Samenwerking met Nederland verbetert Chileense bollenkeuring
De export van bloembollen uit Chili naar de rest van de wereld is aanmerkelijk versoepeld. De herziening van het keurings- en inspectieproces is begeleid door het Nederlandse bedrijf BQ Support. Nederlandse bloembollenbedrijven met productielocaties in Chili profiteren van het nieuwe keurings- en inspectiesysteem.
Nederlandse bollenkwekers willen graag jaarrond bollen leveren. In het tegenseizoen produceert een aantal van deze bedrijven daarom in Chili. Het oogstseizoen van lelies ligt er in de periode juni - augustus.
Vruchtbare bollengrond
Op circa 900 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Santiago ligt een gebied met schone en vruchtbare grond. De fytosanitaire situatie maakt het mogelijk om een topkwaliteit bollen te produceren. De sector is vooral sterk in de productie van leliebollen, maar daarnaast worden er ook calla- en tulpenbollen geproduceerd. Zo’n 10% van de wereldwijde leliebollenproductie komt uit Chili. In 2019 werd voor 20 miljoen dollar (US) aan bollen vanuit Chili geëxporteerd. Afzetmarkten liggen vooral in Azië, Europa en Noord-Amerika.
Ook in de Chileense bollenteelt wordt sinds kort gebruikgemaakt van circulaire praktijken. Zo worden oude visnetten omgesmolten tot leliekratten waarin de bollen worden geëxporteerd.
Lees verder onder foto
Nederlandse kwekers actief in Chili
Meerdere Nederlandse bedrijven werken met Chileense partners samen, daarnaast zijn er zijn bedrijven die hebben geïnvesteerd in eigen productielocaties.
Onder andere Van de Bos Flowerbulbs B.V., Wagenaar Lelies, Carina b.v., Gebr. Vletter & Den Haan B.V. en Zabo Plant B.V. hebben een nauwe samenwerking met Chileense partners of een eigen productielocatie.
De Chileense productiebedrijven zijn Bulbos de Los Andes S.A., Agricola Mantos Verdes Ltda., Valdivia Lilies, Mountain Bulbs S.A. en Sun Harvest S.A..
Problemen met keuring van bollen
De Chileense voedsel- en warenautoriteit (SAG) had nog niet de capaciteiten en ervaring om de bloembollen adequaat te keuren. De inspecteurs beschikten niet over de instrumenten en ervaring om hun veldkeuring en exportinspectie goed uit te voeren. De SAG speelde op zeker en gebruikte strengere voorschriften dan nodig om naar veeleisende markten te kunnen exporteren.
De telers hadden daar moeite mee, zij ervoeren de procedure als stroperig en inadequaat. Chili had hierdoor een concurrentienadeel ten opzichte van Nieuw-Zeeland, de andere grote bollenproducent op het zuidelijk halfrond.
Begeleiding vanuit Nederland
Deze situatie is inmiddels verbeterd. De Chileense vereniging van bloembollenproducenten huurde het Nederlandse bedrijf BQ Support in om samen met de autoriteiten het proces voor veldkeuringen en exportinspecties te verbeteren. Onderdeel van dit nieuwe proces is een virustoets waarvoor een samenwerking met een Chileens laboratorium is opgezet dat de monsters voorbewerkt, waarna de Chileense bollen in het nieuwe (Nederlandse) laboratorium in Lisse worden getest op virussen. Hierbij is gebouwd op de ruime Nederlandse ervaring bij BQ Support en de sleutelrol die Nederland speelt in de wereldwijde bollenhandel.
BQ Support werkte in het project samen met de Chileense associatie voor bloembollenkwekers APEB en de nationale en lokale voedsel- en warenautoriteit. Zo hebben de inspecteurs die de veldkeuring en exportinspecties doen meerdere cursussen gevolgd van ervaren Nederlandse BQ Support collega’s. Ze zijn ook in de praktijk begeleid. En samen met de SAG is gekeken naar de exportcriteria. Doordat de Chileense bloembollensector een beperkt aantal producerende bedrijven kent, was er snel draagvlak en ruimte om het keuringsproces efficiënter in te richten.
Eerste export met nieuw keuringssysteem
In juni 2020 zijn de eerste exporten van leliebollen verzonden met behulp van het nieuwe keurings- en inspectiesysteem. De bollenkwekers die actief zijn in Chili geven aan dat dit een flinke stap in de goede richting is. Het nieuwe systeem faciliteert de export van bloembollen op een positieve wijze, vinden deze ondernemers.
Met de gunstige ligging, het geschikte klimaat, de ziektevrije bodems en nu ook het gestroomlijnde keurings- en exportproces heeft Chili het potentieel om dé bloembollen-hub te worden op het zuidelijk halfrond. De volgende uitdaging is om het kwekersrecht aan te passen, zodat bedrijven ook de nieuwste rassen in Chili kunnen produceren.
