AgroWorld landbouwtentoonstelling en belangstelling voor urban landscaping in Kazachstan
LNV raad Arie Veldhuizen is sinds een maand of drie gestationeerd in Kazachstan. Op de Nederlandse ambassade in de hoofdstad Astana is hij zijn post aan het opbouwen. Tot zijn werkgebied behoren de landen Kazachstan, Oezbekistan en Kirgizië. Er is hier grote behoefte aan kennis en technologie, vertelt hij. ‘Dat hoeft niet altijd de meest moderne technologie te zijn. Zoek naar oplossingen die passen bij de lokale omstandigheden, de plaatselijke markt.’
Veldhuizen heeft een achtergrond in de vleesindustrie. Hij is kleinzoon van een veehandelaar en is eerst slager geworden. Dat bleek de start te zijn van zijn loopbaan. Hij leerde het slagersvak en na zijn militaire dienstplicht studeerde hij levensmiddelentechnologie en deed de opleiding tot keurmeester voor vee en vlees. Hij was betrokken bij de ontwikkeling van een rijkskeurmerk voor diervriendelijk geproduceerd varkensvlees, werkte onder meer voor de Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees, speelde een rol bij de bestrijding van dierziekten zoals varkenspest en mond-en-klauwzeer en haalde tussendoor een MBA aan de universiteit van Maastricht. Na binnen het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gewerkt te hebben bij de toenmalige directie Industrie & Handel, werd hij in 2008 Raad voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Eerst Roemenië, Bulgarije en Moldavië, nu Kazachstan, Oezbekistan en Kirgizië
Na uitzendingen naar Berlijn, New Delhi en Hanoi kwam hij in 2018 in Boekarest, vanwaar hij niet alleen Roemenië maar ook Bulgarije en Moldavië tot zijn werkterrein rekende. ‘Roemenië is een mooi land,’ vertelt hij, ‘met een echte wijncultuur. De wijnen zijn van grote kwaliteit, maar in Nederland niet zo bekend. De wijn blijft veelal in de eigen regio, de productie is niet groot genoeg voor grootschalige export.’
In zijn huidige werkgebied is wijnproductie wat minder ontwikkeld. Nog een belangrijk verschil is de financiële situatie. ‘Roemenië, Bulgarije en Moldavië zijn niet rijk. Kazachstan is welvarender dankzij de olie- en gasindustrie. Als ze hier een tuin of een park aanplanten, hebben ze ook geld om het groen te onderhouden.’
Een ander kenmerkend verschil tussen Roemenië en Kazachstan is het klimaat. Veldhuizen: ‘Boekarest heeft een bijna mediterraan klimaat; in Astana is het veel kouder. Het geldt als een van de koudste hoofdsteden van de wereld. Het is oktober, maar we hebben al winterjassen aan. En het straatbeeld is anders: Boekarest is een oude stad, Astana is nieuw opgebouwd, midden in de steppe.’
Professionalisering van het onderwijs en een nieuwe PIB Urban Landscaping
Veldhuizen kijkt met voldoening terug op zijn tijd in Roemenië. ‘Ik heb daar een bijdrage kunnen leveren aan de professionalisering van het onderwijs. In Nederland hebben we in het ‘groene’ onderwijs onder meer de Groene Tafel, een overleg van AOC’s (agrarische MBO- scholen) HBO’s en Wageningen University & Research. We hebben in april van dit jaar de rector magnificus Arthur Mol van Wageningen University & Research in Roemenië op bezoek gehad en we hebben stappen kunnen zetten in de professionalisering van het groene onderwijs daar.’
Toen Veldhuizen in Boekarest aankwam, liepen er al veel activiteiten waarop hij kon voortbouwen. ‘Zo was er al een aantal Partners for International Business (PIB)-projecten. In de PIB’s werkt een consortium van Nederlandse bedrijven samen. Ze krijgen ongeveer drie jaar de tijd om een netwerk op te bouwen in een kansrijke sector. Een heel goed instrument.’
Er waren al PIB’s op het gebied van zuivel, fruit en tuinbouw. Veldhuizen: ‘Daar is een PIB Urban Landscaping bijgekomen, een mooi project met Nederlandse bomenkwekers. Ze hebben onder meer een bijdrage geleverd aan de tuin van het Paleis van het Roemeense Parlement, een van de grootste gebouwen ter wereld, waarvoor dictator Ceausescu indertijd de wijk Uranus heeft opgeofferd.’
