Beleid en onderzoek dwingen EU tot hergebruik dierlijk eiwit
Het landbouwteam op de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de EU werkt samen met onderzoekinstituten en andere partijen in de voedselketen. Die samenwerkingsverbanden hebben regelmatig positief effect. Bijvoorbeeld op het gebied van hergebruik van dierlijke eiwitten voor de kweek van insecten die vervolgens weer fungeren als diervoeding.
Samenwerking is belangrijk, maar niet zonder een concreet doel. Zo heeft de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de EU al jarenlang een samenwerking met de WUR, een onderzoeksinstituut dat alom gerespecteerd is in Brussel. Die samenwerking is zo vanzelfsprekend dat het pas opvalt als je er goed naar kijkt.
Beleid en onderzoek zijn in principe twee volledig gescheiden werelden. Met een verschillende taak die een eigen rolvastheid nodig maakt. Samenwerking kan een versnellende werking hebben die voor zowel beleid als onderzoek de effectiviteit verhoogt.
Lees verder onder foto
Hergebruik dierlijke eiwitten
Op het gebied van voedselverspilling is er een mooi voorbeeld waar samenwerking tussen de Permanente Vertegenwoordiging en de WUR effect heeft gehad, namelijk op het gebied van hoogwaardige dierlijke eiwitten.
Sinds de BSE-crisis in de jaren negentig van de vorige eeuw is hergebruik van veel van die eiwitten voor diervoeders voor herkauwers, kippen en varkens verboden geweest volgens de Europese regelgeving. De basis achter dit verbod lag in het risico dat eiwitten van geïnfecteerde dieren mogelijk besmettelijk konden zijn voor andere dieren, met name van dezelfde soort.
Regels zijn niet risico-specifiek
Het is logisch om regels op te stellen en na te leven, zeker als het gaat om gezondheid van dieren en mensen, maar in dit geval waren de opgestelde regels niet risico-specifiek. Om duidelijk te maken hoe groot het effect van zo’n generiek verbod is op hergebruik van hoogwaardige eiwitten is door de ministeries van LNV en VWS op verschillende niveaus aangedrongen op versoepeling van de Europese regels. De WUR toonde via verschillende onderzoeken en pilotprojecten aan dat onder de juiste randvoorwaarden hergebruik veilig is door te voeren. Hergebruik heeft positief effect op het welzijn van dieren en past ook bij de gewenste verduurzaming van de veehouderij.
Lees verder onder foto
Kweek van insecten
In oktober 2021 wordt de betreffende Europese regelgeving naar alle waarschijnlijkheid aangepast. Slachtafval van varkens kan vanaf dat moment als grondstof dienen voor de kweek van insecten die dan vervolgens aan kippen kunnen worden gevoerd. Deze kippen krijgen zo niet alleen toegang tot hoogwaardige eiwitbronnen, maar kunnen ook hun natuurlijk foerageerverdrag vertonen.
Circular Food Center
Deze principes worden uitgewerkt in het Circular Food Center, de proeftuin van het platform Samen tegen Voedselverspilling. In deze proeftuin trekken diverse bedrijven uit de voedselketen, de WUR en publieke organisaties samen op. Er wordt bekeken of het bedrijfsleven interesse heeft om te investeren in de principes. Een van de uitkomsten is te vinden in Eike, een samenwerking van het Circular Food Center met het bedrijf Protix in de eierketen van Smits. Eike is een privaat gefinancierd merk, gebaseerd op een principe dat nu volledig uitgerold kan worden.
Voor verdere samenwerking put Eike (en die niet alleen) uit het groeiende platform Samen tegen Voedselverspilling. Hieraan nemen inmiddels de grotere supermarktketens en cateringbedrijven zoals Jumbo, Albert Heijn, Lidl, Plus, Sligro en Hutten deel.
'Er wordt gewerkt aan een houdbaarheid-sensor die aangeeft wanneer een product minder of niet meer geschikt is voor consumptie'
Sensor houdbaarheid
Niet altijd is wat logisch lijkt ook makkelijk te veranderen. Een voorstel op het gebied van voedselverspilling waar het tot nu toe niet is gelukt om de Europese regelgeving aan te passen, is de houdbaarheid sensor. Zulke sensoren zijn in staat om aan te geven wanneer een product wel, minder of niet meer geschikt is voor consumptie.
Gebruik van zo’n innovatieve sensor ligt voor de hand. Maar omdat is vastgelegd dat de houdbaarheid moet worden aangegeven door een label met eigenschappen (formaat, lettertype, plaats) die zijn vastgelegd in Europese regelgeving is de sensor nog niet in gebruik. Op dit moment wordt vanuit de ministeries van VWS en LNV druk uitgeoefend op Brussel en is in verschillende door universiteiten georganiseerde fieldlabs aangetoond dat het idee werkt. Financiers zijn bereid om er geld in te steken.
Druk uitoefenen
Hier blijkt weer dat op het juiste moment én op het juiste niveau druk moet worden uitgeoefend. Om te weten wanneer dat moment er is, is de hulp van de Permanente Vertegenwoordiging belangrijk. Het landbouwteam spreekt voldoende mensen om te weten wanneer de tijd rijp is. Voor de wetenschappelijke onderbouwing van een voorstel voor aanpassing van de regels valt het landbouwteam graag terug op een gerenommeerd onderzoeksinstituut.
Landbouwteam Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de EU
E-mail: bre-ez@minbuza.nl