'Voor Nederland is coalitievorming in EU cruciaal'

Wil een land met weinig stemmen in de Raad, zoals Nederland, invloed hebben op de koers van de Europese Unie dan is samenwerking met andere lidstaten cruciaal. Soms met landen waarmee coalitievorming niet direct voor de hand ligt. Dat zegt Ata Vahdatzade die sinds kort als landbouwraad actief is bij de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de EU in Brussel.

Ata Vahdatzade
Ata Vahdatzade

Met het vertrek van het Verenigd Koninkrijk is Nederland een belangrijke samenwerkingspartner kwijt. Daardoor is de noodzaak om coalities te vormen groter dan ooit, stelt de nieuwe landbouwraad. “Om de Nederlandse belangen goed te kunnen vertegenwoordigen, moet je nou eenmaal naar meerderheden zoeken. Dan is het goed te weten hoe lidstaten denken en hoe je het debat strategisch het beste kunt aanvliegen. Kwestie van strategisch denken. Gelukkig hoef ik niet zelf alles te bedenken. Ik heb in Den Haag kundige collega’s die zich bezighouden met beïnvloedingsstrategieën.”

Permanente vertegenwoordigingen

Ons land heeft permanente vertegenwoordigingen bij de OESO (Parijs), FAO (Rome) en Europese Unie (Brussel). Bij de PV EU werken experts van alle ministeries. Doel is om de Nederlandse belangen in Brussel zo goed mogelijk te behartigen. Het landbouwteam doet dat op het gebied van de agrofoodsector.

'Voor een jurist Europees Recht is Brussel echt dé plek om te zijn. Verschillende belangen, andere culturen, de internationale onderhandelingen, ik vind het prachtig'

Planten, dieren en voedsel

Vahdatzade is sinds afgelopen zomer Landbouwraad voor Veterinaire en Fytosanitaire zaken en Duurzame Voedselproductie. Lachend: “Dat is een hele mond vol. Eenvoudiger gezegd: ik houd me bezig met planten, dieren en voedsel. Met de komst van de Boer-tot-bordstrategie gaat het debat in Brussel vaak daarover en dus zit ik in veel werkgroepen. Aan mij en mijn vier teamleden de taak om onze collega’s op het ministerie van LNV in Den Haag te vertellen wat de signalen hier zijn.”

Landbouwteam adviseert

LNV bepaalt de boodschap, het landbouwteam bij de PV EU adviseert daarbij aan de hand van de signalen en het krachtenveld in Brussel. “Uiteindelijk gaat het erom succes te boeken. Dan is het goed te weten hoe andere landen in de discussie zitten. Door onze aanwezigheid hier in Brussel zijn we daarvan goed op de hoogte.”

Permanente vertegenwoordiging in Brussel
Permanente vertegenwoordiging in Brussel

Andere culturen

Hij studeerde Europees Recht van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Als Rijkstrainee werkte hij in 2016 - tijdens het Nederlandse voorzitterschap - voor het landbouwteam bij de PV EU. “Na afloop van die periode wist ik zeker dat ik daar ooit terug wilde komen. Dat is nu gebeurd. Voor een jurist Europees Recht is Brussel echt dé plek om te zijn. Verschillende belangen, andere culturen, de internationale onderhandelingen, ik vind het prachtig.”

Stad met vele gezichten

Vahdatzade woont op loopafstand van zijn kantoor. Hij heeft de woning van zijn voorganger overgenomen. Dat geeft hem de ruimte om voor zijn werk te sporten. Hij geniet van de dynamiek in Brussel. “Dit is een prachtige stad. Ook een stad met vele gezichten. Het culturele aanbod is breed en het openbaar vervoer supergoed. Binnen een kwartier kun je elke hoek van de stad bereiken.”

Berlaymontgebouw, hoofdkantoor Europese Commissie
Berlaymontgebouw, hoofdkantoor Europese Commissie

Verduurzaming voedselketen

De uitwerking van de Boer-tot-bordstrategie in concrete wetsvoorstellen zal zijn agenda komende jaren in belangrijke mate bepalen, zo weet hij nu al. “Het gaat bij die strategie in essentie om verduurzaming van de hele voedselketen, van boer tot consument. Daar komt veel bij kijken."

Zo komt de Europese Commissie binnenkort met het Sustainable food systems initiatief. Doel hiervan is om duurzaamheid te integreren in al het voedselgerelateerde beleid. “Dit initiatief zal van invloed zijn op alle actoren in de voedselketen en wordt naar mijn mening een belangrijke.”

Gebruik chemische middelen

Een kwestie die nu speelt, is het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Doel is het gebruik omlaag te brengen in de hele EU. “Daar is Nederland voor, maar we zeggen er wel iets bij: als chemische middelen in de ban gaan, moeten boeren wel een alternatief hebben. Daarnaast moet je ook kijken hoe je minder afhankelijk kunt worden van gewasbeschermingsmiddelen. Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van weerbare planten en teeltsystemen. Daar wil ik mij komende jaren voor inzetten.”   

Vroegtijdig overleggen

Nederland is voorstander van een duurzame transitie in de Europese landbouw. “Die transitie komt met horten en stoten op gang. Nederland heeft daar ideeën over. Ik ben van de school die vindt dat je zo vroeg mogelijk met de Europese Commissie hierover moet overleggen. Achteraf repareren, nadat het voorstel is gepresenteerd, is veel minder effectief.”

Imago verbeteren

Het imago van Nederland in Brussel is minder goed dan velen in Nederland denken, zegt hij. “Natuurlijk zijn wij op het terrein van land- en tuinbouw en ook in de visserij innovatief en productief. Maar het is niet slim om hoog van de toren te blazen dat wij het allemaal zo goed doen. Dit kan voor ergernis zorgen bij andere lidstaten. Ik denk dat wij nog veel kunnen leren over ‘emotie’ in onderhandelingen.”

Dichter bij elkaar brengen van Den Haag en Brussel

De realiteit in Brussel is anders dan die in politiek Den Haag, zegt hij. “Om je werk goed te kunnen doen, moet je beide realiteiten begrijpen. Een van mijn uitdagingen is om de Haagse en Brusselse denkwereld dichter bij elkaar te brengen.”

Contact PV EU: e-mail: bre-lnv@minbuza.nl