De kern van het nieuwe Britse landbouwbeleid

De Britse regering heeft de Agriculture Bill gepubliceerd, het voorstel voor een landbouwwet die na de Brexit-transitieperiode het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de EU moet gaan vervangen. In beginsel is de Bill enkel op Engeland van toepassing; de andere landsdelen zijn bevoegd hun eigen landbouwbeleid vast te stellen.

Palace of Westminster
Beeld: Image by Pexels from Pixabay

De regering wil vanaf 2021 de directe inkomenssteun over een periode van zeven jaar afbouwen en vervangen door prestatiebetalingen voor publieke diensten en steun voor investeringen die bijdragen aan een betere productiviteit. De reacties van stakeholders zijn overwegend positief, maar zij maken zich ook zorgen over het ontbreken van zwart-op-wit-garanties dat na Brexit geen tegen lagere standaarden geproduceerd voedsel kan worden geïmporteerd.

Leveren van publieke diensten

De Agriculture Bill zet uiteen hoe boeren en landbeheerders in de toekomst worden beloond voor het leveren van publieke diensten, zoals een betere lucht- en waterkwaliteit, beter dierenwelzijn, publieke toegang tot het platteland en maatregelen tegen overstromingen. Op deze wijze moet de Agriculture Bill ook gaan bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelstellingen van de regering. De regering wil daarnaast verbetering van de productiviteit stimuleren.

De Agriculture Bill bevat ook nieuwe maatregelen die transparantie en eerlijkheid in de keten moeten bevorderen. Het gaat om verbeterde datacollectie en bevoegdheden voor de overheid om contracten te reguleren tussen boeren en alle soorten afnemers van hun producten.

Uitfasering directe inkomenssteun

Met ingang van 2021 begint de regering met de geleidelijke uitfasering van directe inkomenssteun over een periode van zeven jaar. Ter vervanging van de directe inkomenssteun introduceert de regering een Environmental Land Management Scheme. Voor de eerste drie jaar zal de ingehouden directe inkomenssteun worden ingezet voor pilotprojecten. In 2024 moet het Environmental Land Management Scheme volledig in werking treden. Het programma zal naast de directe inkomenssteun ook de huidige betalingen voor agrarisch natuurbeheer vervangen.

Op termijn zal de regering niet langer eisen dat het land in agrarisch gebruik is. Hiermee krijgen boeren meer flexibiliteit hun eigen toekomst te plannen, omdat de betalingen kunnen worden gebruikt door boeren om bijvoorbeeld te diversifiëren of te stoppen en daarmee plaats te maken voor nieuwe toetreders.

De regering heeft beloofd tot aan de volgende verkiezingen de totale begroting voor landbouwsteun te zullen handhaven op het huidige niveau. Ook de mogelijkheden voor crisismaatregelen en marktinterventies blijven behouden.

Het is niet de eerste keer dat het wetsvoorstel is gepubliceerd. Het Britse parlement heeft het eerder in behandeling genomen onder de regering-May, maar het nieuwe wetsvoorstel bevat een aantal belangrijke wijzigingen.

Regering moet rapporteren

Nieuw is dat de regering wordt verplicht met regelmaat aan het parlement te rapporten over de voedselzekerheid in het land. Anders ook dan het vorige wetsvoorstel refereert het nieuwe wetsvoorstel specifiek aan bodemkwaliteit en schept hiermee de bevoegdheid voor betalingen voor het beschermen en verbeteren van de bodem, bijvoorbeeld in de vorm van monitoring en bodemonderzoek. Ook nieuw is dat het wetsvoorstel bevoegdheden schept voor maatwerk in de regelgeving voor biologische productie, voor een betere datacollectie en beheer met betrekking tot verplaatsingen en de gezondheid van dieren, en voor aanpassingen in de regelgeving omtrent meststoffen met het oog op de laatste technologische ontwikkelingen.

De reacties van stakeholders zijn overwegend positief. Er is applaus van organisaties als Campaign for Rural England en de Soil Association voor het opnemen van het verbeteren van bodemkwaliteit als activiteit die financieel ondersteund wordt. CLA, de ledenorganisatie voor grootgrondbezitters, herhaalde haar pleidooi de transitie naar het nieuwe landbouwbeleid pas in 2022 te beginnen. De National Farmers’ Union (NFU) is blij dat het belang van voedselproductie, hand in hand met zorg voor het milieu, in de nieuwe Bill beter naar voren komt dan in de vorige versie. De NFU wijst er echter ook op dat een slechte uitkomst van de onderhandelingen met de EU over de toekomstige (handels)relatie - lees: de introductie van tarieven en andere handelsbarrières - het nieuwe nationale landbouwbeleid volledig irrelevant kunnen maken. Ook maakt de NFU zich zorgen over mogelijke handelsakkoorden tussen het VK en andere landen zoals de VS; de organisatie roept de regering op om te voorkomen dat tegen lagere standaarden geproduceerd voedsel in het VK kan worden geïmporteerd.

Akkoord van parlement

Naar verwachting zal de Agriculture Bill zonder slag of stoot worden aangenomen door het parlement vanwege de grote meerderheid van de regeringspartij. Wanneer meer details bekend worden zullen er meer discussies oplaaien. De beleidsplannen verkeren nu nog in een embryonaal stadium. De regering zal op korte termijn een geactualiseerde beleidsnota publiceren dat meer licht zal schijnen op de implementatie van bijvoorbeeld het Environmental Land Management Scheme.