49 keer op en neer naar China voor zuivelcentrum

De goede naam van de Nederlandse agrofoodsector in China is mede te danken aan de positieve impact van het Chinees-Nederlandse zuivelcentrum op de Chinese zuivel. Dat zegt Atze Schaap van zuivelonderneming FrieslandCampina. Schaap was zes jaar lang dairy development director bij de zuivelonderneming en was in die hoedanigheid nauw betrokken bij het zuivelcentrum. Onlangs nam hij afscheid.

Dat deed hij met een goed gevoel. “De kwaliteit van de zuivel in China is de afgelopen jaren absoluut verbeterd. Een succes heeft vaak vele vaders. Hier ongetwijfeld ook. Maar ik weet zeker dat het zuivelcentrum een van die vaders is.”

Atze Schaap
Atze Schaap

Overeenkomst

Eind 2013 tekenden FrieslandCampina, Wageningen UR en China Agricultural University de overeenkomst voor de oprichting van een gezamenlijk onderzoeks- en kenniscentrum voor de Chinese zuivel in de nabijheid van de hoofdstad Beijing.

Het centrum kreeg de naam Sino-Dutch Dairy Development Centre (SDDDC). Verbetering van de productiviteit, veiligheid en kwaliteit in de hele Chinese zuivelketen – van gras tot glas – werd in die overeenkomst genoemd als kerndoel van het centrum.

Hervormingen

Minister-president Mark Rutte was aanwezig bij de ondertekening in 2013. Hij zei toen: ”Als grote politieke en economische wereldspeler maakt China belangrijke hervormingen door. Nu is het moment om de onderlinge banden te versterken.”

Dat laatste is wat betreft het zuivelcentrum prima gelukt. Zo is het aantal deelnemende partijen de afgelopen jaren sterk gegroeid. Van Nederlandse zijde zijn bijvoorbeeld CRV (veeverbetering), Qlip (kwaliteitsborging) en Rabobank toegetreden. Ook vier Chinese zuivelondernemingen en een diervoederbedrijf zijn inmiddels aangesloten bij het SDDDC.

Logo SDDDC

Opbouwen van vertrouwen

Atze Schaap pakt zijn paspoort erbij. Hij telt de stempels. “Ik ben afgelopen zes jaar 49 keer naar China gereisd voor mijn werk binnen het SDDDC. Steeds voor twee of drie weken. Om zo’n gezamenlijk zuivelcentrum op te zetten, moet je er echt fysiek zijn. Opbouwen van vertrouwen kost tijd en vraagt om face-to-face contact. Wie zaken wil doen in China moet investeren in zijn relaties.”

Voor de Nederlandse partners was Schaap jarenlang het eerste aanspreekpunt. Dat was hij ook vaak voor de Chinese partners. Hij heeft het SDDDC zien groeien van “een pril idee” tot een “actief zuivelcentrum met impact op de kwaliteit en veiligheid van de hele zuivelketen in China”.

Waarom steekt FrieslandCampina zoveel tijd en energie in het SDDDC?

“Voor FrieslandCampina is China een belangrijke afzetmarkt. Om onze positie in het land te versterken, is het belangrijk om ook te investeren in China zelf. Om het simpel te zeggen: wie handel wil drijven, moet niet alleen iets halen, maar ook brengen. Dat geldt voor de andere Nederlandse partners precies hetzelfde. Het is ook in Nederlands belang dat de Chinese agrofoodsector stappen vooruit zet. Daar komt vervolgens weer vraag uit voort, bijvoorbeeld naar Nederlandse technologie. Dat zie ik in de praktijk ook gebeuren.”

Lees verder onder foto

Bezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan het SDDDC in 2015
Bezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan het SDDDC in 2015

Wat is de spin-off van het SDDDC naar de Chinese zuivelketen?

“Het centrum heeft afgelopen jaren vooral een belangrijke educatieve functie gehad voor werknemers en leidinggevenden in de zuivelketen. Zo zijn cursussen ontwikkeld en vervolgens gegeven aan bedrijfsleiders van grote melkveebedrijven. Daarvoor heeft het centrum een aantal trainingslocaties op praktijkbedrijven. Ook andere groepen in de keten zijn getraind. Door deze educatie is de kwaliteit en veiligheid van zuivelproducten in China sterk verbeterd.

Ook is op het SDDDC onderzoek gedaan naar de belangrijkste uitdagingen voor de ketenpartijen. Verbetering van de kwaliteit van het veevoer is een van die uitdagingen. Vervolgens zijn acties ondernomen om die kwaliteit stap voor stap te verbeteren.

Inmiddels zijn acht jonge Chinezen uitgenodigd om  aan Wageningen UR te werken aan hun promotie. Een aantal heeft dat inmiddels afgerond. Zonder het SDDDC was dat niet gebeurd. Tijdens hun 4-jarig verblijf in Nederland hebben zij geleerd om samen te werken met andere partijen in de keten. Die samenwerking, ook met je directe concurrenten, staat aan de basis van het Nederlandse succes in de landbouw. Die manier van denken nemen deze promovendi mee terug naar China. Ik zie dat als een spin-off van het SDDDC op de lange termijn.”

Wat zijn de revenuen voor de Nederlandse partners van het zuivelcentrum?

“Dat is moeilijk te kwantificeren. Duidelijk is dat alle Nederlandse deelnemers via de samenwerking met Chinese partijen in het SDDDC meer zicht hebben gekregen op de Chinese markt. Er zijn relaties gelegd, contacten opgebouwd en kennis van de markt verdiept. De missies van Chinese zuiveldelegaties naar Nederland, opgezet vanuit het zuivelcentrum, hebben daar ook aan bijgedragen. Uiteindelijk komt daar altijd handel uit voort. De export van FrieslandCampina naar China is jarenlang sterk gegroeid en blijft belangrijk voor de prestatietoeslag van de leden. Dat is niet alleen te danken aan het SDDDC, maar het speelt wel een rol.”

'De zuivelketen in China moet aan de bak, al is het uit welbegrepen eigenbelang'

Koning Willem-Alexander bracht in 2015 een bezoek aan het centrum. Een belangrijke gebeurtenis?

“Absoluut. In Aziatische landen en zeker in China heeft een koninklijk bezoek enorme impact. In feite heeft de koning het centrum een stempel van betrouwbaarheid gegeven. Hij heeft het SDDDC in de schijnwerpers gezet en daardoor zijn alle activiteiten vervolgens in een stroomversnelling terechtgekomen.”

Waar legt het SDDDC de komende jaren de nadruk op?

“Kwaliteitsverbetering in de zuivelketen blijft belangrijk. Daarnaast komt er aandacht voor dierenwelzijn, milieu en kringlooplandbouw. Qua duurzaam produceren kunnen nog forse stappen voorwaarts worden gezet. Dat is dan ook een belangrijk aandachtspunt van het zuivelcentrum in de komende jaren. De zuivelketen in China moet aan de bak, al is het uit welbegrepen eigenbelang. Ook in China neemt de vraag naar duurzaam geproduceerde voedingsmiddelen toe. Consumenten uit de middenklasse willen daar ook voor betalen.”

Meer informatie over het SDDDC