Wat betekent het EU vrijhandelsverdrag voor de export van plantaardige en dierlijke producten naar Ecuador?

Op 1 Januari 2017 is Ecuador toegetreden tot het vrijhandelsverdrag van de EU met Colombia en Peru. De afspraken die zijn gemaakt over wederzijdse liberalisering van de handel zijn vastgelegd in een vrijhandelsakkoord.  Afspraken welke specifiek over landbouwproducten zijn gemaakt hebben onder meer betrekking op invoertarieven en fytosanitaire en veterinaire eisen voor landbouwproducten.

In het kader van het vrijhandelsakkoord zijn de invoertarieven voor visserijproducten afgeschaft. Verder zullen invoertarieven van diverse andere landbouwproducten over een periode van 17 jaar geleidelijk worden afgebouwd.  In deze periode zal de EU bijna 95% van de landbouw producten afkomstig uit Ecuador liberaliseren, terwijl Ecuador ongeveer 60%  van de producten afkomstig uit de EU  zal liberaliseren. Het idee is dat Ecuador voordeel zal hebben van verbeterde markttoegang in de EU voor belangrijke exportproducten zoals visserij producten, snijbloemen, koffie, cacao , fruit en noten. Bananen profiteren van een zogenaamde preferential rate, maar met een stabilisatie mechanisme, zoals ook het geval is voor Colombia, Peru en Centraal Amerika.

Vorige maand – in april – werd door President Lenin Moreno een nieuw economisch plan voor Ecuador gepresenteerd.  Een plan dat de Ecuadoriaanse economie uit het slop moet trekken. Hoge overheidsuitgaven, enorm overheidsapparaat en hoge buitenlandse schulden brengen de economie in toenemende mate in zwaar weer. In het kader hiervan kondigde hij aan dat invoertarieven voor een periode van 12 maanden tot maximale niveau verhoogd zouden worden. De WTO zou een dergelijke “noodmaatregel” toestaan. Het is nog niet duidelijk óf en welke producten uit de EU ook onder dit nieuwe regime zouden gaan vallen.

Voor wat de afspraken betreft die  op veterinair en fytosanitair terrein zijn gemaakt zal de komende tijd uitvoering moeten worden gegeven aan de afspraken zoals die in het vrijhandelsakkoord zijn opgenomen. Er moet door de EU zowel onderhandeld worden met AGROCALIDAD, de dienst van het ministerie van landbouw  die verantwoordelijk is voor primaire plantaardige en dierlijke producten, als met ARCSA , het nationale agentschap voor regulering, controle en sanitaire inspectie van het ministerie van gezondheid. Zij zijn verantwoordelijk voor be/verwerkte producten cq voedingsmiddelen. 

In Colombia heeft het 2 tot 3 jaar geduurd voordat de zaken op gang kwamen. Bovendien vallen niet alle landbouwproducten onder het SPS hoofdstuk van het vrijhandelsakkoord. Het gaat uitsluitend om dierlijke/plantaardige producten voor humane consumptie. Verantwoordelijkheid bij de EC hiervoor ligt in eerste instantie bij DG Santé, ism DG Trade.

Het is voor export belangrijk om een onderscheid te maken tussen a) producten voor humane consumptie, b) levende dieren en dierlijk uitgangsmateriaal/genetica en c) inputs voor de landbouwsector, waaronder diervoeders.

Plantaardige en dierlijke producten voor humane consumptie

 De afspraken die met de EU in het kader van het FTA zijn gemaakt hebben dus alleen betrekking op plantaardige en dierlijke producten voor humane consumptie. De gesprekken tussen Ecuador (geleid door het ministerie van handel) en de EC over het proces en de details voor erkenning/equivalentie van EU landen en pre-listing van bedrijven hebben alleen op deze producten  betrekking en zijn nog niet afgerond.  Hier zijn zogenaamde landenquestionnaires mee gemoeid. Zolang de onderhandelingen  hierover niet zijn afgerond kan Agrocalidad volgens haar hoofdveterinair geen (nieuwe) aanvragen in behandeling nemen. Ook ARCSA zal een belangrijke vinger in de pap hebben.

