De kweekvlees-revolutie – waarom niet in China?

Kweekvlees, vlees dat wordt geproduceerd vanuit een celcultuur in plaats van in een levend dier, lijkt na jaren van langzame ontwikkeling eindelijk op gang te komen.

Na de beroemde €250.000 lab hamburger van 2013 is de claim van dezelfde wetenschappers dat de prijs al gezakt is tot €9,50. Bij Memphis Meats in Silicon Valley denken ze de eerste commercieel competitieve kweekvlees producten al in 2021 op de markt kunnen brengen. Er zijn ook andere bedrijven bezig met zuivelproducten en eieren, en vis behoort ook tot de mogelijkheden.

China is een van de landen die het meeste strategische voordeel kan hebben van deze mogelijk ontwrichtende innovatie in de vleesindustrie, maar de overheid heeft er (nog) geen prioriteit van gemaakt. Alle ingrediënten zijn er echter om China in de gaten te houden als toekomstige markt, of zelfs als innovatie hotspot. Misschien heeft het zelfs zin om Nederlandse kweekvlees initiatieven actief te promoten.

Mogelijkheden in China

De mogelijke voordelen van kweekvlees zijn allemaal hoogst interessant voor China. Het noorden van China heeft te maken met snel zakkende grondwaterpeilen door landbouw voor vleesproductie, en kweekvlees belooft 96% minder waterverbruik. China moet grote hoeveelheden veevoeder importeren omdat er niet genoeg vruchtbaar land voor handen is, en kweekvlees belooft 99% minder landverbruik. Ook het steeds groter wordende mestprobleem en daaraan verwante vervuiling kan deels opgelost worden. Daarnaast kan het gebruik van antibiotica sterk verminderd worden, belangrijk voor China omdat het voorop loopt met antimicrobiële resistentie.

Er zijn op het moment nog geen grote kweekvlees-initiatieven uit China. Het land heeft echter wel een sterke achtergrond in het gerelateerde medische veld van weefselkweek, vooral in de toepassingen voor regeneratieve geneeskunde. Als de Chinese overheid ervoor kiest van dit veld een nationale prioriteit te maken, heeft ze laten zien veel middelen in de ontwikkeling te steken, ook al liggen eventuele baten ver in de toekomst. Dit is bijvoorbeeld gebeurd met de luchtvaart- en halfgeleiderindustrie. Een ander voorbeeld is producenten van elektrische voertuigen, die erg hebben geprofiteerd van subsidies.

De Chinese markt heeft zijn eigen karakteristieken die van belang zijn. Chinezen consumeren een kwart van het vlees in de wereld, hoofdzakelijk varkensvlees. Met 11% omzetstijging per jaar is de groei er nog niet uit. Daarnaast hebben Chinezen weinig ethische of religieuze bezwaren, wat eerder heeft geleid tot losse GMO-wetgeving. Een nadeel is de lage prijs van vlees in China, hoewel deze snel aan het stijgen is. Het gevarieerde dieet kan wel technische uitdagingen bieden.

Ervaring in Nederland

Nederlanders waren de eersten die op grote schaal onderzoek deden naar kweekvlees. Het leidde tot ’s wereld eerste lab hamburger in 2013. Dezelfde wetenschappers commercialiseren de technologie in het bedrijf Mosa Meat. Daarnaast heeft Nederland de Cultured Meat Foundation, gericht op het financieren van onderzoek naar kweekvlees, dat eronder heeft geleden altijd tussen medische en voedselwetenschappen in te vallen. Verder is Nederland sterk in de medische wetenschappen die de ruggengraat vormen van kweekvleestechnieken.

Vandaar dat kweekvleesinitiatieven wordt aangemoedigd ook naar kansen in China te zoeken. Steun van de Chinese overheid is denkbaar om de grote strategische voordelen, en kan leiden tot veel wetenschappelijke financiering en wellicht subsidies. Vandaar dat het ook zin zou kunnen hebben om bewustzijn bij de Chinese overheid te kweken voor de mogelijkheden van deze techniek.

Dit artikel is een ingekorte versie van een Engels artikel geschreven door Holland Innovation Network China, beschikbaar op aanvraag via china@hollandinnovation.cn

David Bekkers, Officer for Innovation, Technology & Science
Embassy of the Kingdom of the Netherlands, Beijing | Holland Innovation Network
db@hollandinnovation.cn