk landbouwbeleid - ten behoeve van ons allemaal" werden gepresenteerd, evenals de pan-Europese initiatieven RELACS en LIVESEED.

Tradin Organic, een Nederlandse handelaar in biologische zaden en fruit voor de voedselindustrie, deed een beroep op biologische producenten om marktgerichter en strategischer te denken. Producenten zouden bijvoorbeeld advies kunnen vragen aan ervaren marketeers over wat te produceren en hoe zij adequate marktprijzen kunnen verkrijgen.

De conferentie werd bijgewoond door boeren, producenten van en handelaren in biologisch voedsel, Bulgaarse en buitenlandse deskundigen en wetenschappers, evenals vertegenwoordigers van overheidsinstellingen en gemeenten. De organisatoren zijn de Stichting voor Biologische Landbouw BIOSELENA in samenwerking met het Ministerie van Landbouw, Voedsel en Bossen, de Bulgaarse Vereniging BIOPRODUCTS en AGRO TV .

BIO Bulgaria Conference
Beeld: Bioselena Foundation