‘Minder voedselverspilling in Kenia met Nederlandse technologie’

De verliezen in de Keniaanse voedselketen zijn groot. Nederlandse bedrijven kunnen ongetwijfeld een bijdrage leveren aan verbetering van die keten. Dat zegt Bart Kuiter. Hij is sinds januari 2021 landbouwattaché op de Nederlandse ambassade in Nairobi. “We onderzoeken nu waar precies de verliezen optreden en proberen daar vervolgens Nederlandse bedrijven bij te zoeken die oplossingen hiervoor hebben.”

Kuiter is optimistisch, de analyse van de voedselketen moet resulteren in een fysieke handelsmissie in de loop van dit jaar. Of dat werkelijkheid wordt, is afhankelijk van de Covid-ontwikkelingen. Vooralsnog gaat hij ervan uit dat na verloop van tijd de bedrijven naar Kenia kunnen komen. “Ik hoop het echt, want er zijn absoluut Nederlandse bedrijven met technologische oplossingen, bijvoorbeeld op het terrein van gekoelde opslag, logistiek en verwerking van grondstoffen. ”

Bart Kuiter
Bart Kuiter

Opleidingstraject

Ingrid Korving is de Nederlandse landbouwraad op de ambassade in Nairobi, Bart Kuiter is landbouwattaché. Hij volgt een tweejarig opleidingstraject. Doel hiervan is om onder begeleiding van Ingrid de vaardigheden van het zijn van landbouwattaché te ontwikkelen. Doel van Kuiter is om vervolgens ergens in de wereld een zelfstandige aanstelling te krijgen. “Deze kans heb ik met beide handen aangegrepen. Ik kan veel leren van de kennis die Ingrid heeft. Verder kun je als landbouwattaché of -raad echt iets betekenen voor de landbouwontwikkelingen in het land waar je actief bent en tegelijkertijd van meerwaarde zijn voor Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen. Dit werk heeft echt impact.”

Milieueconoom

Kuiter studeerde aan de WUR in Wageningen internationaal land- en waterbeheer en vervolgens milieueconomie. Dat laatste vooral op het terrein van klimaatverandering. Na zijn afstuderen kon hij aan de slag als Rijkstrainee op het ministerie van Economische Zaken. “Mijn interessegebieden zijn landbouw, economie en duurzaamheid. Dat komt op deze plek allemaal samen. Ik bemoei me komende tijd bijvoorbeeld met klimaat slimme landbouw, markttoegang en circulaire landbouw. Allemaal thema’s waar ik veel belangstelling voor heb. En die hier in Kenia hoog op de agenda staan.”

'Hier een bedrijf starten, is anders dan in Nederland'

Eerste indrukken

Hij woont samen met zijn vrouw Lucy in Nairobi. Zijn eerste indrukken van de metropool zijn overweldigend. “Dit is een miljoenenstad, maar toch ook groen. De mensen zijn vriendelijk. Het verschil tussen arm en rijk is hier enorm groot, maar daarin is Nairobi niet uniek. Het verkeer is wennen, in de spits staat alles volkomen vast. Je staat zo een uur stil.”

Op de ambassade werken Nederlanders en Kenianen. “Dat geldt ook voor ons landbouwteam. De gemengde samenstelling helpt mij om het land en de cultuur goed te begrijpen. Mijn collega en beleidsondersteuner Manou Aelmans die al vele jaren in Kenia woont, kent zowel de Nederlandse als de Keniaanse cultuur goed en helpt mij culturele verschillen te zien die van belang zijn voor een attaché.”

Lees verder onder foto

Chrysantenkwekerij bij Limuru
Chrysantenkwekerij bij Limuru

Opgegroeid in Afrika

Als kind woonde Kuiter met zijn ouders in Malawi, Tanzania en Gambia. Zijn vader werkte als landbouweconoom en zijn moeder was actief als dierenarts. “Bij ons aan tafel ging het vaak over landbouw. Mijn belangstelling voor alles wat met voedsel te maken heeft, komt daar vandaan. Dat is er bij mij met de paplepel ingegoten.”