Belangstelling voor groen in de stad
Welke ontwikkelingen ziet Veldhuizen in zijn huidige werkgebied? ‘Hoewel de post in Astana nieuw is, hebben collega’s hier al veel in de steigers gezet. Zo hebben we een bijdrage kunnen leveren aan een conferentie over voedselveiligheid. Begin november is in Kazachstan de AgroWorld landbouwtentoonstelling. We zijn daar aanwezig met een groot Nederlands paviljoen, er komen zeker 25 Nederlandse bedrijven. Verder is ook hier belangstelling voor groen in de stad, urban landscaping.’
‘Kirgizië is armer. Er wordt veel organisch gewerkt, want gewasbeschermingsmiddelen kan men niet betalen. Je kunt er het water nog zo uit de beek drinken! In Kirgizië leggen we onder meer uit hoe boeren samen een coöperatie kunnen vormen. En de Rabobank is er bijvoorbeeld betrokken bij een project op het gebied van agroforestrywaarbij op 600.000 hectare onbruikbare landbouwgrond bomen worden geplant om CO2 op te slaan'.
Agenda voor Nederlandse aanwezigheid
In Bulgarije is de fruitteelt belangrijk. Het land wil zijn productie verdubbelen. Veldhuizen: ‘Na een missie vorig jaar is een PIB voor fruit gestart. In Moldavië hebben we een agenda opgezet voor de Nederlandse aanwezigheid daar. Daarbij ging het bijvoorbeeld om de bouw van een Nederlands paviljoen in de botanische tuin van Chisinau, samenwerking met de FAO en verbetering van de opleiding van arbeidskrachten in de landbouwsector. Ook hierbij willen we een verbinding maken met Wageningen University & Research.’
‘Nederland helpt Moldavië verder bij de export van melkproducten naar de Europese Unie. Zo’n 10 procent van de zuivelproducenten is echt professioneel en levert 90 procent van de productie. Er zijn verder heel veel kleine boeren, maar die zijn bij de export nauwelijks betrokken.’
'De LNV-raden in de wereld zijn allang niet meer uitsluitend betrokken bij handel. Het gaat nu vooral om duurzame voedselketens, klimaat, water, voedselzekerheid, biodiversiteit, dierenwelzijn, circulariteit en groen onderwijs.’
Oplossingen bij lokale omstandigheden
‘Het is belangrijk om je aan te passen aan de omstandigheden in een land,’ besluit Veldhuizen. ‘En je moet je verdiepen in de cultuur en die respecteren. Anders kun je je werk niet doen. Er is hier grote behoefte aan kennis en technologie. Dat hoeft niet altijd de meest moderne technologie te zijn. Zoek naar oplossingen die passen bij de lokale omstandigheden, de plaatselijke markt. De LNV-raden in de wereld zijn allang niet meer uitsluitend betrokken bij handelsbevordering. Het gaat nu vooral om duurzame voedselketens, klimaat, water, voedselzekerheid, biodiversiteit, dierenwelzijn, circulariteit en groen onderwijs.’ Ik vind het een privilege dat ik daar voor Nederland mijn steentje aan mag bijdragen.
Lokale fruitproductie in Kirgizië
De 17e internationale tentoonstelling AgroWorld Kazachstan 2023 vindt plaats in Almaty van 1-3 november 2023. Deze tentoonstelling is een van de belangrijkste internationale evenementen in de landbouwsector in de regio. Dit jaar ligt de focus van de beurs op het Nederlandse paviljoen, dat met cofinanciering van de EU tot stand is gekomen. Nederland is vertegenwoordigd met 25 inzendingen. Daarnaast wordt Agroworld ook bezocht door een consortium van Nederlandse bedrijven uit de fruitsector die samen met regionale bedrijven oplossingen wil vinden om de fruitteelt te professionaliseren. Een LNV/BZ-delegatie onder leiding van LNV secretaris-generaal Goet is aanwezig om het zojuist geïnstalleerde LNV-bureau in de Nederlandse ambassade in Astana officieel te openen waarmee een krachtig Nederlands signaal wordt afgegeven om de bilaterale samenwerking op het gebied van duurzame ontwikkeling van de voedselketen in de regio Kazachstan, Oezbekistan en Kirgizië in de komende jaren te versterken.
Contact
E-mail: AST-lnv@minbuza.nl
Telefoon: +771782555450
Dit interview maakt deel uit van de serie In gesprek met de LNV raden en LNV attachés. Via de link onderaan kunt u ook de eerdere interviews lezen.