Nederland steunt verduurzaming Colombiaanse landbouw

De diversiteit in klimaat, geografie en productieomstandigheden zorgt ervoor dat Colombia een breed palet aan landbouwproducten produceert, zoals koffie, fruit (bananen, avocado's) en snijbloemen voor de export. Maar ook tal van gewassen, rundvlees, pluimvee en zuivel voor de grote thuismarkt.

Patricia de Vries

Het vredesakkoord met de FARC eind 2016 maakt dat grote, potentiële landbouwgebieden nu ontsloten kunnen worden. De landbouwproductie zal groeien, maar tegelijk wil Colombia de landbouwsector ook verder verduurzamen.

Het agrarisch potentieel van Colombia is nog lang niet volledig ontwikkeld en benut, stelt Patricia de Vries, die in september 2017 de eerste landbouwraad is in Colombia, werkend vanuit de hoofdstad Bogota. “Er is een grote binnenlandse afzetmarkt met een vrij stabiel groeiende, open economie. Colombia heeft veel handelsakkoorden, waaronder een Free Trade Agreement met de EU. Het vredesakkoord in 2016 was een omslagpunt. Dat alles maakt Colombia voor Nederland een interessante afzetmarkt.”

Veel armoede

Colombia telt 2,4 miljoen veelal kleine boerenbedrijven. 70% van de boeren bezitten samen slechts 2% van de landbouwgrond. “Op het platteland is nog erg veel armoede”, schetst De Vries. Weinig van die kleine boeren hebben toegang tot technische hulpmiddelen, mechanisatie en krediet. “Vanuit Nederland spannen we ons onder meer in om boeren in de moeilijke gebieden een legale of betere bron van inkomsten te geven en de private sector te bieden. Zo kan de levensstandaard op het Colombiaanse platteland toenemen en daarmee ook de stabiliteit en veiligheid.”

Inzet is om initiatieven, mensen en expertise te bundelen en zo Nederlandse kennis, technologie, innovaties en oplossingen daar in te kunnen zetten. “De uitdaging is om de productie niet alleen te verhogen, maar dat ook op een duurzame manier te doen.”

  • Melkveehouderij in gebied waar kaasmakerij HolaAndes zich in Colombia heeft gevestigd.

  • De kaasmakerij HolaAndes

  • De kaasmakerij HolaAndes met groene daken.

  • Tuinbouw in Colombia

  • Tuinbouw in Colombia

Verstedelijkt gebied

Inmiddels woont 80% van de Colombiaanse bevolking in verstedelijkte gebieden. Toegang tot voldoende voedsel en voedsel van voldoende kwaliteit zijn van toenemend belang. Tegelijkertijd groeit ook de middenklasse. Behalve een hogere landbouwproductie is het ook belangrijk om voedselverliezen te beperken door betere verbinding van boeren met de markt, betere na-oogst technologieën en agrologistiek. Volgens De Vries kan Nederland bijdragen aan de groei van duurzaam geproduceerd voedsel, van productiviteit én kwaliteit. Zij ziet kansen in de voedingstuinbouw, meer specifiek in ontwikkeling van de bedekte teelt van bijvoorbeeld tomaten, komkommers, sla en paprika’s. “Maar op ‘quick returns’ hoeven Nederlandse bedrijven niet te rekenen. Zij zullen eerst flink moeten investeren in deze markt.”

De pluimvee- en melkveehouderijsector zijn twee andere sectoren die het vanwege de toenemende lokale vraag, productie en modernisering verdienen om in de gaten gehouden te worden.

'Arbeid rond de steden is duur, dus er is behoefte aan mechanisatie en automatiseren van processen'

Patricia de Vries en Alejandro Sáenz
Patricia de Vries en Alejandro Sáenz

Sierteelt

Colombia is na Nederland wereldwijd gezien de tweede producent en exporteur van snijbloemen. In het land zijn verschillende Nederlandse tuinbouwbedrijven actief in de sierteelt, die zich concentreert in de regio rond Medellin en Bogota. Arbeid rond de steden is duur, dus er is behoefte aan mechanisatie en automatiseren van processen.

Ook het terugdringen van middelengebruik en watervervuiling zijn uitdagingen waar Nederland bij kan ondersteunen. Op het terrein van duurzaamheid kunnen in deze sector nog veel stappen worden gezet, onder andere bij de terugdringing van het gebruik van chemische middelen en water.

Beeld: ©Proflora

Handelsmissie tuinbouw

In oktober 2019 organiseert de ambassade ten tijde van de grootste Colombiaanse bloemenbeurs Proflora een handelsmissie voor Nederlandse tuinbouwleveranciers Medellin en Bogota.

Een recent voorbeeld van samenwerking tussen Nederland en Colombia in de sierteeltsector is de nieuwe proeftuin voor sierhortensia’s die de Hydrangea Breeders Association (HBA) nabij Medellin opzet om de teelt van snijhortensia’s een stevige kwaliteitsimpuls te geven.

Eind november 2018 bezocht een grote handelsmissie Colombia samen met zowel minister-president Rutte als landbouwminister Carola Schouten. Zij gaf onder meer de aftrap voor een duurzaam cacaoproject, waarbij de link met de buitenlandse afzetmarkt is gelegd en de boeren een eerlijke prijs uitbetaald krijgen. “Zo laat Nederland zien dat het voor een duurzame en inclusieve landbouwsector staat en daaraan wil bijdragen.”

Colombia en Nederland werken aan duurzame palmolie

Het grootste en nog steeds groeiende landbouwexportproduct van Colombia naar Nederland is palmolie, gevolgd door tropisch fruit, bloemen, koffie en cacao. Colombia is het op drie na grootste palmolie producerende land ter wereld en Nederland is de belangrijkste afzetmarkt. Zo’n 70% van de Colombiaanse export van palmolie gaat naar Europa. Het aandeel van Colombia in de Nederlandse import is sterk gestegen van 2% in 2012 tot 11% in 2017 en zal naar verwachting verder stijgen.

Colombia heeft nog een groot potentieel voor verdere uitbreiding van de oliepalmteelt. Het land wil zich juist op het gebied van duurzaamheid onderscheiden van andere palmolie producerende landen. Overheid en industrie werken samen om dit te realiseren. De transformatie naar meer duurzame productiemethoden en handel van palmolie zijn van groeiend belang. Om de verduurzaming van deze teelt te versnellen, tekenden de Colombiaanse federatie van palmolieproducenten (Fedepalma), de Nederlandse ketenorganisatie voor oliën en vetten (MVO), het Initiatief Duurzame Handel (IDH) en Solidaridad in november 2018 een overeenkomst.

Alternatieve teelt

“Palmolie is een zogeheten vredegewas in Colombia: een gewas dat arme boeren in afgelegen gebieden een alternatief biedt voor de teelt van illegale gewassen zoals coca”, zegt landbouwraad Patricia de Vries. “De samenwerking helpt om de Europese palmolie-import in 2020 voor 100% duurzaam te certificeren. Ook ondersteunt het de Colombiaanse inzet om ontbossing voor palmolie-productie volledig uit te bannen.”

De samenwerking wil verder goede arbeidsomstandigheden in de sector creëren en circulaire landbouwmethoden promoten.

Mei 2019

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial 100 jaar Landbouw Attaché Netwerk. Via onderstaande link kunt u meer lezen over het thema Van veel naar beter waaronder dit artikel valt.