BQ Support: 'Transparant systeem opgezet'
BQ Support uit Lisse is een dochteronderneming van de Bloembollenkeuringsdienst en gespecialiseerd in virustoetsing en kwaliteitsbeoordeling in vooral de bloembollensector. Het bedrijf houdt zich ook bezig met de opzet van efficiënte kwaliteitssystemen. Dat laatste heeft het bedrijf in Chili gedaan in de vorm van een keurings- en inspectiesysteem.
Directeur Dion van der Sterren: “We zijn erbij gehaald omdat er in feite helemaal geen keuringssysteem was. Dat gaf grote onzekerheid bij de telers. De sector dreigde hierdoor zelfs te verdwijnen. Samen met de Chileense NVWA, de SAG, en de bedrijven is afgelopen jaren een transparant systeem opgezet. Telers, exporteurs en importerende landen zijn hier erg tevreden over. De criteria zijn streng, maar ook duidelijk, uniform en overzichtelijk. De telers weten precies waar ze aan moeten voldoen. Dat geeft hen vertrouwen.”
Synchroon aan de opzet van het systeem hebben de teeltbedrijven gewerkt aan kwaliteitsverbeteringen in de teelt, vooruitlopend op de nieuwe criteria. BQ Support heeft de ondernemers hierbij begeleid.
Delegaties uit onder meer Japan, Taiwan en Vietnam zijn inmiddels in Chili op bezoek geweest om zich op de hoogte te stellen van de ontwikkelingen in de bollensector. Van der Sterren: “De bezoekers waren enthousiast over het nieuwe systeem.”
Lees verder onder foto
Valdivia Lilies op 125 hectare
In 2013 zijn Gebr. Vletter & Den Haan B.V. en Zabo Plant B.V. samen een Chileens productiebedrijf begonnen: Valdivia Lilies SpA. Dit bedrijf heeft een omvang van ruim 125 hectare. Afgelopen seizoen zijn hier ruim 30 miljoen bloembollen geoogst. Het bedrijf beschikt over een moderne verwerkingslocatie waar in het oogstseizoen zo’n 300 medewerkers actief zijn.
Alex Aylwin heeft de leiding over het Chileense-Nederlandse bedrijf Valdivia Lilies en is daarnaast voorzitter van de nationale organisatie van bloembollenexporteurs.
Ondanks de strikte corona-maatregelen en de wereldwijde overproductie van bloembollen vanwege de pandemie, ziet Aylwin kansen voor de Chileense bloembollensector. “Dankzij het nieuwe certificeringsproces liggen nieuwe Aziatische afzetmarkten binnen bereik. De Chileense autoriteiten bouwen nu voort op Nederlandse ervaringen met fytosanitaire onderhandelingen met andere landen. We hebben een sterk op export georiënteerd systeem kunnen ontwikkelen. Ik durf te zeggen dat het systeem efficiënter en betrouwbaarder is dan in traditionele productielanden zoals Nederland en Nieuw-Zeeland.”
Behalve dat Chili het voordeel heeft van virusvrije en vruchtbare bodems, komt het nieuwe systeem de export van de Chileense bollensector ten goede, zegt Aylwin. “Als de bloembollenmarkt volgend jaar is gestabiliseerd, kan Chili zich ontpoppen als dé bloembollenproducent op het zuidelijk halfrond.”
Chileense voedsel- en warenautoriteit (SAG)
Romy Castillo heeft binnen de SAG de leiding over het team dat over de export van uitgangsmateriaal gaat. Vanuit deze positie speelde zij een belangrijke rol in de totstandkoming van het nieuwe keurings- en inspectieproces. Ook binnen de SAG wordt de privaat-publieke samenwerking met de bollenkwekers en BQ Support als een groot succes gezien. ’’Voor ons was het nieuw om op een dergelijke manier samen te werken met de private sector, waarbij initiatief werd genomen door de exporterende partijen. ’’
Castillo is tevreden over het nieuwe proces en ziet ook de voordelen voor de lokale inspecteurs: ’’Omdat we nu kunnen garanderen dat aan het begin van de keten het uitgangsmateriaal schoon is, zijn er minder veldinspecties nodig aan het eind van de keten. Dit vereenvoudigt niet alleen het werk voor de keurmeester, maar geeft ook flexibiliteit voor de exporteurs. Het principe van een schone basis zouden wij ook graag gebruiken voor andere gewassen.’’
Om het traject af te sluiten rest er nog een bezoek van de SAG aan het Nederlandse lab om deze officieel te accrediteren voor het keuren van Chileense bloembollen. “Vanwege de corona-situatie is dit bezoek uitgesteld, maar wordt het nieuwe systeem al wel gebruikt.”