In Kenia is landbouw altijd dichtbij. “Neem een taxi en praat met de chauffeur. Meestal heeft hij een stuk grond waar hij groenten verbouwt of een paar koeien heeft lopen. Voedsel is hier in Kenia van levensbelang voor iedereen. Mooi dat ik hier met mijn collega’s van de landbouwafdeling een bijdrage kan leveren aan de ontwikkelingen van deze sector.”

Geduld is een schone zaak

Er zijn veel Nederlandse bedrijven actief in Kenia, is hem al opgevallen, vooral in de groenten- en bloemensector. “Hier een bedrijf starten, is anders dan in Nederland. In Kenia heeft een ondernemer te maken met alles wat er in de omgeving van zijn bedrijf gebeurt. Meer dan in Nederland. Daar heb je mee te dealen, of je wilt of niet. Je hebt geduld nodig en gevoel voor je omgeving.”

Lees verder onder foto

Bananenplantage bij Mount Kenia
Bananenplantage bij Mount Kenia

Bilaterale landbouwwerkgroep

Sinds de zomer van 2019 bestaat er op overheidsniveau een Keniaans-Nederlandse landbouwwerkgroep. Deze is onder andere actief op het terrein van fytosanitaire en veterinaire markttoegang. Dit is een prioriteit van Kuiter die hij op den duur gaat faciliteren. “Het is een belangrijke werkgroep waarbij we kijken hoe we elkaar van dienst kunnen zijn. Vanuit Nederlandse zijde assisteren we onder andere met kennisoverdracht op het gebied van gewasinspectie en digitalisering van certificering. Andersom proberen we de markttoegang in Kenia voor bijvoorbeeld Nederlands zaaizaad en rundersperma te vergroten. Door regelmatig contact te hebben, bouwen we een vertrouwensrelatie op. Als vervolgens een bedrijf een probleem heeft met het importeren of exporteren van goederen hebben we korte lijnen naar de Keniaanse NVWA. Dat helpt enorm. Hierbij leer ik van mijn collega en landbouwadviseur Liz Kiamba die deze werkgroep vanaf de oprichting begeleidt en op het gebied van de Keniaanse landbouw veel ervaring heeft.”

Minder voedselverspilling

Voedselzekerheid heeft prioriteit bij de Keniaanse overheid. Tegengaan van voedselverspilling is een van de oplossingen. Het is een van de thema’s waar Kuiter komende periode induikt. “We analyseren waar de verliezen optreden en welke oplossingen mogelijk zijn, liefst met Nederlandse ondersteuning. Dan gaat het bijvoorbeeld om gekoelde opslag van landbouwproducten en om lokale verwerking van grondstoffen. Denk aan oliewinning uit avocado’s en drogen van mango’s. Er zijn in Nederland tal van bedrijven die hiervoor de technologie in huis hebben.”

Bart Kuiter bij een melkveebedrijf in Naivasha
Bart Kuiter bij een melkveebedrijf in Naivasha

Export per vrachtschip

Er is nog een vraagstuk waar hij komende tijd mee bezig gaat. De Covid-pandemie leidde in de eerste helft van dit jaar tot transportproblemen. Het luchtvrachtverkeer verminderde en daarmee de export van agrarische producten van Kenia naar Nederland. “We gaan op zoek naar alternatieven voor transport door de lucht. Mogelijk kan een deel per schip. Voor welke producten is dat mogelijk, kan dit ook voor bloemen en zo ja, wat vraagt dit dan van de logistieke keten in Kenia? Meer transportmogelijkheden biedt stabiliteit van de export. En, niet onbelangrijk, vervoer per schip is goedkoper en beter voor het klimaat.”

Contact

Landbouwattaché: Bart Kuiter
E-mail: nai-lnv@minbuza.nl
Twitter: @NLAgriKenya