Frankrijk: hervorming van de oogstverzekering aangenomen
Het wetsontwerp inzake de hervorming van de instrumenten voor het beheer van klimaatrisico's in de landbouw is definitief met een grote meerderheid door het Parlement aangenomen. Deze hervorming, geïnitieerd door de ministers van Economie en Landbouw, is een grondige herziening van het huidige systeem om de boeren beter te beschermen tegen klimaatrisico's.
De hervorming van de oogstverzekering is voortgekomen uit de constatering dat het huidige systeem ondoeltreffend is voor de schadeloosstelling van landbouwers die door klimatologische risico's zijn getroffen. Aangezien deze gevaren een reële bedreiging vormen voor de boer was een hervorming van essentieel belang.
Deze hervorming is mogelijk gemaakt dankzij het werk dat is verricht tijdens de zogenaamde “Varenne agricole de l'eau”. Lees meer hierover in ons eerder geplaatste artikel op ABB “Noodsteun na zware vorstschade, maar ook vraag om herziening landbouwverzekering”. Zie link onderaan het artikel.
Het goedgekeurde wetsontwerp voorziet in een universele dekking tegen klimaatrisico's die voor alle landbouwers toegankelijk is. Daartoe wordt een drieledig dekkingssysteem voor klimaatrisico's ingesteld, dat voorziet in (1) de dekking van risico's van geringe intensiteit door de individuele landbouwbedrijven, (2) de dekking van risico's van gemiddelde intensiteit via klimaatverzekeringen, waarvan de premies door de overheid zullen worden gesubsidieerd, en (3) een directe staatsgarantie tegen zogenoemde catastrofale risico's.
Hervorming oogstverzekeringsregeling
Deze hervorming van de oogstverzekeringsregeling is gebaseerd op vier beginselen:
- Meer solidariteit met de boeren, die het mogelijk maakt het systeem te subsidiëren met een bedrag van 600 miljoen euro per jaar (ten opzichte van 300 miljoen euro nu beschikbaar);
- Universaliteit, door te voorzien in een dekking van zogenaamde "catastrofale" risico's die openstaat voor alle landbouwers, ongeacht hun sector (hetgeen nu nog niet het geval was);
- Betere leesbaarheid, met een duidelijke verdeling van de risico's tussen landbouwers, verzekeraars en de staat;
- Een grotere reactiviteit van de afhandeling, waardoor een snellere vergoeding mogelijk wordt (het huidige systeem leidt er soms toe dat de vergoeding pas na twee jaar wordt uitbetaald)
Dit nieuwe verzekeringssysteem zou volledig operationeel moeten zijn in 2023 - het jaar waarin het nieuwe GLB in werking treedt. De komende maanden worden met de belanghebbenden de regelgevingsbepalingen en een verordening opgesteld waarin de praktische details van de uitvoering van de hervorming zullen worden omschreven
Minister van Economie Bruno Le Maire sprak zich hierover als volgt uit
Met dit wetsontwerp voeren wij een systematische hervorming van de oogstverzekering door die het mogelijk zal maken elk van onze landbouwbedrijven te beschermen. Vanaf 2023 zullen alle boeren toegang hebben tot een universele dekking, gebaseerd op nationale solidariteit, om de ernstigste risico's te dekken. Doordat de procedure tot de toegang tot particuliere verzekeringen wordt vereenvoudigd wordt het mogelijk zich tegen klimaatrisico’s te beschermen. Het is samenwerking tussen de beroepsorganisaties in de landbouwsector, de verzekeraars en de parlementsleden die deze hervorming mogelijk heeft gemaakt
Julien Denormandie, minister van Landbouw, gaf het volgende aan
Nationale solidariteit garandeert een duurzame toekomst voor onze landbouwproductie in een context van versnelde en geïntensiveerde uitzonderlijke klimatologische gebeurtenissen. Deze hervorming creëert dus een echte veiligheidsgordel voor alle landbouwers: in geval van uitzonderlijke gebeurtenissen zal de nationale solidariteit hun verliezen vergoeden.
Oprichting van een Pool van Verzekeraars
Het wetsontwerp voorziet in de oprichting van een pool van verzekeraars. Het doel is gegevens en risico's in één enkel orgaan onder te brengen en de samenhang van de bepalingen te waarborgen. De methode voor de berekening van verliezen zal worden geharmoniseerd, op basis van drempels die per sector in overleg met de verzekeraars worden vastgesteld. Hierbij zal echter ook rekening worden gehouden met de door de individuele boer ondernomen preventieve acties (aanschaf van materiaal ter bescherming tegen klimatologische risico's, enz.). Het huidige systeem is gebaseerd op een geografische verdeling, en dit wordt het vaak als willekeurig ervaren en niet aangepast aan individuele situaties.
Daarbij wordt er dus in principe van uit gegaan dat boeren voorzieningen treffen om zich tegen slecht weer te beschermen, bijvoorbeeld hagelnetten om gewassen tegen hagel te beschermen. Met het reeds lopende investeringsplan France Relance subsidieert de regering 200 miljoen euro om landbouwers te helpen beschermende uitrusting te kopen. Daarnaast helpt de Franse regering de agrarische sector oplossingen te vinden om zich structureel aan te passen aan klimaatverandering, bijvoorbeeld door de ontwikkeling van klimaatbestendige gewassen, andere teeltmethoden, andere irrigatiesystemen en wateropvang
Wat verandert deze hervorming voor de boer in geval van een uitzonderlijke klimatologische gebeurtenis?
Huidige situatie
- Bij een uitgebreide weersverzekering ontvangt de boer een overheidssubsidie om de verzekeringspremie te betalen en een vergoeding van zijn verzekeraar op basis van de geleden verliezen.
- Indien de boer niet is verzekerd, maar wel in aanmerking komt voor een vergoeding bij een landbouw/klimaatramp, moet hij wachten op het besluit van het Nationaal Comité voor Risicobeheer in de Landbouw voordat hij schadeloos wordt gesteld - dit mechanisme kan langer duren en garandeert geen geïndividualiseerde dekking.
- Niet alle sectoren komen in aanmerking voor een vergoeding bij een landbouw/klimaatramp.
Toekomstige situatie
- Verzekerd of niet, de boer meldt zich bij een landbouw/klimaatramp bij één enkel loket (instantie) die de verliezen zal vergoeden (indien deze de minimumdrempel overschrijden), dankzij een gemeenschappelijk fonds dat wordt aangevuld door de staat.
- Indien de boer verzekerd is, zal deze vergoeding een aanvulling vormen op de door zijn verzekeraar uitgekeerde vergoeding. Indien de boer niet verzekerd is, kan hij niet meer dan 50% ontvangen van het bedrag dat de verzekerde ontvangt.
- Bovendien zal de staat ten algemene het gebruik blijven subsidiëren van brede weersverzekeringen.
Aftrekposten en drempels voor compensatie per sector
In feite moet dit systeem worden aangepast aan elk type productie (boomteelt, wijnbouw, akkerbouwgewassen, enz.), naar gelang van hun specifieke kenmerken.
De uitvoeringsbepalingen - en met name de aftrekposten en compensatiedrempels per sector - konden niet in de basiswet worden gedefinieerd; zij zullen worden verstrekt bij verordening in 2022. Deze extra tijd moet het mogelijk maken de zaak verder uit te werken in samenwerking met de sectoren en verzekeraars.