Levende dieren en dierlijk uitgangsmateriaal/genetica

Op andere dierlijke producten die niet voor humane consumptie zijn bestemd – te weten levende dieren en uitgangsmateriaal/genetica – is Resolutie 217 uit 2016 (nog steeds) van toepassing. Die Resolutie kent eigen vragenlijsten. Het gaat zowel om een landenquestionnaire als een questionnaire voor bedrijven die moet worden ingevuld willen bedrijven geregistreerd worden om dit soort producten naar Ecuador te kunnen exporteren.

Als er geen bestaande afspraken zijn voor invoereisen  - hetgeen te checken is via de database van Agrocalidad ; https://guia.agrocalidad.gob.ec/agrodb/aplicaciones/publico/productos1/consultaRequisitoComercio.php , dan moeten eerst de  questionnaires worden ingevuld. Dat geldt ook als registratie van een bedrijf verlengd moet worden. 

De questionnaires van Resolutie 217 moeten in principe per diersoort – in het Spaans -  ingevuld worden. Hierbij de link naar 217: http://www.agrocalidad.gob.ec/wp-content/uploads/2016/08/resolucion-0217_habilitacion-de-empresas_15-09-2016.pdf

Landbouw- inputs / diervoeders

Ook productiemiddelen/inputs die in de landbouw gebruikt worden vallen niet onder het akkoord. Dus ook hier is equivalentie of pre-listing ikv het  EU vrijhandelsakkoord niet van toepassing, evenmin als pre- listing van bedrijven. Ecuador vraagt maar liefst registratie op land – en bedrijfsniveau, alsmede op product niveau. 

Inwerkingtreding van de nieuwe Resolutie 0003 voor diervoeders (officieel getiteld “producten voor veterinair gebruik” ) , welke ook in WTO kader is genotificeerd,  is uitgesteld tot oktober van dit jaar.

Ook de registratie van bedrijven die op dit moment exporteren komt te vervallen als Nederland als land voor die datum niet is goedgekeurd voor export van dit soort producten, cq nog geen informatie heeft aangeleverd ikv de landenquestionnaire.  Zo luidt in ieder geval de tekst van de Resolutie volgens de Ecuadoriaanse autoriteiten/Agrocalidad.

Het gaat om instructies voor de aanvraag tot registratie van de volgende producten;

-     Farmacologische producten voor dieren

-     Biologische producten voor veterinaire doeleinden (veterinair gebruik)

-     Diervoeders en of medicinale supplementen voor dieren

-     Additieven

-     Minerale zouten en premixen

-     Cosmetische producten voor dieren

-     Producten zoals desinfectantia, antiseptische middelen en schoonmaakmiddelen

-     Snacks voor gezelschapsdieren

-     Producten welke gebruikt worden als diagnostische kits

De tekst van Resolutie 0003 van januari 2017  (in het Spaans) - handleiding voor registratie van bedrijven en producten voor “veterinair” gebruik - kan bij LAN Bogota worden opgevraagd. 

Plantaardig uitgangsmateriaal  

Voor plantaardige producten/uitgangsmateriaal geldt in principe dat indien er geen sprake is van      “historische importen”,  Agrocalidad eerst een risicoanalyse wil uitvoeren op basis waarvan de invoereisen zullen worden opgesteld. Risicoanalyse kan alleen geschieden op basis van informatie welke door de NPPO  (National Plant Protection Agency) van het betreffende land – in ons geval dus de NVWA - wordt aangeleverd.

Gezien de complexiteit en urgentie van het uitwerken van de SPS afspraken die in het kader van het vrijhandelsakkoord zijn gemaakt is de EU delegatie in Quito zojuist met een  Trade Counselor versterkt.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het landbouwbureau in Bogota, Patricia de Vries, Landbouwraad BOG-LNV@minbuza.nl

Bogota/16 mei 2018