Nogmaals over voedselverspilling in Polen
Een nieuwe Poolse wet over vermindering van voedselverspilling trad 18 september 2019 in werking. Sinds enkele dagen kunnen controles uitgevoerd worden om te checken of retailers zich aan de nieuwe wet houden, wat een nieuwe discussie heeft opgewekt.
De Poolse Business Center Club geeft toe dat voedselverspilling een ongewenst fenomeen in de economie is, en verminderd moet worden. Maar volgens ondernemers heeft de wetgever echter een fout gemaakt in de uitvoering van sancties en boetes tegen winkeleigenaren. In een situatie waarin de vervaldatum van een product nadert, staat de ondernemer namelijk voor een dilemma wat te doen met dit product: in de winkel laten liggen met de hoop dat iemand het zal kopen (als dit echter niet gebeurt, betaalt de ondernemer de boete en neemt hij het risico door de staat gecontroleerd te worden), of de goederen onmiddellijk weg te geven waarbij het riskeren van sancties wordt vermeden. Echter leidt de tweede situatie tot grote verliezen vanwege feitelijk niet verkochte producten.
De in de wet gekozen oplossingen bestraffen de ondernemer voor niet verkochte goederen die al sowieso een verlies voor hem zijn. Volgens BCC moeten wettelijke voorschriften steun bieden voor ondernemers om vrijwillig deel te nemen aan het proces van het verminderen van voedselverspilling. Bijvoorbeeld door een systeem van belastingvoordelen.
In de eerste maanden hadden grotere retailers de tijd om een overeenkomst te sluiten met een ngo of een voedselbank. Deze overeenkomst houdt in dat niet verkochte producten worden afgestaan om voedselverspilling tegen te gaan.
De Poolse wet over vermindering van voedselverspilling zegt dat:
- De retailer/(groot)handelaar verplicht is om een contract te sluiten met een ngo/voedselorganisatie dat zich met liefdadigheid bezighoudt. (dit geldt voor retailers en groothandelaren met een winkel groter dan 250m2(in de eerste twee jaar is de oppervlakte groter dan 400m2) en met minimaal 50% van totale inkomsten uit voedsel).
- De retailer/handelaar is verplicht om minimaal een keer per jaar een tweeweekse educatieve campagne samen met de ngo uit te voeren om voedselverspilling tegen te gaan.
- De retailer is verplicht om een de ngo te betalen voor verspilt voedsel dat hij niet aan de ngo heeft geleverd. Het bedrag is: [90% van verspilt voedsel in kg]*[0,1pln/kg]*[kg verspilt voedsel]-[tot 20% voor educatieve campagne]-[transportkosten voor geleverd voedsel]. De basis voor de financiële donatie i.p.v. voedsel komt uitgerekend op 90%, want soms ligt het niet aan de retailer dat hij voedsel weg moet gooien en niet meer kan doneren (korte houdbaarheid datum van vlees/ yoghurts etc.).
- Deze betaling wordt een keer per jaar zelf berekend door de retailer en overgedragen aan de ngo.
- Indien de retailer geen contract heeft met een ngo staat er een boete van 5000pln boven het hoofd.
In Polen wordt jaarlijks 9 mln ton voedsel verspild. Daarmee staat Polen op de 5e plek in de EU. De helft van de verspilling vindt bij particulieren plaats en slechts 5% in de handel.
Bronnen: Dziennik Gazeta Prawna, Farmer, Portal Spożywczy