Brazilië, Verbeterde informatievoorziening Amazone met SarSentry

Voor het beheer van het Amazonebos is het verkrijgen van goede en tijdige informatie over ontbossing en bosdegradatie essentieel.

Al enige decennia spelen satellietdata, met name optische satellietdata, hierin een grote rol. Optische systemen hebben echter een aantal beperkingen, zoals de onmogelijkheid om waarnemingen te verrichten bij bewolking. Een van de gevolgen is dat vaak niet tijdig ingegrepen kan worden bij illegale ontbossing, met name in het regenseizoen. Bovendien kan ontbossing vanwege snelle hergroei soms niet worden waargenomen. Moderne satellietradarsystemen hebben deze beperking niet en lijken ook op andere manieren beter aan te sluiten bij operationele behoeften van de Braziliaanse overheidsinstanties verantwoordelijk voor het milieubeheer.

Bos in Brazilië
Beeld: Dr.ir. Dirk H. Hoekman, Associate Professor Remote Sensing

Het Wageningse bedrijf SarVision, in samenwerking met Wageningen Universiteit, heeft het SarSentry systeem ontwikkeld en is bezig dit systeem te implementeren bij het monitoring centrum (CIMAM) van het secretariaat van milieu (SEMAS) van de staat Pará in Belém.  SarSentry is gebaseerd op Sentinel-1 radardata van de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA). Dit systeem is volledig geautomatiseerd en produceert elke 12 dagen, binnen twee dagen na de satellietwaarneming, nieuwe kaarten waarop nieuwe ontbossing en degradatie zichtbaar zijn. Een van de unieke aspecten van dit systeem is dat degradatie in bos, zelfs als dat bos nog steeds de bodem geheel bedekt, zoals bij selectieve kap, gekwantificeerd kan worden. Het is dus mogelijk om te controleren of kap in kapconcessies niet te intensief is. Deze informatie is met geen enkel ander systeem te verkrijgen. Daarom is deze techniek potentieel ook zeer interessant voor het monitoren van veranderingen in biomassa.

WUR bezoek Dr Hoekman
Beeld: Dr.ir. Dirk H. Hoekman, Associate Professor Remote Sensing

State Plan Amazon Now (Plano Estadual Amazônia Agora, PEAA)

SEMAS voert het programma State Plan Amazon Now (Plano Estadual Amazônia Agora, PEAA) uit. Binnen dit programma wordt de SarSentry technologie gebruikt voor het opzetten van het SIMAR/Pa radarmonitoringsysteem. SIMAR/Pa staat voor Sistema de Monitoramento Ambiental por RADAR no Estado do Pará. Een van de doelstellingen van PEAA is verbetering van de monitoring en verbetering van handhaving van milieuregelgeving door CIMAM en de juridische afdeling van SEMAS. Een andere doelstelling is het bereiken van emissiereductie, enerzijds door het verminderen van ontbossing en anderzijds door regeneratie van gedegradeerde bossen. De SarSentry technologie kan hierbij een belangrijke faciliterende rol spelen.

SIMAR/Pa is een gebruiksvriendelijk en volledig geautomatiseerd systeem. Dit is ook een vereiste. Het is immers noodzakelijk om met beperkte mankracht uit een enorme hoeveelheid data snel de juiste informatie te kunnen selecteren en daarop actie te ondernemen. De operators van CIMAM gaan werken op een web interface. Alle radardata processing gebeurt automatisch op de achtergrond. Datzelfde geldt voor de evaluatie van de nieuwe kaarten. De evaluatiesoftware kijkt of kap overeenkomt met informatie uit kaplicenties (periode, plaats, intensiteit) of kijkt of degradatie plaatsvindt in beschermde gebieden met informatie uit het milieu informatiesysteem (CAR). Zodra er een mogelijke overtreding wordt geregistreerd zal het systeem ‘alerts’ genereren, die eventueel ook per sms of email naar de verantwoordelijke operators kunnen worden gestuurd. Op deze manier kan zeer snel en systematisch op veranderingen worden gereageerd.

Nog dit jaar zal een prototype door CIMAM in gebruik worden genomen. Ook andere Amazonestaten hebben interesse getoond. Het systeem is modulair en eenvoudig op te schalen. Het is onze intentie om het systeem volgend jaar op te schalen naar de gehele staat en eventueel naar de gehele Braziliaanse Amazone.

12 oktober 2022

Dr.ir. Dirk H. Hoekman
Associate Professor Remote Sensing
Department of Environmental Sciences, Water Systems and Global Change Group
Wageningen University