Saline Futures Conference brengt wereldwijde kennis en praktijk samen
Voor het eerst wordt op een conferentie niet alleen wereldwijde kennis over de hele keten van in de opmars zijnde zilte landbouw bijeengebracht, maar komen er ook tientallen boeren en ondernemers. Bovendien staat 10 tot en met 13 september in Leeuwarden op de Saline Futures Conference niet alleen de productie van zouttolerante gewassen centraal, maar komt daar ook de culinaire kant aan de orde.
Naar verwachting zo’n tweehonderd onderzoekers, beleidsmakers, professionals, boeren en andere ondernemers uit de hele wereld komen in september naar Leeuwarden. Het inspelen op klimaatverandering en verbeteren van de voedselzekerheid met behulp van zilte landbouw staan op deze conferentie centraal. ‘Bouwen aan een gemeenschap van wetenschap en praktijk op het gebied van zoute landbouw’, zo luidt de ondertitel. “Gezien de belangstelling die er nu al is, gaat dat lukken”, verwacht mede-organisator prof. dr. ir. Pier Vellinga, portefeuillehouder Klimaat en Water bij de Waddenacademie. De organisatie van de conferentie is in handen van de Waddenacademie en Interreg North Sea Region, samen met Hogeschool Van Hall Larenstein en International Center for Biosaline Agriculture (ICBA) uit de Verenigde Arabische Emiraten.
Uiteenlopende thema's
Op de conferentie komen zeer uiteenlopende thema’s aan de orde zoals zilte landbouw als een manier om zich aan te passen aan de klimaatverandering en de zeespiegelstijging, vers waterbeheer in potentieel zoute gronden, revitalisatie van zoutarme gedegradeerde landbouwgronden, de economie en financiering van zoute landbouw en producten, microbiologie van bodems en planten, regionaal beleid, politiek en bestuur bij verzilting, alsmede innovatie en praktische ervaring op bedrijfsniveau en experimenten en veelbelovende gewassen.
Vijf jaar geleden had een conferentie over zilte landbouw nog maar een klein clubje deelnemers getrokken, stelt Vellinga, die de emeritus-hoogleraar Klimaatverandering en maatschappelijke implicaties is aan de VU Amsterdam. “De afgelopen jaren zie je dat zilte landbouw wereldwijd op de kaart is komen te staan. Er zijn grote instituten in de Verenigde Arabische Emiraten en Australië mee bezig, de Salt Farm Texel heeft veel baanbrekend onderzoek gedaan. In Rusland, Californië, in Pakistan en Bangladesh lopen proeven. En via Interreg North Sea Region zijn veel projecten en onderzoeken in de kustgebieden van de Noordzeelanden gaande. Op de conferentie komt dit allemaal bijeen en gaan we elkaar verrijken met kennis.”
Potentie enorm
Zilte landbouw is nu nog een niche, stelt Vellinga. “Maar als je nagaat dat een gebied zo groot als de Verenigde Staten aan gedegradeerde landbouwgronden bestaat dat weer geschikt kan worden gemaakt voor landbouw, dan is de potentie enorm. Als we op termijn de voedselproductie moeten verhogen, dan kom je bij dit soort minder geschikte gronden terecht. Daar kunt je met betere irrigatie en bemesting en met aangepaste gewassen zeer goede resultaten behalen. Het ‘probleem’ is dat we nu nog geen echte voedseltekorten hebben en het goedkoper is om bestaande landbouwgronden nog verder uit te mergelen. Revitaliseren van de bodem kost meer inspanningen en tijd. Op den duur kunnen we daar echter niet omheen.”
'Proof of concept'
De grootste uitdaging waar de zilte landbouw nu voor staat, is de ‘proof of concept’, zegt Vellinga. Er is weliswaar al veel onderzoek gedaan, evenals-vele praktijkproeven, maar voor de brede toepassing van zilte landbouw is meer bewijs nodig dat het echt werkt, onder allerlei verschillende omstandigheden. “De beschikbaarheid van zouttolerante gewassen is uiteraard van groot belang, maar de helft van het geheim is dat je ook betere landbouwmethoden moet toepassen. Slimmere irrigatie en buffering van zoet water, samen met efficiëntere bemesting zorgen al voor veel betere opbrengsten.” Om juist ook het belang van de praktijk te benadrukken, gaan de deelnemers na twee dagen confereren ook twee dagen veldbezoeken afleggen aan proefvelden op Texel, Terschelling, Emden en mogelijk extra locaties langs de Noordzeekust.
Omgekeerde weg
Soms kan of moet ook een omgekeerde weg worden bewandeld. Zo wijst Vellinga erop dat bieten van oorsprong ook zouttolerant waren. “In Nederland, toen veel gronden nog niet bedijkt waren en regelmatig overstroomden met zout water, groeiden bieten hier prima. Nu is die eigenschap er helemaal uitgeteeld. Dat kun je dus ook weer terugbrengen. Ook quinoa en haver waren bijvoorbeeld zouttolerant. Dat is dus een lijn om te onderzoeken. Daarnaast is het niet nodig om zoutwatergebieden volledig zoet te maken om landbouw te kunnen bedrijven. Dat kost vaak enorme inspanningen en investeringen, terwijl voor de helft minder zout veelal voldoende is.”
Voor Vellinga is de conferentie geslaagd als de deelnemers kunnen vaststellen wat de werkelijke potentie is van de meest veelbelovende methoden van zilte landbouw wereldwijd en er een duidelijke kosten-batenanalyse is gemaakt van zowel de financiële als de maatschappelijke opbrengst ervan.
Lees meer over de conferentie via de links onderaan met de website en het blog.